Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğünün GSYH’ye oranı 2015 yıl sonu itibari ile 1,21 olarak gerçekleşti. Sektörünün net dönem karı ise 29 milyar lira oldu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 2016 yılı Eylül ayı ’Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri Raporu’nu açıkladı. Buna göre; Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü Eylül 2016 döneminde bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,3 artarak 2 trilyon 534 milyar TL olarak gerçekleşti.
Türk Bankacılık Sektöründe Eylül 2016 itibarıyla 34 adet mevduat, 13 adet kalkınma yatırım ve 5 adet katılım bankası olmak üzere toplam 52 banka faaliyet gösterdi. Bankacılık sektörünün bir önceki çeyreğe göre 2016) şube sayısı 225 adet, personel sayısı 3 bin 769 kişi azaldı. Eylül 2016 dönemi itibarıyla şube sayısı 11 bin 926 adet ve personel sayısı 211 bin 673 kişi oldu. Eylül 2016 döneminde bilanço dışı kalemlerden bir önceki çeyreğe göre; gayrinakdi krediler yüzde 2 artmış, türev finansal varlıklar ise yüzde 1,6 azaldı.
Türk Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğünün GSYH’ye oranı 2015 yıl sonu itibari ile 1,21 olarak gerçekleşti. Bilanço içerisindeki yabancı para varlıkların toplam varlıklara oranı yüzde 39, yabancı para yükümlülüklerin toplam yükümlülüklere oranı yüzde 43 olarak gerçekleşti. Yabancı para kredilerin toplam krediler içerisindeki payı yüzde 32 yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 43 oldu.
Toplam varlıklar içerisinde kredilerin payı yüzde 64, menkul kıymetlerin payı yüzde 13 ve zorunlu karşılıkların payı yüzde 8 olarak gerçekleşti. Mevduat yüzde 53 pay ile toplam yükümlülükler içerisinde en büyük paya sahipken, bankalara borçlar kaleminin payı yüzde 16 ve repodan sağlanan fonların payı yüzde 6 oldu. Özkaynakların toplam yükümlülükler içerisindeki payı ise yüzde 12 oldu.
Eylül 2016 dönemi itibarıyla gayrinakdi kredilerin büyüklüğü 497 milyar TL olarak gerçekleşti. Gayrinakdi krediler içerisinde teminat mektupları yüzde 76 ile büyük paya sahipken akreditif kredilerin payı yüzde 13 oldu. Eylül 2016 dönemi itibarıyla türev alım tutarı 862 milyar TL, türev satım tutarı 858 milyar TL olarak gerçekleşti.
Bilanço dışında yer alan türev işlemlerin yüzde 46’sı swap para işlemlerinden, yüzde 25’i swap faiz işlemlerinden ve yüzde 9’u vadeli döviz işlemlerinden oluştu. Eylül 2016 döneminde kredi tutarı 1,61 trilyon TL olurken, mevduat tutarı 1,34 trilyon TL olarak gerçekleşti. Mevduatın krediye dönüşüm oranı Eylül 2016 dönemi itibarıyla 1,20 oldu. Bilanço dışı yabancı para pozisyonu 26,3 milyar TL fazla, bilanço içi yabacı para pozisyonu 25,9 milyar TL açık pozisyonda olup, yabancı para net pozisyonu 0,4 milyar TL fazla pozisyonda oldu.
Bankacılık sektörünün gelir tablosunda faiz geliri 143 milyar TL ve faiz gideri 76 milyar TL olarak gerçekleşti. Eylül 2016 dönemi itibarıyla Türk Bankacılık Sektörünün net dönem karı 29 milyar TL’dir. Eylül 2016 dönemi net karı, 2015 yılının aynı dönemine göre kamu, yerli özel ve yabancı banka gruplarında artış gösterdi. Bankacılık sektörünün özkaynak karlılığı geçen yılın aynı dönemine göre kamu, yabancı ve yerli özel banka gruplarında artış gösterdi. Bankacılık sektörünün Eylül 2016 dönemi aktif kârlılığı geçen yılın aynı dönemine göre arttı.
