Bu sürede onlarca operasyona katıldılar, birçok insanın ve hayvanın sağ salim olarak güvenli bölgelere ulaştırılmasına katkı verdiler..
12’nci kuruluş yılı vesilesiyle AKUT Trabzon Ekip Lideri Köksal Ofluoğlu ve Ekip Lideri Yardımcısı Serkan Aktuğ Günaydın ile çalışmalarını ve geleceğe dair planlarını konuştuk.
AKUT’un kuruluşunu ve faaliyetlerini anlatır mısınız?
Köksal Ofluoğlu: 1994 yılında Bolkar Dağlarında kaybolan 2 üniversite öğrencisinin 14 gün arandığı ve sonuçsuz kalan arama çalışmaları akabinde, dağları iyi bilen fakat arama-kurtarma konusunda bilgileri sınırlı olan bir grup dağcı bir araya gelerek 1995 yılında AKUT’u kurdu. Bu grup, aynı yıl AKUT ismi altında, Uludağ’da ilk kurtarma faaliyetini gerçekleştirdi, 14 Mart 1996 tarihinde de “AKUT Arama Kurtarma Derneği” adı altında resmî kuruluşunu tamamladı. Kuruluşunun başında hedefi, dağlarda ve diğer zorlu doğa koşullarında doğru ve etkin arama-kurtarma faaliyetleri gerçekleştirmek olan AKUT, 1997 yılının Ocak ayında deprem eğitimini; Haziran ayında ise ilk sel eğitimini alarak, talep edildiği takdirde doğal afetlerde de ilgili resmî kurumlara yardımcı olabilir hale geldi. AKUT, 1998 Adana-Ceyhan depreminde gösterdiği yararlılıklar nedeniyle, Bakanlar Kurulu kararıyla 19 Ocak 1999’da “Kamu Yararına Dernek” statüsü aldı. AKUT, arama-kurtarma operasyonlarına ve yapılanmasını sürdürmeye devam ederken, 17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Depremi meydana geldi. Bu süreçte AKUT, 150 gönüllüsü ile çalışarak 200’ün üzerinde insanın hayatını kurtardı. 17 Ağustos 1999 öncesinde ülkemizde arama-kurtarma konusuna odaklanmış tek gönüllü dernek olan AKUT, birçok STK ile kamu ve özel sektör kuruluşlarının arama-kurtarmaya bakış açılarını, yaklaşımlarını değiştirerek yeni atılımların da öncüsü oldu. AKUT yalnızca Türkiye’de değil yurt dışında da bilgi ve birikimini faydaya dönüştürmek ve insan hayatı kurtarmak için faaliyetlerde bulundu. Marmara depreminin hemen ardından gelen Yunanistan-Atina depreminde arama-kurtarma çalışmalarında aktif olarak görev aldı. Atina depreminin ardından yine 1999 yılında Tayvan, 2001 yılında Hindistan, 2003 yılında İran, 2005 yılında Pakistan, 2010 yılında Haiti, 2015 Nepal depremlerinde arama-kurtarma; 2000 yılındaki Mozambik selinde ise tıbbi destek çalışmaları gerçekleştiren AKUT, uluslararası alanda konumunu günbegün geliştirdi. 1999 yılından beri Birleşmiş Milletler şemsiyesi altında bulunan Arama Kurtarma Danışma Kurulu INSARAG’ın üyesi olan AKUT, tüm dünyada uluslararası standartlara uygun, arama-kurtarma ekipleri içinde deprem konusunda en deneyimli ve bilgili ekiplerden biri haline geldi. Gücünü vatan ve insan sevgisinden alan AKUT, bugün ülke genelinde 27 ekibi ve kurulma çalışmaları devam eden yeni ekipleriyle, sayısı her geçen gün artan gönüllüleriyle, çalışmalarına özveri ve kararlılıkla devam eden bir arama-kurtarma ekibidir. AKUT, kurulduğu günden bugüne dek gerçekleşen 3285 operasyonda 2758 kişiyi, 1401 hayvanı kurtarmış ve 303 hayatını kaybetmiş bireyi de bulundukları yerden kurtararak sağlık ekiplerine teslim etmiştir.
