Bişkek'teki Flarmoni Salonu'ndaki panelde Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Gümrükçüoğlu Türk dünyası kültür başkentleri, kardeş şehirler ve Trabzon konusunda konuşurken Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz İpekyolu'nda tarihi şehirler, ticaret merkezleri ve Samsun konusunda katılımcılara hitap etti.
AYNI TARİHTEN GELEN İNSANLAR BİRARADA
Türk Dünyası Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Fahri Solak'ın oturum başkanlığı yaptığı panelde Başkan Gümrükçüoğlu, aynı tarihten gelen insanların bir arada bulunmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, "Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye, Türkmenistan ve Özbekistan tarafından 1993 yılında kurulan Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), kurulduğu tarihten itibaren gerçekleştirmiş olduğu faaliyetlerle üye ülkeler arasındaki kültürel ortaklığın güçlendirilmesinde etkili olmuştur. Ayrıca Türk kültürünün tanıtılmasına yönelik çalışmalarıyla da kültürler arası yakınlaşma sürecine katkı sağlayan bir kültürel işbirliği örgütü haline gelmiştir. Bugün burada aynı tarihten gelen insanlar olarak bir araya geliyorsak, dertlerimizi paylaşıp sorunlarımızı tartışabiliyorsak bunda TÜRKSOY'un katkısı çok büyüktür. Gerçekleştirdiği etkinliklerde Türk halklarının sahip olduğu zengin kültürel mirasın ortak yönlerini ön planda tutan TÜRKSOY, kuruluşundan itibaren edebiyattan güzel sanatlara, resimden müziğe, mimarlıktan spora kadar her alanda düzenlediği buluşmalarla Türk dili konuşan halklar arasındaki toplumlararası etkileşimi ve yakınlaşmayı hızlandırmak için faaliyet göstermiştir. Türk kültürüne geniş bir bakış açısıyla yaklaşan ve bu çerçevede kültürel etkileşimi artırmaya yönelik faaliyetlerini sürdüren TÜRKSOY, 2010 yılından itibaren anma yılı uygulamasını, 2012'den itibaren ise Türk Dünyası Kültür Başkenti ilanını başlatmıştır. Türkiye'nin de aralarında 16 ülkenin Kültür Bakanlığı temsilcilerinin oluşturduğu "Türk Dili Konuşan Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi her yıl bir ülkeyi Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak ilan ediyor. Aynı konsey ayrıca, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı'nın (TÜRKSOY) bir sonraki yıl düzenleyeceği faaliyetlerle ilgili kararları da alıyor" ifadelerini kullandı.
KÜLTÜR BAŞKENTİ OLMAK BÜYÜK BİR GURUR
Türk dünyası kültür başkentliği, o kent için çok önemli olduğunu vurgulayan Başkan Gümrükçüoğlu, "Kültür başkenti olan şehirde yıl boyunca Türk dünyasının sanatçıları, bilim insanları ve entelektüelleri ağırlanıyor, çeşitli etkinliklerle hem o şehir hem de ülkesi Türk dünyasına tanıtılıyor. Bununla ilgili o şehirdeki tüm kurumlar seferber oluyor. Kurulacak ajansta Valilik yanında Büyükşehir Belediyesi ile ilçe belediyeleri, üniversiteler, sanayi ve ticaret odaları da etkin görev alıyor. Oluşturulacak birliktelik ile hem kent ekonomisini hareketlendiriliyor, hem de sosyal ve kültürel etkinlikler ile o şehrin Türk dünyası ve uluslararası alanda tanıtımına önemli katkı sağlanıyor" ifadelerine yer verdi.
