Görüldüğü üzere fındıkta değişen birşey olmamıştır. Yıllardır süre gelen fiyat tartışması bu yıl yine yaşanmaya başlanmıştır. Dünyanın en önemli fındık üreticisi ülkesi olmakla övünürken fındık fiyatlarında istikrarı sağlayabilmiş değiliz. Karadeniz Bölgesinde ekonomik yapının temeli fındıktır.
Fındığı ülkemize 2010 yılından bu yana kazandırdığı 14.2 milyar dolarlık döviz gelirinin yan sıra istihdama sağladığı katkının da büyük olduğu unutulmamlıdır.
Dünya fındık alanlarının yaklaşık yüzde 77'si, üretimin yüzde 67'sl, dünya fındık ihracatının da yüzde 75'i ülkemiz tarafından gerçekleştirilmektedir.
KARADENİZLİ MAHKUM EDİLDİ
Tüm bu gerçeklere rağmen sadece Karadenizli fındık üreticileri maliyetine yaşamaya mahkum edilmiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın temsilcileri, il il gezerek fındık maliyetini yerinde, Karadeniz Bölgesinde hesaplamış, Trabzon Için kilogramı 9 lira 90 kuruş, Giresun'da 9 lira 75 kuruş, Ordu'da 8 lira 75 kuruş olarak tespit etmiştir. Hesaplanan bu maliyet, normal şartlar altında gerçekleşen rekolte ve maliyet unsurlarına göre tespit edilmiştir. Bu yıl bazı bölgelerde bir kilogram fındığı 12-13 lira gibi yüksek bir maliyete üreten çiftçilerimiz de bulunmaktadır. Verim Giresun için dekara 120 kilogram, Ordu ve Trabzon için dekara 150 kilogram olacağı hesabıyla bu maliyet çıkarılmıştır.
Yaşanan külleme hastalığı ve dökülmeler sonrası verimin, Trabzon'da 73, Giresun'da 87, Ordu'da 104 kilogram civarında kalacağı tahmin edilmektedir. Verim bu rakamlarda kalırsa, üreticimizin maliyetlerinin de katlanarak artacağı unutulmamalıdır. Ancak, ne yazık ki TMO, hesaplanan en düşük maliyet kalemi olan 8 lira 75 kuruş üzerinden değerlendirme yapmış ve fiyatını buna göre belirlemiştir.
Bilindiği üzere TMO, bu yıl 24 Nisan tarihinde fındık piyasasına müdahil olacağını ve Giresun kalite fındığı 10 lira 50 kuruş, levant kalite fındığı 10 liradan alacağını açıklamıştı. Sezon sonuna az bir süre kala yapılan fiyat ve alım açıklaması çiftçilerimiz tarafından memnuniyetle karşılanmış, 1 Eylül'de başlayacak olan yeni sezonda çiftçilerimize umut ışığı olmuştu. 24 Nisan'da açıklanan bu rakamın, yeni sezon öncesi maliyetler de göz önünde bulundurularak revize edilmesi gerekliliğini Genel Başkanımız Sayın Şemsi Bayraktar'da yaptığı açıklamayla dile getirmiş, oluşan tepkinin dindirilmesi gerektiğini vurgulamıştır.
BAHÇEYE GİRMEYECEKLERİNİ SÖYLÜYORLAR
Açıklanan fiyatların beklentilerin çok altında kaldığını kaydeden bazı fındık üreticilerinin fiyat sebebi ile bahçeye girmeyeceklerini bildirdiklerini kaydetti.
Açıklamalarını sürdüren Kozoğlu : Ancak Bakanlık tarafından açıklanan diğer tarımsal destek kalemlerinde olduğu gibi fındık alım fiyatlarında da değişiklik yapılmamış Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Sayın Fakıbaba tarafından Nisan ayında açıklanan fiyatlar deklare edilmiştir. TMO'nun Giresun kalite fındıkta 10 lira 50 kuruş, levant kalitede 10 liralık fındık alım fiyatı son derece yetersiz kalmaktadır. Üstelik bu fiyatlar brüt fiyatlardır. Levant kalitede 50 randıman için açıklanan 10 liralık fındık fiyatı, 45 randımanda, barem uygulaması, stopaj ve emekli veya aktif sigortası olmayandan kesilen Bağkur primiyle 8 lira 64 kuruşa kadar inmektedir.
