61SAAT HABER SERİVİ
ERHAN ESASPEHLİVAN - TAYFUN ÇÖPCÜ

Yapılan 3 HES proje köye büyük bir tahribat vermişken, yapılan birçok yanlış uygulama telafisi imkansız zararlara neden olmuş düzeltilmesi gereken çok sayıda hukuk dışı uygulama düzeltilmemişten Sit alanı altından geçip başka bir mahallenin içine çıkan 4. HES’in onaylanması mahallede büyük bir paniğe neden olmuş durumda.  
Tarihi İpekyolu’nun tali kolunun  geçtiği, Rusların zamanında demiryolu hatlarını döşediği, tescilli mağarası 2 tane şapeli (Hristiyanların küçük çaplı ibadet yeri), ve muhteşem doğası ile büyük önem arzeden, Trabzon’un çok önemli yaylalarına geçiş ve Gümüşhane’ye en kısa bağlantı yolunu içinde barındıran, kışları 400-500 yaz aylarında ise 4-5 bin nüfusun yaşamını sürdürdüğü Trabzon’un Maçka İlçesi Akarsu Mahallesi’nin başı HES projeleri ile belada. 

Akarsu Mahallesine gelen Akarsu (Larhan) deresi üzerine bu güne dek 3 adet Hidroelektrik Santrali yapımına izin verilmiş, özellikle mahalleye 4 kilometre uzaklıkta yapılan son proje yörede büyük tahribata neden olmuş. 


CANIMIZI SATIYORLAR 

Yöredeki doğa katliamını dert eden, HES’leri defalarca mahkemeye taşıyan, mahalle halkının canının ve doğanın tehlikede olduğunu defaten dile getiren Akarsu Mahallesi Muhtarı Naci Yavuz ve yine bu konulara büyük hassasiyet göstererek katledilen doğa ve olası tehlike nedeniyle dertlenen Mustafa Çiçek isimli vatandaş ile, HES’lerin yapıldığı bölgeye giderek, karadan ve havadan yaşanan felaketi görüntüledik. 

ACIMASIZCA KATLEDİLİYOR: GİRESUN DERELİ’NDEN BETER OLURUZ

Muhteşem doğanın, para kazanmak uğruna acımasızca katledildiğini, onaylanan ve faaliyete geçen ve bir tanesi geçici ruhsatlı 3 HES projesi nedeniyle, derelerin kuruduğunu, canlıların yok olduğunu, yeşilin yerini gri taş ve beton görüntülerin aldığını, ormanların katledildiğini, verilmesi gereken can suyunun yeteri kadar verilmediği,  fakat trübünler dolduğunda aşırı yoğun suyun derelere bırakılarak o esnada debisi çok az olan derede oynayan odun toplayan balık tutan çocukların insanların aniden gelen yoğun debi ile  hayatlarını tehlikeye soktuğunu, yasal olmamasına rağmen su tutma havuzlarının yapıldığını, HES inşaatı yapan firmanın  çalışma yollarını yaparken yaylacılığı hayvancılığı bitirdiklerini, köy yollarının ağır tonajlı araçlar nedeniyle mahvolduğunu, su hatlarının sürekli patladığını, insanlara ‘Size elektrik getireceğiz, ev yapacağız’ diyerek kandırılıp HES yapılmasına müsade etmelerinin sağlandığını, hafriyatlarını depolama alanlarına değil de taşıma maliyetinden kurtulmak için dere yatağına boşaltarak faciaya davetiye çıkardıklarını, mahkemelerin 2 kez iptal ettiği 4. HES projesinin aynı  yere aynı projeyle aynı firma tarafından başka isimle mahalle ve dere isimleri değiştirilerek onay verildiğini, Trabzon Büyükşehir Belediyesi ile Maçka Belediyesi’nin de önceden reddettiği projeyi olağanüstü toplanıp onayladığını, gelen denetçilerin yapılan işin yanlış olduğunu söylemelerine rağmen müteahhitlerden yana konuştuğunu, ‘adamlar onca masraf etmiş, biz cezalarını kestik, bırakın uğraşmayın yatırım yapıyorlar’ dediğini, devleti yönetenlerin de durumun vahametini bilmelerine rağmen bir yerlerden gelen baskı veya emir nedeniyle konuya duyarsız kaldıklarını belirten mahalle muhtarı Naci Yavuz ile mahalle Sakinlerinden Mustafa Çiçek Giresun’da yaşanan Dereli felaketinin bir benzerinin Akarsu’da dahada büyümesi halinde Maçka’da olmaması ve doğanın daha fazla harap olmaması adına önemli açıklamalarda bulundular. 

