Kuzey Endüstriyel Dağcılık Artvin Barajı Sorumlu Şefi Kazım Yankım Aşkın (35), yaptığı açıklamada, yaklaşık 6 yıldır barajlarda yüzey temizliği, örtüleme, bariyerleme işleri yaptıklarını belirtti.
Yaklaşık 500-600 metrelik dik yamaçlardan halatlarla iniş yaparak kayaların düşürülmesini gerçekleştirdiklerini ifade eden Aşkın, "Gerekirse oradaki kayanın sabitlenmesini yapıyoruz. İpe asılı vaziyette, bu dik yamaçlardan kopabilecek, tehlikeli kayaların temizliğini yapıyoruz" dedi.
Şu anda Artvin Barajı'nın sağ sahilinden gövdeye gidecek olan yolu temizlediklerini anlatan Aşkın, "Bu yol sürekli olarak kullanılacak. İş makinelerinin yetişmediği yerlerde devreye biz giriyoruz. Önce çalışacağımız yerin risk faktörlerini tespit edip ona göre çalışma yapıyoruz. Çalışma yapacağımız yerleri isimliyoruz, ölçüsünü almak suretiyle metreküpünü çıkarıyoruz. Bu aldığımız bilgileri proje müdürüne sunuyoruz. Onay verildiği zaman ne gerekiyorsa biz de onu yapıyoruz. Temizleme, patlatma, sabitleme gibi işlemlerden birini gerçekleştiriyoruz" diye konuştu.
Çalıştıkları yüzeyde kayaların çok gevşek ve çok çürük olduğunu kaydeden Aşkın, "Sürekli olarak kayaların arka arkaya düşme tehlikesi var. Bizlerin çalışmasında, inşaat çalışmasını yürüten Doğuşfirmasının Sağlık, Eğitim ve Çevre adlı bir yardım ekibi var. Onların bizleri yönlendirmesiyle çalışmalarımızı güvenli bir şekilde sürdürüyoruz" dedi.
Aşkın, daha önce Boyabat Barajı inşaatında çalıştıklarını, orada da yamaç temizliği, sabitleme ve bariyerleme işlerini yaptıklarını söyledi.
Aşkın, 9 yıllık bir profesyonel tecrübeye sahip olduğunu kaydederek,
"Burada çalışan arkadaşlarımın hepsi profesyonel dağcıdır. Daha önce AKUT'ta görev almış arkadaşlarımız var. Dağcılık Federasyonunda görev almış tecrübeleri arkadaşlarımız var. Aynı zamanda Amerika'da kurulan SPRAT adlı Endüstriyel Dağcılık Derneğine hepimiz üyeyiz ve bu işin eğitimini aldık. Burada kullandığımız araç ve gereçlerin hepsi Avrupa standartlarında olup, onay alınmış sağlam malzemelerdir" diye konuştu.
İşlerinin büyük bir risk taşıdığına dikkati çeken Aşkın, "Kaya düşmeleri, yağmur yağdığı zaman yüzeyin kaygan olması, olumsuz hava koşullarında yıldırım düşme olasılığı var. Bunca riski, evimize ekmek götürmek için göze alıyoruz. Her işin kendine göre zorluğu var. Burada çalışan dağcılar günde 150 ile 200 lira arasında gündelik alıyorlar. Kimi zaman dik yamaçlarda 8 saat kaldıkları oluyor. İşimiz zor ama severek yapıyoruz. Bu işe esasen dağcılık için başladık. Daha sonra endüstriyel dağcılık eğitimleri alarak bu tür işlerde çalışıp geçimimizi sağlamaya başladık" dedi.
Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunu olan 26 yaşındaki Yiğit Aslan ise bu işe Bilkent Üniversitesinde okuduğu yıllarda spor olarak başladığını ifade ederek, şunları söyledi:
"Daha sonra doğa sporları mağazasında işe girdim. Ardından şimdi çalıştığım şirketin yönetim kurulu başkanı ile tanıştım ve burada işe başladım. 4 yıldır dağlardaki kayaları temizliyorum. Çok tehlikeli ve bir o kadar da zor bir meslek. Bugüne kadar Allah'a şükür büyük bir kaza geçirmedim. İşimiz zor ama her mesleğin bir zorluğu var. Ekmek parası için bu mesleği seçtim ve severek de çalışıyorum. İpimizin kayalardan zedelenmesi, kafamıza taş düşmesi, susuzluk, soğuk hava gibi bir çok durumla karşı karşıyayız. Bizler de tüm güvenlik önlemlerini alarak kendi can güvenliğimizi sağlıyoruz. Belimize bağladığımız iplerle zaman zaman havanın durumuna göre 2 ile 8 saat arasında havada asılı kalarak çalışma yapıyoruz. En çok havada yaklaşık 8.5 saat kaldığımı hatırlıyorum."
