Santa’nın büyülü güzelliğini zaman zaman aktarmama rağmen son yıllarda yaptığım keşiflerde aslında santa’nın 7 mahalleden ibaret olmadığını anlamaya başlamıştım. Santa geçmişte yaşanılanı çok fazla olan ama günümüze aktarılanı az olan kiliseleri çeşmeleri taş döşeli patikaları işgizmaları dua mağaraları bir çok insanı ve hayvanı aynı anda barındırabilecek aynı zamanda o günün şartlarında survival ve güvenliği sağlayacak kadar korunaklı dışarıdan gelebilecek saldırılara karşı doğal engelli yaşam mağaraları üstü çimen bağlamış toprak evleri olan su kaynakları her an elinin altında bulunan onlarca endemik bitki ve mantarı içerisinde bulunduran bir coğrafyadan bahsediyoruz. Patika yolların üzerindeki köprüler oldum olası güzel görünmüştür gözüme… Her zamanki gibi yine bir hikaye beni yeni yollara patikalara mağaralara araç yolu elektriği olmayan yaylalara düşürdü yolumu.

Rotam bu sefer sırganlı hanlarından başlamakla beraber sabah 8 gibi Sırganlı hanlara varmıştım. Aramızda kalsın sıcak pidesi ve tereyağı uyumu mükemmel bir altlık yaptım. Çay üstüne cila olmuştu. Asıl amacım sırganlı hanlarından santaya eski katır yolundan varmak ve gps rotalarını çıkarıp rota üzerindeki fark ettiğim emareleri kayıt altına almak. Sırganlı Çardaklı derken bir yerden sola sapmalıyım keşifin en sevdiğim yanıda bu nereye gittiğini nerede olduğunu bilmemek bu bana süs veriyor sanki gaybolmuşum...

Mantar topladığımız bir araç yolu vardı ordan içeri girdim amacım cirip yaylaya kadar araç yoluyla gidip oradan elmalık yayla sıcak yurt gofi hardil vadisinden işhanlıya varmak. Defalarca Google earth tan incelememe rağmen yine de bir bilinmez bir patikadaydım. Neyle karşılaşacağım konusunda hiçbir fikrim yoktu. Ben bunları düşünürken Cirip yaylaya varmıştım bile araç yolu bitmiş dümdüz bir yaylanın en baş tarafında sisler arasındaydım. Önümde patikaya benzer bir yoldan ilerlemeye başladım gittikçe sis açılıyor bastığım yerleri daha net görebiliyordum. Biz ufacık su birikintilerine bile göl deriz damla damlaya damlaya göle dönüşür tam o gölün yanına geldim ki ev sahibinin ayak izi orda bana akıllı ol der gibi ne tarafa gitmemem konusunda da işaretler bırakmış teşekkür etmemek elde değil. Önümde ligarba zifin gomar huş zigar ispendam pincol of ulan of bütün endemikler burda  ligarbaların tadına bakmadan geçmek olmazdı biraz topladım lezzeti yerinde olmasına rağmen yolcu yolunda gerek dimi Yol beni derin bir vadiye doğru uçuruma itiyor bildiğin gavur ağılı inişi gibi mükemmel bir rota canım İn in bitmiyor sis bir bastırıyor bir kalkıyor bildiğin duman ülkesi canım Uzaktan hav hav sesi geliyor köpek sesi duyupta sevinen biri varsa beri gelsin ben sevindim Köpek varsa insanda var sese doğru yol aldım karşıma çok güzel bir yayla çıktı yanından dere akan eski tip yayla kelifleri olan tuğla bu yaylaya girmemiş çünkü araç yolu da yok patika aynen devam ediyor Yol sağlı sollu kantoron çiçekleri ile dolu kimse koparmamış bile bizim buralarda pek bilinmez zaten en fazla suvurlara ot diye veririz. Orman sınırına geldiğimi kozalak kokusu etrafımı sardıktan sonra anladım. Çıra kokuları arasında gofinin altından sonradan adının sıcak yurt olduğunu öğrendiğim bir yaylaya geldik . Evler öbek öbek üstleri çimen bağlamış doğaya tam uyum sağlamış on beş kadar ev ama çok güzeller yok gibiler sanki. Hobbit evi tarzında ama gerçekten doğayı bozmadan çok güzel evler yapmışlar. Bir ailenin çayır biçişine şahit oldum bana bir şeyler sordu duymadım kontağı kapat işaretine karşılık çayır motorunu stop ettirdi eşiyle beraber yanıma geldiler iki lafın belini kırdık bölgeyi tanıttılar bana ne yaptığımı sordular merak içinde dinlediler yol tarif ettiler. Birer meyve suyu ile yola devam. Biraz ileride Hardil köprüsü bütün heybetiyle karşımdaydı. Bu köprü santanın işhanlı mahallesine gidiyor bunu defalarca araştırmama rağmen bizzat yürümeliydim Hatta cirip denen haydutun da işhanlı olduğu dilden kulağa fısıldanır duyan kulaklara. Hardil köprüsünü geçmiş ışık girmeyen ormanın derinliklerini seyre dalmıştım. Havanın güneşli olmasına rağmen ormanın bazı yerlerine güneş bile giremiyordu. Bu yol önce işhanlıya oradan piştofli ve zurnacili derken işhan köyüne kadar aktifti bunu o bölgede yaşayanların anlatımlarından anlıyoruz cirip yayladaki mağaraların kullanım amacı ile işhan köyündeki mağaranın kullanım amacına bakıldığında daha net anlaşılabilir. İşhan köyündeki mağarayı ziyaret ettiğimizde yaklaşık iki ip boyu derinliğe sahip baca tipi olduğu ve sarkıt dikitlerinin olduğu aşikardır. Mağaranın bir girişi olduğu kesin rüzgar esmesi bunu kanıtlıyor. Yerel halktan dilden dile gelen muhabbet bu mağaranın haydutlar tarafından tehdit amaçlı kullanıldığı yolunda. En kısa zamanda gerekli izinler alınıp mağara inişi yapılmalıdır. Diye düşünüyorum. Hardil köprüsü civarında kamp atacak olsam bir haftalık keşif var burada dere şarıl şarıl akıyor biraz aşağıda binatlı ile maden ocaklarını bir birine bağlıyan bir köprü daha var ondan aşağıda gene köprü anlayacağınız burda köprüde deliği görmek kolay allah sonumuzu hayır etsin.