AKUT’un kuruluş misyonunda ve değerlerinde neler yer alıyor?
Serkan Aktuğ Günaydın:
Dağ ve doğa koşullarında meydana gelen kaybolma ve kaza olaylarında, deprem, sel gibi doğal afetlerde ve büyük kazalarda, tamamen gönüllü olarak, amatör bir çalışma ve profesyonel bir yaklaşım ile başı dertte olan kişilere en kısa sürede ulaşmayı amaçlıyoruz. Yardım için gereken uygun koşulları yaratmak, doğru arama ve kurtarma çalışması yaparak, kazazedelere temel ilkyardım desteğini sağladıktan sonra emniyetli ortam koşullarına nakillerini sağlamak, bu tür olaylarda can kaybını en aza indirmek ve arama kurtarma konularında toplumu bilgilendirmek de derneğimizin temel amaçları arasındadır. AKUT’un değerleri Gönüllülük, Karşılıksız yardımseverlik, Başta İnsan Hayatı Olmak Üzere Tüm Canlıların Hayatına Değer Vermek, Dürüstlük ve Güvenilirlik olarak sıralanabilir.
AKUT, Trabzon’da ne zaman yapılanmaya başladı?
Köksal Ofluoğlu: AKUT Trabzon ekibi, 4 Temmuz 2007 tarihinde yaklaşık 10-15kişiyle oluşturuldu ve 12 yıldır bölgedeki arama – kurtarma faaliyetlerine destek veriyor. Bu süre içinde 100’e yakın operasyonda 60’ın üzerinde insanı canlı olarak kurtardık. Ayrıca 20’den fazla hayatını kaybetmiş vatandaşımızın da cenazelerine ulaşarak ailelerine teslim edilmesine vesile olduk.
Trabzon’daki faaliyetlerinizden ve organizasyon yapınızdan biraz bahseder misiniz?
Serkan Aktuğ Günaydın:
Trabzon’da şu anda 70’i aşkın aktif gönüllümüzle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ekip Lideri ve yardımcısına bağlı olarak birimler ve birim sorumluları yer alıyor. Eğitim Bölümü, Lojistik Bölümü, İnsan Kaynakları bölümü vb. şeklinde bir yapılanmamız var.
AKUT Trabzon Birimi nerede faaliyet gösteriyor?
Köksal Ofluoğlu:
Şu anda Trabzon Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü alanı içinde depo olarak kullandığımız bir konteynerimiz var. Maalesef artık bize yeterli gelmeyen bir alan burası. Eğitim ve toplantı gibi faaliyetlerimizi İtfaiye Müdürlüğü başta olmak üzere çeşitli kurumların salonlarında gerçekleştiriyoruz. En büyük hedeflerimizden biri kendi operasyon merkezimizde hizmet vermek. İçinde lojistik depo alanı, eğitim salonu, dışarıdan gelecek ekiplerin konaklaması için misafirhane ve birim ofislerinin bulunacağı AKUT Trabzon Operasyon Merkezi için planlarımız hazır. Yer tahsisi için de gerek Büyükşehir Belediye Başkanımız Murat Zorluoğlu, gerekse Ortahisar Belediye Başkanımız Ahmet Metin Genç’le olumlu geçen görüşmelerimiz oldu. Operasyon Merkezimiz tamamlanırsa daha etkin bir yapılanma imkânımız olacak. Bizler için hatta şehrimiz için büyük bir önem arz ettiğini düşündüğümüz yapının proje çalışmalarını takip için, Büyükşehir Belediye Başkanımız sayın Murat Zorluoğlu, bizzat meclis üyesi sayın Mustafa Yaylalı’nın konunun takipçisi olmasını ve hazırlıkların tamamlanıp tarafına arz edilmesini istedi. Bu da bizlerin beklentilerini en üst düzeyde tutmamız için önemli bir durum. Yerleşkenin gerçekleşmesi adına bizleri oldukça ümitvar kılıyor bu durum.
