KASTAMONU (AA) - Kastamonu Üniversitesinde bir grup öğretim elemanı, ormanlara zarar veren böceklerle mücadeleye katkı sağlayacak bir cihaz geliştirdi.

Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi ile Mühendislik ve Mimarlık Fakültesinde görevli öğretim elemanları, 3 yıldır sürdürdükleri çalışmalar sonucunda ormanlara zarar veren böceklerin yakalanması ve haklarında bilgi edinmesini kolaylaştıran bir cihaz tasarladı.

"Elektronik denetleme birimli feromon destekli tuzak prototipi ve sistem ekipmanı" isimli projede Orman Fakültesi öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. Gonca Ece Özcan ile Yrd. Doç. Dr. Korhan Enez, Araç Rafet Vergili Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Dr. Osman Çiçek'un yanı sıra Tosya Meslek ve Teknik Anadolu Lisesinde görevli Mustafa Yıldız da görev aldı.

AA muhabirine cihazla ilgili bilgi veren Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit Aydın, üniversitelerinde görevli öğretim elemanlarının ortak çalışması sonucu güzel bir buluş ortaya çıktığını söyledi.

Cihaz sayesinde ormanlık alanların daha iyi korunabileceğini dile getiren Aydın, "Cihazı Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile ilgili kurumlara kullanmaları için tavsiye edeceğiz. Ormanlık alanda yakalanan böcekler ile o anki ortam bilgileri bu cihaz sayesinde merkeze aktarılacak. Zararlı böceklerle mücadelede kullanılacak cihaz dünyada bir ilk. Başvurumuz sonucunda Türk Patent Enstitüsü de cihazımızı tescilledi." ifadesini kullandı.

- Zararlı böceğin yakalandığı ortamın bilgileri belirlenebilecek

Orman Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Enez ise Orman Genel Müdürlüğünün zararlı böcek salgınlarına karşı yaptığı mücadeleye katkı sağlamak için bir grup bilim insanı ile yürüttükleri çalışma sonucunda güzel bir cihaz tasarladıklarını belirtti.

Geliştirdikleri cihazla ormanlık alanlara zarar veren böceklere ilişkin daha sağlıklı veriler elde edilebileceğine işaret eden Enez, "Elektronik denetleme birimli feromon destekli tuzak prototipi ve sistem ekipmanı' ismini verdiğimiz bir cihaz geliştirdik. Cihazımız sayesinde ormanlık alanlarda zararlı böceklerle mücadele daha kapsamlı sürdürülebilecek, böceklere ilişkin bilgilere daha kolay ulaşılabilecek." dedi.

Geliştirdikleri tuzak aparatı sayesinde böceklerin yakalandığı gün, ay, yıl, saat gibi bilgilerin kaydedilebileceğini, yakalandıkları yere ilişkin anlık sıcaklık ve nem gibi parametrelerin belirlenebileceğini ve bunların dijital ortamda kaydedileceğini anlatan Enez, şunları kaydetti:

"Bu veriler ışığında zararlı böceklerle daha iyi mücadele edilebilecek. Hangi sıcaklık derecesinde veya hangi nemde daha çok alanda oldukları gibi bilgiler belirlenecek. Bu bilgilere göre mücadele yöntemi bulunabilecek. Daha önce de böcek yakalayan cihazlar tasarlanmıştı ama o cihazlarda zararlının tuzağa yakalanma anındaki koşullar tam olarak belirlenemiyordu. Bizim geliştirdiğimiz cihazda böceklerin tuzağa yakalanma anındaki tüm bilgiler anında kaydedilmekte ve merkeze aktarılabilmekte."

- Yılda 300-400 bin metreküp ağaç zarar böcekler nedeniyle kuruyor

Enez, geliştirdikleri cihazın Orman ve Su İşleri Bakanlığına ciddi katkı sağlayacağına inandığını dile getirerek, böceklerle mücadelenin yangınla mücadele kadar önemli olduğunu vurguladı.

Canlı ve cansız pek çok bileşenle bir bütünlük oluşturan ormanlardaki dengenin kendi sürekliliğini koruma eğiliminde olduğuna dikkati çeken Enez, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Ancak doğanın dengesini olumsuz etkileyen birçok etmen vardır. Yangın, heyelan, salgın hastalıklar ormanları olumsuz etkilemektedir. 'Dumansız yangın' olarak nitelendirdiğimiz zararlı böcek salgınları da büyük ekonomik ve ekolojik zararlar oluşturmaktadır. Öyle ki ülkemizde zararlı türlerin salgınları sonucunda yıllık ortalama 300-400 bin metreküp plan dışı orman ağacı üretime konu olmakta, yani kuruduğu için kesilmektedir. Bu nedenle geliştirdiğimiz 'Elektronik denetleme birimli feromon destekli tuzak' cihazıyla zararlı böceklerin popülasyonlarının izlenmesi daha kolay olacak, böceklere ilişkin bilgilere daha kolay ulaşılacak."