Madenlerin eritildiği fırınlar hala yerinde çam ormanları etraflarını kaplasada fiziksel olarak bir şey kaybetmedikleri kesin. Zaman ilerliyor günler uzun olmasına rağmen ormanda akşam erken olurmuş deyişi ispatlanırcasına beni aldı bir ürperti. Etrafım gasdaniza tirmiza kaynay ama selametli mitolog Barutciyanı dinledikten sonra mantarlara bakış açım değişti yada yaşamayı daha çok seviyorum. İki saattir çiğnediğim çam sakızı hem gocadı hemde çene ağrısı yaptı bilenler bilir. Tahminen sıcak yurtun aşağılarında olmam lazım gps verisi de beni doğrular nitelikte küçük bir dere sesi kulağımı tırmalayıp durur yakında olduğu kesin molamı sese göre planladım acıktığımın farkındayım çam sakızı tamamda çoban azığı şart oldu. Taşın govuğundan akan su artık kendini göstermişti. Sırt çantamı koltuk gibi kullanarak yaslandım kuksamı dereye daldırarak bir goşadan çok suyu mideme indirmiştim bilem. Jetboilimi çantamdan çıkarıp yaktım özel olarak tuzladığım hamsilerimi bir iki kez yıkayarak kaynattım suyunu değiştim tekrar kaynattım. Geçen seneden yaylada tay varelinin dibinde galan bumburli peyniride çıkarttım siskasız hamsi menüsümü olurmuş hamsiler pişince çam gubbuzlarından çay demledim ama siz demlerseniz gubbuzları demlikte çok bekletmeyin gari. Ne yani acındanmi öleyim yemeyim mi. Bir ormanın ortasında dere kenarında ortam süper çok alışkın olmama rağmen Yusuf Yusuf Çünkü bölge çok bakir her kayanın arkasından hayvan çıkabilir. Bırak onu Cirip Mido çıkabilir her şey bir yana Tabansız Temelin torunu olduğumu duyarsa yandı gülüm keten helva . Yemek süperdi alakart restoranların menüsüne değişmem gubbuz çayı tuttum bunu gene içecuk. Nevalemi sırt çantama gömüp abimin bana hediyesi çakımı kontrol ettikten sonra ver elini patikanın devamı birazdan geçtiğim yaylanın Elmalık olduğunu ve geliş yolunda başındaki patikadan geçtiğim yerin şimdide altından aksi istikametine gidiyordum beni tanımış olacak ki köpek bu sefer havlamadı. Bir yol ayırımına geldim önceki gelişimde kullandığımın aksine bu sefer bakir olan yoldan gitmeye karar verdim zaten keşifte değil miydim. Sonradan adının Ballı kayalar olduğunu öğrendiğim kayalıkta yol bitiyor ve bir ayazma patika ormanlaşıp bana dur diyor. Her ne kadar zorlasam da ip döşemeden burayı geçmek pek akıl işi değil zaten bana akıllı diyende yok çok şükür. Dönüş zamanı akşam oluyor güneş Çataltepe’ nin sırtlarını terk ediyor. Benimde bu vadiden çıkmam lazım ama nasıl çıkayım her yeri ilk görüşüm çiçek börtü böcek meyve yıkık evler firattiların bile görüntüsü farklı. Rampa ukarı vurdum bir an önce cirip yaylaya varmam gerek gelirken zaman kaybetmemek adına cirip şelalesini es geçmiştim mutlaka bir iki kare fotoğraf almam gerek. O an diye ben buna derim . Harika senfoni eşliğinde cirip şelalesi. Yaşanmışlıklar, yaşanmışlıklar

Siz siz olun bu bölgeyi ayaklarınız yürürken gezin derim. Yoksa o ayaklar sizden hakkını alır. Sözüm akşama kadar sinek ikiliyi bekleyenlere….

Yapmadan Dönme
*Sırhanlıda pide kaşar çayı tatmadan
*Cirip şelalesi mağarası ve yaylasını görmeden
*Elmalık Yaylasındaki firattida fotoğraf çekilmeden
*Sıcak yurtta hobbit evlerine hayran hayran bakmadan
*Hardil köprüsünün altından geçmeden sakın dilek tutma
*Gubbuz çayı içmeden
*siesta zamanını mağarada geçirmeden