Başkan Gümrükçüoğlu paneldeki konuşmasında şunları da kaydetti: konuşmasında şu Trabzon 2012 yılında Türk Dünyası'nı misafir etmekten büyük onur ve gurur duydu. Türk Dünyası Mühendislik, Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı ve Mimar Sinan Uluslararası Proje Olimpiyatları 15-18 Ekim 2012 tarihleri arasında ortak karakteri 'insan sevgisi ve uygarlık' olan tarih, kültür, sanat ve spor kenti Trabzon'da gerçekleştirildi. 5 bin yıllık tarih ve uygarlık kenti Trabzon, medeniyetlerin ortak kültürünü bünyesinde barındırıyor. Osmanlı medeniyeti ile taçlanan Trabzon'da yapılan Mimar Sinan Proje Olimpiyatları'na katılan tüm değerli bilim insanlarını ve misafirlerimizi kentimizde ağırlamaktan dolayı büyük bir onur duymuştuk. Trabzon'da gerçekleştirilen kurultay Türk dünyasında büyük yankı uyandırdı. 'Dilde, fikirde ve İşte birlik' teması ile şehrimizde yapılan kurultayda işlenen bu önemli kavramların bütün Türk dünyasında hakim kılınmasının, bizleri daha güçlü ve müreffeh kılacağına inanıyorum.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'nın himayelerinde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın organizasyonu, Trabzon Valiliği ve Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığı ev sahipliğinde Trabzon'da yapılan olimpiyatlara 53 ülkeden akademisyenlerden oluşan 300 bilim insanı, ülke içerisinden iştirak edenlerle birlikte yaklaşık 5 bin değerli bilim adamı, akademisyen ve devlet temsilcisi katıldı. Sanat ve spor etkinliklerinin de yer aldığı olimpiyatlarda Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi'nde 24 bilimsel oturum yapıldı. Olimpiyatlarda ayrıca mühendislik, mimarlık, şehircilik ve fikir projeleri dalında düzenlenen proje yarışmalarında dereceye girenlere ödülleri verildi. Olimpiyatların anısının yaşatılması amacıyla Trabzon'un Toklu sahiline dikilen Bilge Kağan Anıtı'nın açılışı yapıldı. Olimpiyatlarda ayrıca Trabzon Belediyesi ile TOKİ'nin ortaklaşa yaptıkları Zağnos Vadisi Kentsel Dönüşüm Projesi "Tarihe Saygı" ödülüne layık görüldü. Tarihe saygı ödülü, TÜRKSOY Genel Sekreteri Prof. Dr. Dusen Kaseinov tarafından dönemin TOKİ Başkanı ve dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'a verilmişti. Mühendislik, mimarlık ve şehircilik mesleğinin gelişmesine ve ilerlemesine öncülük etmek, kimlikli, kişilikli, çevreye ve insana saygılı daha medeni şehirler oluşturmak çeşitli sebeplerden tahrip olan, kaybolmaya yüz tutan ve bulunduğu coğrafya dışında bilinmeyen mimari eserlerin durum tespitlerini yaparak yok olmalarının önüne geçmek, önemli eserlerin bilinmelerini sağlamak amacıyla şehrimizde düzenlenen Olimpiyatlara ev sahipliği yapmamızdan duyduğum mutluluğu bir kez daha ifade ediyor, Olimpiyatların Trabzon'da yapılması için emeği geçen kurum ve kuruluşlara teşekkür ediyorum. Dost, soydaş ve kardeş ülkeler arasında sanat ve kültür faaliyetlerinin geliştirilmesi için çeşitli organizasyonlar yapılıyor. Trabzon Valiliği, Trabzon Belediyesi, TÜRKSOY Üyesi Ülkeler Besteciler Birliği ve TÜRKSOY işbirliğinde Türk Dünyası Çağdaş Klasik Müzik Şaheserlerini dünyanın farklı noktalarında dinleyicilerle buluşturan Kazakistan Karagandı Senfoni Orkestrası Trabzon'da Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi'nde muhteşem bir konser verdi. Türk dünyasının klasik müzik efsanelerini bir araya getiren konserde dinleyiciler, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye, Türkmenistan, Başkurdistan ve Tataristan'ın ünlü bestecilerinin eserlerini de dinleme fırsatı yakaladı. 70 kişiden oluşan orkestra seslendirdiği eserlerle sanatseverlerden büyük alkış aldı.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sayın Almazbek Atambayev'in yüksek huzurlarında, Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin desteklerinde, Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı ve Türk Üniversiteler Birliği'nin müşterek organizasyonunda dost, kardeş ve soydaş ülke Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te yapılan kurultayında da Türk dünyasına çok büyük katkılar sağlayacağına inanıyorum. Bu kurultayda ayrıca Trabzon Büyükşehir Belediyesi olarak Bişkek ile kardeş şehir protokolü imzaladık. Bişkek şehrinin Türkiye'deki 4'üncü kardeş belediyesi Trabzon oldu. Daha önce İzmir, Ankara ve Samsun şehirleri ile kardeş belediye olmuşlardı. Artık Türkiye'de dördüncü kardeşleri biz olduk. Bize düşün görev 4 belediye birlikte tecrübe ve bilgi birikimlerimizi birbirimizle paylaşmaktır. 2000'li yıllara kadar Türkiye'de kardeş belediyeler daha çok batıdan olurdu. Ancak 2000'li yıllardan sonra TÜRKSOY'un ve Türk Dünyası Belediyeler Birliği'nin katkılarıyla ardık Orta Asya'da Türkî Cumhuriyetlerdeki şehirler ile Türkiye'deki şehirlerin kardeşlik anlaşmaları artıyor. Bundan sonra geçmişte yaşanan ve geç kalınan kardeşlik anlaşmalarını imzalayarak bunun gereklerini yerine getirmek bizim görevimizdir. Türk dünyasında önemli bir işlevi gördüğüne yürekten inandığım böylesine büyük ve güzel organizasyonların düzenlenmesinde emeği geçenlere şükranlarımı arz ederken, barışın ve uygarlığın kenti Trabzon'dan selam ve sevgilerimi iletiyorum."