Artvin Barajı inşaatında görev yapan jeoloji yüksek mühendisi Kemal Şahinoğlu, 90 dereye yakın diklikte kayaların olduğu Çoruh Vadisi üzerinde çalıştıklarını belirterek, "Bu zor şartlarda işimizi yapmaya çalışıyoruz. Şu anda 12 dağcımız ile bu çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Dağcılarımız yüz dereceye varan dik yamaçlardaki kayaları temizliyorlar. Aynı zamanda baraj inşaatında herhangi bir kaza anında burada çalışan personele yardım ediyorlar" diye konuştu.
-Kuzey Endüstriyel Dağcılık Genel Müdürü Melikoğlu-
Kuzey Endüstriyel Dağcılık Genel Müdürü Ertuğrul Melikoğlu, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de son 10 yıl içinde, kaya düşmesi tehdidi altında inşa edilmiş Ermenek, Boyabat, Kavşakbendi gibi bütün büyük barajların yamaç güvenliği çalışmalarının neredeyse tamamını üstlendiklerini ifade ederek, "Doğuş İnşaat A.Ş tarafından yapımına başlanılan Artvin Barajı ve HES inşaatının yamaç güvenliğini sağlama işinde de tercih edilen firma olduk. Artvin'in Yusufeli ilçesi sınırları içinde devam eden bu inşaat, bölgenin kaya yapısı ve Çoruh Nehri vadisinin derin kanyonları nedeniyle son derece ciddi zorluklar içeren bir coğrafyada yer almakta. Bu geniş sahada, insan ve yapı güvenliğini tehdit eder konumda ve düşme tehlikesi olan kayaların yarattığı riskleri bertaraf etme işini üstlenmiş bulunuyoruz" dedi.
Her türlü blok kayayı mekanik yöntemlerle düşürmek, patlatmak ya da olduğu yerde küçük parçalara ayırdıktan sonra tasfiye ederek yamaçları temizlemek, düşürülmesi mümkün olmayan blokların sabitlenmesi, yamaçlara kaya tutucu bariyerler inşa edilmesi, dökülgen yamaçların çelik ve polyester ağlarla örtülenmesi gibi bir çok faaliyeti Artvin'de de peş peşe icra etmeye başladıklarını kaydeden Melikoğlu, "Artvin HES ve Baraj inşaatı ile ilgili tüm iş mahallerinde, yol ve tünel kazılarında personeli ve iş makinelerini koruma amaçlı yamaç temizliği yapılmakta, makinelerin erişemediği yerlerdeki riskli bloklar endüstriyel dağcılarımız tarafından güvenlik önlemleri eşliğinde düşürülmekte, yerleşke ve kamp sahaları ile yolları tehdit eden yamaçlar kaya temizliği sonrası özel bariyerler kurarak veya yamaçları çeşitli materyallerle örtüleyerek güvenliği sağlamaktayız" diye konuştu.
Melikoğlu, geçtiğimiz aylarda Türkiye'nin kendi özelliğinde en büyük, dünyanın ise en büyük üçüncü barajı olan Deriner Barajı'nda kurulu kablo vinç hattında meydana gelen kilitlenme sorununu, özel bir ekiple bir gün gibi kısa bir sürede çözdüklerini de anlatarak, şunları söyledi:
"Yerden 300 metre yükseklikteki betonun taşınması için kurulmuş kablo vinç hattında meydan gelen ve barajın gövde inşaatının aksamasına yol açabilecek kadar ciddi bir olay olan bu arıza, milyonda bir ihtimalle olabilecek bir sistem kilitlenmesi sonucu ortaya çıkmıştı. Yönlendirme halatlarından biri, taşıyıcı halat üstündeki balerin adı verilen aparata girerek sitemi kilitledi. Tamamını büyük bir boşluğun üstünde uzanan çelik halatlar üzerinde icra ettiğimiz bu kurtarma operasyonu, şantiye yetkilileri tarafından verilen büyük destek ile sorunsuz bir şekilde gerçekleştirildi. Kilitlenen hat üzerinden sorunlu bölgeye yaklaşan birinci ekibimizin yanı sıra paralel hat üzerinden gelerek çalışmaya destek sağlayan ikinci bir ekibin de desteğiyle gerçekleştirdiğimiz çalışma büyük bir dikkat ve hassasiyetle yürütüldü. Kilitlenen çelik halatları birbirinden ayırma işlemi sırasında 90 milimetre kalınlığındaki ana çelik halat üzerinde saatlerce askıda kalan personelimiz, sıradışı bir dizi yüksek güvenlik önlemi altında çalıştı. Her biri tonlarca ağırlıkta halatların ayrılması özel güvenlik önlemlerinin yanı sıra son derece yavaş ve sabır gerektiren bir dizi manevra sayesinde başarıldı."