Trabzon ve Doğu Karadeniz Bölgesi özellikle doğal afetler yönünden çok hareketli.. Hazır olmak için neler yapıyorsunuz?
Serkan Aktuğ Günaydın:
Söylediğiniz gibi Trabzon, Rize, Artvin bölgesi özellikle sel ve heyelan başta olmak üzere çeşitli afetlerin sıkça yaşandığı bölgelerimizden. AKUT Trabzon olarak bölgedeki doğal afetlere zamanında ve etkin müdahale edebilmek için kendimizi sürekli hazır tutuyoruz. Bölgenin özelliği nedeniyle suda arama – kurtarma konusunda uzmanlaşmış operasyonel ekiplerimiz çeşitli eğitimlerle hem bilgi düzeylerini ve arama-kurtarma yeteneklerini artırmak hem de her an hazır olmak için sık aralıklarla eğitimlere katılıyorlar. Örneğin bir süre önce Çamlıhemşin Vadisi Fırtına Deresi’nde Akarsuda – Arama Kurtarma Eğitimi bölgedeki birçok birimimizin katılımıyla gerçekleştirildi. Bunun yanında, Doğa arama-kurtarma, Kış ve Çığ arama-kurtarma, Teknik arama-kurtarma, USAR gibi konularda da eğitimlerimizi sıklıkla tekrar edip hazır durumda olmaya gayret ediyoruz. AKUT Trabzon ekibi olarak özellikle de olası depremler ile ilgili çalışmalarımızı, eğitimlerimizi tamamlama gayreti içerisindeyiz. Beklenilen İstanbul ve benzeri büyük depremlerde, bizler nispeten daha az risk altındaki bölgeler olarak, o bölgelere acil ve nitelikli yardım ulaştırabilecek ekipler olmak zorundayız. Tabii son dönemde güncellenen Türkiye deprem haritasına göre de şehrimiz Trabzon, sanılanın aksine artık depremselliği artmış bir bölge olarak görülmekte. Dolayısıyla kendi bölgemiz adına da her an hazır olmak gerektiği düşüncesindeyiz.
AKUT Gönüllülerden oluşan bir yapı? Bundan biraz bahseder misiniz?
Serkan Aktuğ Günaydın:
Gerçekten de büyük gurur duyduğumuz bir yapılanmamız var. Şöyle düşünün; gece evinizde ailenizle oturuyorsunuz. Kilometrelerce uzakta bir afet veya arama-kurtarma gerektiren bir olay olduğu haberi geliyor. Hiçbir karşılık beklemeden gönüllü olarak kalkıp bu olaya gidiyorsunuz ve belki de günlerce evinize, ailenize, işinize dönemiyorsunuz. AKUT’un gönüllülerden oluşan ekipleri gerçekten takdire şayan bir iş yapıyor. İnsanların hayatı için gönüllü olarak kendi hayatlarını riske atıyorlar. Bu kelimelerle anlatılacak bir şey değil. Gönüllülerimiz, biraz önce saydığımız kurum değerlerimizi hayatlarının temeline koymuş ve buna göre yaşayan insanlar. Bu nedenle yaşadıkları hiçbir zorluk onları yıldırmıyor, bilakis yeni görevler öncesinde tecrübe kazanmalarını sağlıyor. Bu nedenle arkadaşlarımızla gurur duyuyoruz. Bizler için en önemli önceliklerden biri de üzerinde yaşadığımız bu cennet ülkeye olan borcumuzu ödeyebilmek. Elimizden geldiğince, yeteneklerimiz dahilinde bu borcumuzu ödemeye çalışıyoruz. Ve bundan duyduğumuz vicdani haz hiçbir politik, siyasal ya da dünyevi hazla ölçülemez. AKUT olarak bu saydığım konuların üzerinde, tamamen vatan ve millet için hizmet etme gayreti içerisindeyiz.