‘’ŞURASI BİR KOPSA ALLAH KORUSUN BİZİM AKIBETİMİZ NE OLACAK?''

Akarsu Mahalle Muhtarı Naci Yavuz yaptığı açıklamalarda seslerini duyuramadıklarını belirterek şu ifadelere yer verdi; 

''Görüntüyü görüyorsunuz burada istenmeyerek 3 tane 4 tane HES yapıldı. Köylü ne kadar karşı geldiyse bunlar yapılmış. Bir tanede 4.’sü yapılmaya çalışılıyor. Yukarıda yapılan HES’in tahribatı görünüyor. Doğaya baktığınız zaman benim anlatmam gerek yok. Şurada oluşacak bir heyelan Allah korusun aşağıda Akarsu köyümüz daha aşağıda ilçemiz. İlçemizi yok edecek kadar toprak kayması var. Yağmurlar neticesinde HES’de bulunan havuzların çatlaklarından meydana gelen toprak kaymasıdır. Bu havuzun bir tanesi koptu. Allah korusun daha dün Dereli’de gördük. Devletimizi milletimizi buraya çağırıyoruz görsünler. Burada yeterince HES var. Buradaki tahribat gözler önünde. Doğaya bakın yaylamız gibi yeşil çimendi buralar. Şimdi burada milyonlarca çakıl yığıntısı var. Şurası bir kopsa Allah korusun bizim akıbetimiz ne olacak.’'

TAHLİYE SONUCU YOLLAR KOPTU

‘’Yıllar önce yapılan HES’in geçen sene tahliye borusu aşağıya indirildi. Üstü kapalıydı. Suanda çıktı meydana. Tahliyenin çıkışında bir gram su yok. Bunları yaptılar. Bunlar geçti. Yalnız burada daha da yapmaya çalışmasınlar. Bir derede 3, 4 tanesi yeterli. Şu tehlikeyi görsünler istiyoruz. Uçarsu Mahallemiz var. Orada tahliye sonucu yolu kopardılar. Eksikler çok büyük.’'

MAHALLENİN ORTASINDAN YAKLAŞIM TÜNELİ ÇIKIYOR

''Mahallenin çıkışında hemen karşıda tescilli mağaramız var. Orası sit alanı yeni HES’in tünelleri bunun altından geçiyor. Oraya zarar verecek ileride bir mahallemiz var. Ve tam mahallenin ortasından çıkıyor yaklaşım tüneli. Orada oluşacak tahribatı hiç düşünemiyorum. Oradaki insanlar orada anasım duracakta onlar çalışma yapacaklar tahmin edemiyorum. İnşallah onu yapmazlar.’'

DERELİ’Yİ GEÇER, MAÇKA’YI SÜPÜRÜR GÖTÜRÜR

''İnsanlar bin pişman. Maalesef sesimizi çok duyuramıyoruz. İnanın eskiden bir Ali dayımız vardı. 100 yaşında öldü. Bir daha geri gelip burayı görse aşağıya düşer, ölür. Bu kadar yeşilliği burada yok etmişler. Buradan 20 yıl önce buradan çıkan vatandaşlar dönünce buraları tanımıyor. Havuz patlaması sonucu arkasından yağmur. Dereli’yi geçer. Maçka’yı süpürür götürür. Buraları yetkililer görürse buna müsade etmeyeceklerdir''

