Tonya Belediye Başkanı Osman Beşel ve Düzköy Kaymakamı - Tonya Kaymakam vekili Mustafa Emre Kılıç, bu yıl 17.’si düzenleyecekleri Tonya Tereyağ Kültür ve Sanat Festivali için Trabzon Gazeteciler Cemiyetinde bir basın toplantısı düzenlendi.

24 – 25 Ağustos tarihlerinde Tonya’da düzenlenecek festivalde Zeynep Başkan, Sait Uçar, Onay Şahin, Hüseyin Aydın, Özkan Pekin, Cengiz Selimoğlu, Mustafa Şafak, Neşat Aydın, Kurtuluş Eyibil, Aydın Sümer, Faik Pala, Selahattin Yanık ve Ayhan Oğuz sahne alacak. Toplantıda konuşan Beşel, “Festivaller değerlerin tarifi, birlik ve beraberliktir. Festivaller bir nevi sosyal bayramlarımızdır. Tonya tereyağı olumlu referanslarla tarihi belgelerde yerini alarak bugüne gelen ve bugünde aynı olumlu referanslarla damgasını vuran ürünümüzdür. Tonya tereyağı coğrafi işaret alacak” dedi.

Tonya Tereyağının, Osmanlı Salnamelerinde de adının geçtiğini aktaran Başkan Beşel,  "Tonya terayağı olumlu referanslarla tarihi belgelerle yerini alarak bugüne kadar gelen ve bugün de aynı olumlu referanslarla günümüz piyasasına damgasını vuran çok önemli bir ürünümüzdür. 1887 tarihli Osmanlı Salnamelerinde o günkü Tonya nahiyemizde üretilen Tereyağının nefasetçe meşhur olduğu cihetle Trabzon’a ve Trabzon üzerinden İstanbul’a saraya ve memleketin çeşitli yerlerine nakledildiği yazılmıştır. O zamanlar küçük bir nahiye olan Tonya’da üretilen Tereyağının Nev-i Şahsına Münhasır Üstün özellikleri olduğu nedeniyle İstanbul’a ve Saraya nakledilmiş olduğunun kayıt altına alınmış olması ve 112 yıl sonra yani 2017 yılının 26 Nisan tarihinde İstanbul’da yapılan bir yarışmada aynı Tonya Tereyağı 360 tereyağı arasından en iyi tereyağ olarak birinci seçilmiş olması önemle dikkate alınması ve değerlendirmesi gereken bir husustur" diye konuştu. 

Beşel, Tonya Tereyağının Coğrafi İşaret alma sürecinin olumlu geçtiğnii ve festivalin 2. günü alacaklarını kaydederek, "Tonya ilçemize özgü olup tarih süreci içerisinde renge kokukus aroması, nefaseti, yüksek oranda beta karoten ve A vitamin değeri bir nev-i Şahsına münhasır özelikleri ile değerine muhafaza ederek günümüze kadar gelmiş ve halen üretilmekte olan Tonya Tereyağının Coğrafi İşaretinin alınması için Tonya Belediyemizce Türk Patent ve Marka Kurumuna yapılan başvuru olumlu sonuçlanarak Tonya Tereyağının Coğrafi İşaretinin safhasına gelindiğinde öğrenilmiştir.

İnşallah 17. Tonya Tereyağının Festivalinin 2. Günü (25 Ağustos Cumartesi günü) icra edilecek program içinde Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanımız sayın Prof. Dr. Habip Aslan beyin elinden Tonya Tereyağının Coğrafi İşaretinin alınmış olması ilçemiz için tarihi bir an ve tarihi bir kazanım olacaktır" dedi. 

Tereyağın kime ait olduğu sorusuna da cevap veren Beşel, "Tabi ki Hamsiköyün Sütlacının, Sürmene’nin Bıçağının, Akçaabat’ın köftesinin, Çarşıbaşı’nın keşanının, Vakfıkebir’in Ekmeğinin, Tonya’nın Terayağının tartışılması isabetli ve tarihe uygun davranış değildir. Tarih kendi içinde her şeyi şekillendirmiş, insanların yanlışlarını toparlayarak süzgecin içinde doğruyu ortaya koymuştur.
1887 Osmanlı Salnamesi bu konuda herkesin dikkate alması gereken çok önemli yazılı vesikadır. Tonya Terayağı’nın tapusu olarak yazılı haliyle sunuldu.
olay şudur. Tünya geçmişte nahiyeydi, ilçe değildi. Tonya’nın Türkiye ve dünyaya açılan kapısı Vakfıkebir’dir. Vakfıkebir esnafı, Tonya Tereyağını Vakfıkebir esnafı üzerinden pazarladı. Geçmişte Tonya’nın Terayağını pazarlayan esnaf Vakfıkebirlidir. Hala Vakfıkebir esnafı Tonya’ya gelir, Tonya kadının ürettiği Tereyağını alır. Her Cumartesi günü 1,5 ton civarındadır. Vakfıkebir esanfı aracılığı Türkiye’nin muhtelif yerlerine pazarlanırdı.
Bu sebeple alıcılar, Vakfıkebirli esnaftan aldığı için tereyağının Vakfıkebir’e ait oludğunu düşünürler. Ancak esas üretim merkezi Tonya’dır.
Zaten belge ortaya koyulduktan sonra bunun çok tartışılması doğru değildir, ancak bu tür görüşmelerle gerçeklerin bir daha kamuoyuna aktarılması gerekir" diye konuştu.