AKUT Gönüllüsü olmak için neler yapmak gerekir?
Köksal Ofluoğlu:
Belirli aralıklarla aramıza yeni gönüllüler katılıyor. Bunun için gönüllü tanışma toplantıları düzenliyoruz. Trabzon’da da Eylül ayı içinde yeni gönüllü alımı yapmayı planlıyoruz. Gönüllü adaylarımızdan ikametgâh belgesi, nüfus cüzdan sureti, sabıka kaydı, kan grubu belgesi ve fotoğraf istiyoruz. Daha sonra gönüllü adaylarımız yakından tanımak ve hangi birimlerde görev alacaklarını tespit etmek için mülakatlar düzenliyoruz. Bize çok sık sorulan sorulardan biri de ‘AKUT'a katılmak için sporcu olmak şart mı?’ sorusu. Şart değil. Herhangi bir okul bitirmiş olmak, dil bilmek, belirli boy veya kiloda olmak gibi kriterlerimiz de yok. Gönüllülerimiz arasında birçok meslek ve yaş grubundan üyemiz mevcut. Zira AKUT'ta İnsan Kaynakları, Mali-İdari İşler, Basın İlişkileri, Bilgi Teknolojileri, Sosyal Medya, Dış İlişkiler gibi pek çok yönetimsel departman da bulunuyor ve bu tür işleri de gönüllülerimiz gerçekleştiriyor. Hep verdiğimiz bir örnek var, çoğu zaman ekipteki en kıymetli kişi, operasyonel arkadaşlarımıza bir bardak su veren kişidir diye. Yalnız, operasyonel eğitimleri alıp operasyon kadrosuna katılabilmek için, performans testleri ve sağlık kontrollerinden sorunsuz şekilde geçmek gerekiyor. AKUT olarak tüm eğitimlerimiz 2'ye ayrılır. Temel Eğitimler ve İleri Eğitimler. Temel eğitimlerimiz her AKUT gönüllüsünün alacağı eğitimlerdir. Bunlar Temel İletişim, AKUT Etik ve Disiplin, Temel İlk Yardım, Temel Afet Bilinçlendirme, İlk Haber Alımı gibi eğitimlerdir. Tüm gönüllülerimiz operasyonel olmak istesin veya istemesinler, bilinçli bireyler olmak ve sahadaki ekip arkadaşlarına lojistik destek verebilmek için bu eğitimleri tamamlamak zorundalar. Bu eğitimler ortalama 3 ila 6 ayda tamamlanır. Akabinde gönüllümüz arzu eder ve performans testinden başarıyla geçerse operasyonel eğitimleri başlar. Bu noktadan sonraki eğitimlerimiz ise ileri seviye eğitimlerdir. Örneğin gönüllümüz Kentsel Arama Kurtarmada (enkaz) uzmanlaşmak isterse, sırasıyla Sartech 3, INSARAG Farkındalık, Enkaza Yaklaşma, Kapalı Kısıtlı Alanda Arama Kurtarma, İp Teknik Kurtarma, İleri İlk Yardım gibi 150 saati aşan bir dizi eğitimi tamamlamak zorundadır ki bu da ortalama 1 ila 2 yıl sürer. Ayrıca doğada yön bulma, sel arama-kurtarma, çığ arama-kurtarma, teknik arama-kurtarma gibi uzmanlık eğitimlerimiz de vardır. Bu eğitimler AKUT içinden veya dışarıdan konusunda yetkin kişiler tarafından verilir. Bir gönüllünün asistan seviyesinde operasyona çıkabilmesi, tüm eğitimleri zamanında alacağı farz edilirse ortalama 2-3 yıl arasında gerçekleşir. Aramıza katılmak isteyen dostlarımız sosyal medya hesaplarımızdan ( AKUT Trabzon) toplantı ilanlarımızı takip ederek ya da [email protected] adresine mail atarak bilgi edinebilirler.
