Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, piyasa gözetimi ve denetimiyle ilgili devrim niteliğinde bir karara imza attı. İthal ürünler, tüketicilerin sağlığını korumak amacıyla bundan böyle piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri kapsamında gümrüklerde denetlenecek.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, ''Bazı tüketici ürünlerinin gümrük kontrolü'' konulu bir genelge yayınladı. Buna göre, halen iç piyasada tüketici ürünlerine yönelik gerçekleştirilen piyasa gözetimi ve denetimleri, 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren gümrüklerde de uygulanacak. Böylelikle sağlıksız ve güvenilir olmayan ürünler, piyasaya girmeden geri gönderilecek. Denetimler kırtasiye ve çocuk bakım ürünleri gibi ürünleri kapsayacak.

Genelgeye göre, gümrük kapısına gelen eşyalar, mevzuata uygun olup olmadığının denetlenmesi amacıyla Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü ekiplerince kontrol edilecek.

Yapılan risk analizi sonucu, kontrole tabi tutulacak eşyaya ilişkin risk kriterleri ve kontrollerin nasıl yapılacağı Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri (BİLGE) Sistemine tanımlanacak. Beyanın kontrol türü ve kontrolle görevli memur, bilgisayar sistemi tarafından risk kriterlerine göre belirlenecek.

RİSKLİ ÜRÜNLERDEN NUMUNELER ALINACAK
Görevli memur, riskli olan beyanname kapsamı eşyadan Gümrük Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslara uygun şekilde numune alacak. Söz konusu numune ve laboratuvar tahlil formu, gümrük müdürlüğünce ilgili gümrük laboratuvar müdürlüğüne gönderilecek. Numuneler, azo renklendiriciler, fitalatlar ve TS 5219 EN 71-3 standardında yer alan bazı elementlerin göçü için sınır değerler yönünden incelenecek.

Genelge kapsamında yapılan numune alımı, numunenin etiketlenmesi, mühürlenmesi, gönderilmesi, tahlilin ücretlendirilmesi, tahlil sonuçlarının duyurulması, tahlile itiraz edilmesi gibi hususlar, 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak.

TAHLİL SONUÇLANINCAYA KADAR EŞYA PİYASAYA ARZ EDİLMEYECEK
Bu kapsamda numune alınan eşya, talep halinde serbest dolaşıma giriş için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması kaydıyla yükümlüsüne teslim edilecek. Tahlil sonuçlanıncaya kadar eşya yükümlü tarafından uygun bir yerde muhafaza edilecek ve piyasaya arz edilmeyecek.

Laboratuvar tahlil sonuçlarına göre, tehlikeli kimyasal maddelerin, belirlenen limitleri aşmadığının tespiti halinde, eşyaya ilişkin tahlil sonucu ilgili gümrük müdürlüğü tarafından yükümlüye bildirilecek. Belirlenen limitleri aştığının tespiti halinde, eşyaya ilişkin tahlil sonucu ilgili gümrük müdürlüğü tarafından yükümlüye ve Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğüne bildirilecek.

İMHA EDİLECEK
Söz konusu eşya teslim edilmemişse veya teslim edilmiş olmakla beraber piyasaya arz edilmemek şartıyla bildirim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde, yükümlü tarafından mahrece iade veya üçüncü bir ülkeye transit talebinde bulunulabilecek. Bu süre içinde herhangi bir talepte bulunulmaması halinde, teslim edilmemiş olan eşya, mevzuat çerçevesinde imha edilecek, teslim edilmiş olan eşya içinse Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü tarafından 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair kanun hükümleri uygulanacak.

TÜKETİCİLERİN DAHA ETKİN BİR ŞEKİLDE KORUNMASI SAĞLANACAK
Bakanlık yetkilileri, halen iç piyasada sürdürülen denetimlerin, gümrüklerde de gerçekleştirilerek entegre bir denetim sistemi kurulmuş olacağını, böylelikle güvensiz ürünlerin piyasaya girişinin engelleneceğini ve tüketicilerin daha etkin bir şekilde korunmasının sağlanacağını belirttiler.

Öte yandan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın talimatıyla bu yıl yapılan piyasa gözetimi ve denetimleri sonucunda 25 binin üzerinde ürün denetlenmiş, bu ürünlerden yaklaşık 6 bini güvensiz bulunmuştu.