Eylül 2016 döneminde, toplam kredi tutarı 1 trilyon 610 milyar TL olup, söz konusu tutarın 1 trilyon 89 milyar TL’si Türk parası kredilerden, 521 milyar TL’si yabancı para kredilerden oluştu. Kredilerin içerisinde ticari ve kurumsal kredilerin payı yüzde 50, KOBİ kredilerinin payı yüzde 25 ve tüketici kredilerinin (kredi kartları dahil) payı yüzde 25 oldu. Eylül 2016 döneminde; ticari ve kurumsal krediler 802 milyar TL, KOBİ kredileri 405 milyar TL ve tüketici kredileri ve kredi kartları 403 milyar TL olarak gerçekleşti. Toplam krediler içerisinde, toptan ticaret ve komisyonculuk sektörünün payı yüzde 8,32, inşaat sektörünün payı yüzde 7,89 oldu.
İşletme sınıflarına göre KOBİ kredilerinde bir önceki çeyreğe göre artış gerçekleşti. Eylül 2016 döneminde tüketici kredileri bir önceki çeyreğe göre artarak 403 milyar TL olarak gerçekleşti. Konut kredisi, bireysel kredi kartları ile ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri sırasıyla 154 milyar TL TL, 82 milyar TL ve 160 milyar TL oldu.
Bireysel krediler içerisinde ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin payı yüzde 40, konut kredisinin payı yüzde 38, kredi kartlarının payı ise yüzde 20 olarak gerçekleşti. Bireysel kredi kartı tutarı, Eylül 2016 döneminde bir önceki çeyreğe göre artış göstererek 82 milyar TL olarak gerçekleşti. Eylül 2016 dönemi itibarıyla takipteki kredilerin (brüt) tutarı 55 milyar TL oldu. Bankacılık sektöründe kredilerin Takibe Dönüşüm Oranı (TDO) Eylül 2016 döneminde yüzde 3,32 olarak gerçekleşti.
Sektörel krediler içerisindeki takibe dönüşüm oranları; toptan ticaret ve komisyonculukta yüzde 4,46, tekstil ve tekstil ürünleri sanayide yüzde 4,21, inşaat sektöründe yüzde 3,78 gerçekleşti. Tüketici kredilerinin (bireysel kredi kartları dahil) takibe dönüşüm oranı Eylül 2016 döneminde yüzde 4,54 olarak gerçekleşti.
Eylül 2016 döneminde menkul kıymetler toplamı 329 milyar TL olarak gerçekleşti. Menkul kıymetlerin yüzde 68’i devlet tahvili, yüzde 22’si hazinece ihraç edilmiş Eurobond ve yüzde 3’ü sukuktan oluştu.
Toplam mevduatın, 818 milyar TL’si TP mevduat/katılım fonlarından, 511 milyar TL’si döviz tevdiat hesabı/katılım fonlarından ve 11 milyar TL’si kıymetli maden hesaplarından oluştu. Mevduatın yüzde 60’ı gerçek kişi mevduatından oluşurken, ticari ve diğer kuruluşlar mevduatının payı yüzde 35 ve resmi kuruluşlar mevduatının payı yüzde 5 oldu. Açılış vadelerine göre toplam mevduat içerisinde vadesiz mevduatın payı yüzde 19 ve 1-3 ay arası mevduatın payı yüzde 55 oldu. Eylül 2016 dönemi itibarıyla bankalara borçlar kalemi 37 milyar TL Türk parası, 332 milyar TL yabancı para olmak üzere toplam 369 milyar TL oldu. Repo işlemlerinden sağlanan fon tutarı Eylül 2016 döneminde bir önceki çeyreğe göre azalarak 154 milyar TL olarak gerçekleşti.
Türk bankacılık sektörünün sermaye yeterliliği oranı Eylül 2016 döneminde yüzde 16,03 olarak gerçekleşti. Bankacılık sektörü sahiplik grupları ayrımında kamu ve yabancı banka gruplarının sermaye yeterliliği oranı sektör ortalamasının üzerinde oldu. Fonksiyon grupları ayrımında sermaye yeterlilik oranı mevduat, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarında sırasıyla yüzde 15,54, yüzde 15,66 ve yüzde 25,37 olarak gerçekleşti. Sermaye yeterliliği hesaplamasında, risk ağırlıklı varlıkların yüzde 91’i kredi riskine esas tutardan, yüzde 7’si operasyonel riske esas tutardan ve yüzde 2’si piyasa riskine esas tutardan oluştu.
(İHA)