Neticede, TMO'nun verdiği fiyatın netini hesaplayan tüccar, TMO net alım fiyatının kendi fiyatının altında kaldığını görmüş ve piyasa fiyatlannı aşağı çekmiştir. Maliyetin Bakanlık tarafından 9 lira 90 kuruş olarak hesaplandığı göz önüne alınırsa, piyasa fiyatları maliyetin altında gerçekleştiği için üreticinin elinde bir bardak çay parası dahi kalmamıştır. Sizlerin de dikkatinden kaçmamıştır. Üreticimiz açıklanan fiyata son derece tepkilidir. Bahçeye girmeyeceğini söyleyen, fındık ağaçların' kesen üreticilerimiz bile vardır. Fındık fiyatlarının düşmesi kimseye bir şey kazandırmaz. Aksine fındık tarımının sürdürülebilirliğine sekte vurur. Çiftçi, esnaf, tüccar, sanayici, devlet herkes bütün Karadeniz zarar görür. Fındığın mevcut durumuna bakıp da karamsar olmamak elde değildir. Bazı kesimlerden başka kimseye faydası olmayan bir ortamda bulunuyoruz. Hükümetimiz, 500 bin fındık üreticinin sesine kulak vermelidir. Ortada büyük bir sorun vardır. Bu sorun çözülmezse Karadeniz için yıkım olacaktır. Üreticimiz hem karamsar hem de tepkilidir.
Acilen TMO'nun fındık alım fiyatları artırılmalıdır. Bazı kesimler üreticinin fındıktan para kazandığını zannediyor. Maliyeti 10 lira seviyesinde olan bir üründen para kazanılması nasıl düşünülebilir? TMO'nun 10 liralık levant fındık alım fiyatından, imkansız olan dekara verim 150 kilogramı bulsa, 50 randıman yakalansa ve barem kriterleri tutturulsa bile yüzde 2 stopaj sonrası üreticinin eline 9 lira 80 kuruş geçecek ve üreticinin zararı kilogram başına 10 kuruş olacaktır. Fiyat 8 lira 50 kuruşa inerse, üreticimizin kilogram başına zararı maliyet 9 lira 90 kuruş olduğu için 1 lira 40 kuruşa çıkacaktır. Fiyatın makul seviyelerde açıklanmasından sadece üreticimiz mi kazanıyor. Tarım işçisinden fındık tüccanna, ihracatçısına, findığı kıran, işleyen sanayicisine, nakliyecisine, esnafına kadar herkes fındıktan para kazanıyor. Fındık yoksa, Karadeniz de ne gelir olur ne ticaret. Herkes kaybeder.
CUMHURBAŞKANINA İLETTİK
Cumhurbaşkanı Erdoğan Başbakan Binali Yıldırım ve Bakan Fakıbaba’ya durumu ilettiklerini kaydeden Kozoğlu : Kim ne derse desin, fındıkta serbest piyasa koşulları hakim değildir. 500 bin üreticinin ve satıcının olduğu bir piyasada az sayıda alıcının bulunması serbest piyasa şartlarının oluşmasına izin vermemektedir. Az sayıdaki alıcı fiyatları istedikleri gibi manipüle ederek piyasa üzerinde baskı kuruyorlar. TMO, eğer üreticimizi memnun etmek için piyasaya giriyorsa, bu fiyat üreticimizi memnun etmemiştir. Bu fiyattan piyasaya girmemeliydi. Ofis, üreticinin görüşünü almadan, müzakere etmeden fiyat açıklamıştır. Maliyet, randıman düşüklüğü, barem kriter sorunları, nakliye masrafı, stopaj ve Bağkur kesintileri de dikkate alınmalı, üreticimizi memnun edecek bir fiyat verilmelidir. Genel Başkanımız Sayın Şemsi Bayraktar, konuyla ilgili olarak üreticinin görüş ve taleplerini Cumhurbaşkanımız Recep Tayyib Erdoğan, Başbakanımız Binali Yıldırım ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanımız Ahmet Eşref Fakıbaba'ya iletti.
Biz de bu sorunun çözümü konusundan bölge milletvekillerini, bakanlarını da göreve çağırıyoruz. "Fındık üreticisi sorunu çözün" diyoruz. Fiyatta sağlanacak istikrar, üreticiyi memnun ekdeceğ'i kadar ihracat pazarının da istikrarlı bır yapıya avusmasını Bağlayacak ve Türkiye'nin fındık piyasasındaki elini de güçlendirecektir. Bizler Ziraat Odaları olarak üreticinin menfaati için elimizden gelen her Şeyi yaptık, yapıyoruz ve yapmaya da devam edeceğiz. Oreticilerimizin menfaatlerinin korunması için sonuna kadar her türlü platformda mücadele vermekteyiz. Değerli basın mensupları, Sözlerimize son verirken, bizi dinlediğiniz için teşekkür ediyor, önümüzdeki günlerde idrak edeceğimi, Kurban Bayramınız' şimdiden kutluyoruz.” Dedi.