AKUT Trabzon Ekibi olarak kamu ile ilişkileriniz nasıl ?
Köksal Ofluoğlu:
Aslına bakarsanız sadece AKUT Trabzon ekibi olarak değil, tüm AKUT ekipleri olarak kamu ile çok iyi bir çalışma örneği sergilemekteyiz. Daha önce belirttiğimiz gibi AKUT, Kamu Yararına olan bir dernek. Yani bir nevi kamu kuruluşu gibi çalışıyoruz. AFAD ile aramızda ortak çalışmalar yapabilmek adına bir protokolümüz söz konusu.
Trabzon özelinde ise kamu kurumlarımız ve yerel yönetimlerimiz ile oldukça iyi bir çalışma ortamımız söz konusu. Karşılıklı olarak tecrübelerimizi paylaşmakta ve birbirimize yardımcı olmaktayız. Önümüzdeki dönemde toplumumuzun bilinçlendirilmesi adına yerel yönetimlerimizle örnek projeler geliştirmek için çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Yine Ortahisar Belediyemizin projelerinden olan ‘Afet Eğitim Parkı’ oldukça önemsediğimiz ve şehrimizde hatta bölgemizde farkındalık oluşturacak bir proje. Büyükşehir Belediyemizin, ekibimizin kronik sorunu olan yerleşke sorununu çözmesi adına yaptığı çalışmayı da ilgiyle takip ediyoruz.
AKUT Trabzon Ekibi, Trabzon’dan yeterli destek görüyor mu?
Serkan Aktuğ Günaydın:
Bizler gönüllü bir derneğiz. Bağışlar ve yardımlarla çalışmalarımızı yürütmeye çalışıyoruz. Trabzon özelinde zaman zaman destek konusunda sıkıntı çektiğimiz dönemler olmakta. Tabii bunu günümüz ekonomik şartları da etkiliyor. Ancak şunu belirtmeden geçemeyeceğim, bizler bu şehrin insanları olarak özelde Trabzon ve çevresi, genelde ise tüm Türkiye’de hatta dünyanın herhangi bir bölgesinde meydana gelebilecek afetlere müdahale etmek için çalışıyoruz. Kullandığımız teçhizatlar gerçekten özel ve pahalı malzemeler. Kimi zaman bunları temin etmekte ya da yenilemekte sıkıntı çektiğimiz dönemler olabiliyor. Trabzondaki ya da şehrimiz dışındaki Trabzonlu iş adamlarımızdan ve halkımızdan, bizleri bu çabalarımızda yalnız bırakmamalarını, destek olmalarını elbette bekliyoruz. Afetlerin ne zaman geleceği ve kimi vuracağı maalesef belli değil. Bunları acı tecrübeler ile yaşayarak görüyoruz. Temennimiz hiçbir vatandaşımızın kılına bile zarar gelmemesi. Ancak kaçınılmaz bir gerçek olan afetlere olması gerektiği gibi müdahale edebilmemiz için desteğe, Trabzon halkının desteğine ihtiyacımız var.
AKUT’a gönüllü girmek isteyenlere mesajınız nedir?
Köksal Ofluoğlu- Serkan Aktuğ Günaydın:
İnsanlara yardım etmek isteyen, vakit ayırabilecek herkesi AKUT Gönüllüsü olmaya çağırıyoruz. Herkesin operasyonel birimlerde görev alması gerekli değil. Yukarıda da belirttiğimiz gibi daha birçok alanda bize destek verebilirler. Daha önce belirttiğimiz değerlerimizi özümsemiş, bende bir şeyler yapabilirim, bu vatana ve millete bende bir şeyler katabilirim diyen herkese kapımız açık. Yeter ki halkımız bizlere destek olmak istesinler..
