Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde değişiklik yapan kanun tasarısı, TBMM İçişleri Komisyonu'nda görülmeye devam ediliyor. Önceki gün yapılan ve gece saatlerinde biten komisyon toplantısında, 13 ilin büyükşehir olmasını öngören madde kabul edildi. Peki tasarı yasalaşırsa ortaya nasıl bir manzara çıkacak? İşte herkesin merakla beklediği kanunun getirdikleri:

13 İL BÜYÜKŞEHİR OLUYOR

Büyükşehir olmada temel alınan nüfus kriteri 1 milyondan 750 bine indirilecek. 13 il daha büyükşehir olacak. Büyükşehir olacak iller şöyle: Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van. Ayrıca yeni büyükşehir olacak 13 ilde 23 yeni ilçe kurulacak.

MÜLKİ SINIR

14 büyükşehir belediyesinin sınırları, illerin mülki sınırı olarak kabul edilecek. Bu iller şöyle: Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin, Sakarya ve Samsun.

KÖY VE BELDE BELEDİYELERİN DURUMU

Büyükşehir olan ve olacak bu 27 ildeki ilçelerin mülki sınırları içinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği sona erecek, köyler mahalleye dönüştürülecek, belediyeler ise mahalleleriyle birlikte ilçe belediyelerine bağlanacak, bucak teşkilatları da kaldırılacak. Yaklaşık 16 bin köyün tüzel kişiliğine son verilecek, bu köyler mahalleye dönüştürülecek.

İL ÖZEL İDARELERİN DURUMU

Sözkonusu 27 ilin yanı sıra İstanbul ve Kocaeli'nin de il özel idarelerinin tüzel kişiliği kaldırılacak. Tüzel kişiliği kaldırılan il özel idarelerine yapılan atıflar; bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatlarına, hazineye, valiliklere, büyükşehir belediyelerine ve ilçe belediyelerine yapılmış sayılacak.

PERSONELİN DURUMU

Tüzel kişiliği kaldırılan belediye, köy, il özel idaresi personellerinin durumuna, valinin uygun göreceği kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla kurulacak Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonları aracılığıyla karar verilecek. Köy korucuları, bağlı oldukları köy kaldırılsa da bulundukları yerde görevlerine devam edecek.

MERKEZİ YÖNETİM KONTRÖLÜ NASIL SAĞLAYACAK?

Merkezi yönetim; yatırımların etkin yapılması, izlenmesi, denetlenmesi gibi konuları valiye bağlı olarak kamu tüzel kişiliğine haiz, özel bütçeli Yatırım İzleme ve Koordinasyon Merkezleri ile yürütecek.

BÜYÜKŞEHİRİN YETKİLERİ

Büyükşehir belediyelerinin yetkileri artacak. Büyükşehir belediyeleri, maden ruhsatı verme, afet riski taşıyan binaları yıkma, ibadethanelere indirimli ya da bedelsiz su verebilme yetkisine sahip olacak.

BELEDİYE GELİRLERİNDEKİ DEĞİŞİMLER

İlçelerin otopark gelirleri büyükşehir belediyelerine aktarılacak. Belediyeler, kanalizasyon, su şebekesi ve yol yapımında veya bunların tamirinde vatandaştan katkı payı alabilecek.

BÜYÜKŞEHİR OLACAKLARA TALİH KUŞU KONACAK

Hükümetin büyükşehir için belirlediği 13 ile talih kuşu konacak. Büyükşehir olduktan sonra yeni yatırımlar artacak. İller Bankası'ndan gelecek ödenekler yükselecek. 3-5 yıl içinde seçilen illerin kişi başı milli gelirlerinin 5 kat artacağı belirtiliyor.

Örneğin bin 300 dolar olan Şanlıurfa'nın kişi başı milli geliri 6 bin doları geçecek. Van'ın halen 5 bin 850 dolar olan milli geliri 25 binin üzerine çıkacak. Malatya'nın geliri de 9 binden 40 bin dolarlı rakamları görecek. 13 ilin iş dünyası liderleri yasayı uzun süredir beklediklerini belirtiyor. Başkanlar, illerinin büyükşehir olmasının ardından yeni yatırımların geleceğini, imar planlarının yapılabileceğini bunun da hem turistik hem de sanayi alanındaki yatırımları artıracağını söylüyor.

Başkanlar yasayı duyan yabancı yatırımcıların illlerine geldiklerini anlattı.