‘BUNU KİMSENİN YOK ETME HAKKI YOKTUR'

Mahalle Sakini Mustafa Çiçek ise yetkililerin menfaatlerine göre karar verdiklerini vurgulayarak şu ifadelere yer verdi:

''Hepsini gezdiler. Notlarını tuttular. Eksikleri yadılar. Biz dediler bunları en kısa zamanda yaptırağcıaz. Aradan 3 sene geçti. Hiçbir yapamdılar. HES’lerin tahliye boruları yoktu. Bunu biz buraya koydurduk. Can suyu bırakmıyorlar. Az bir akan su var. Bu da yan ırmaklardan gelen sızıntılardır. Dolyısıyla her türlü canlımız var. Bu canlıların bu suya ihtiyacı var. Bunu kimsenin yok etme hakkı yoktur.’'

‘DAĞ GELİYOR AŞAĞIYA...'

''3 tane HES var bunları buradan kaldırtamayız. Ama en Derece içi HES’nin müsaadesi var mı yok mu bunu devlet yetkilileri açıklasınlar. Marzalak yaylası olarak geçen yeri duyduğumuz kadarıyla burada oturanlar bazı vaatlerde bulundular ve sonrasında bunu köy olarak yazdırdılar. Şu yapılan tahribatı kabul ediyorlar mı? Etmiyorlarsa bunun düzeltilmesini istiyoruz. Buradakiyle oluşacak en büyük tehlike buranın ne şekilde solursa olsun burada garanti altına alınmış olması lazım. Dağ geliyor buranda aşağıya.’'

‘TOPLANTILAR HALKTAN UZAK HABERSİZ YAPILIYOR'

''Son yapılan ÇED değerlendirme toplantısı bizim başka bir köyün yaylasında yapıldı. HES bizi ilgilendiriyor. Bir saatlik yolda yapılıyor. Kimse gelmesin oraya diye korkularından gidip orada yaptılar. Gelen yetkililer burada toplantı yapıldığını onayladılar. Öyle bir toplantı yapılmadı. Bilgilendirme yapılmıyor. İnsanlarla karşılaşıyorum. Diyorum HES yapılacak. Diyorlar buranda HES geçer mi? İnanmıyorlar bizlere. Bilmiyorlar.’'

‘ORADA ÇALIŞAN İNSANLAR ÖLECEK'

''Menfaat peşindeler. Buraları yapan kişiler buraya gelip uğradıkları yok. Belki gelip buraları görse elini vicdanına koyar yeter der ya. En yukarıda HES’in santrali orada çalışan insanlar ölecek. Yukarısı geliyor. Burada 10 metre kar oluyor. Yukarından kayıp geliyor. Bunlara birilerini önlem alması lazım’’

'YETKİLİLER ÖYLE İCABET ETTİ DİYORLAR'

''Yeni yapılacak olan projeyede Danıştay’dan karar beliyoruz. Çünkü bilirkişi buraya geldiği halde son olarak geldiğinde. Adamlar öyle icabet etti diyor. Belediye meclisleri dün onaylamadı. Bugün onaylıyorlar. Diyoruz neden? Öyle icabet etti diyorlar. Ne oldu da ne değişti? Önceden red verdiniz de şimdi olur veriyorsunuz? Ne değişti?''

Vatandaşların cevap beklediği sorular

  • Mahkeme 4. HES projesini iptal etmesine rağmen aynı proje bir mahallenin ve akarsuyun ismi değiştirilerek yeniden onaylandı mı? Neden?
  • Trabzon Valisi Sayın İsmail Ustaoğlu: Mahkemeye müracaat eden bu konuyla ilgili Valilik tarafından bir inceleme araştırma başlatıldı mı?
Yapılan şikayetler üzerine olay yerine giden bilirkişiler, denetleyiciler, yanlış yapıldığını belirten ceza kesti mi? Yapılan yanlışların düzeltilmesi hususunda denetimlerini devam ettirdiler mi?
  • DSİ Bölge Müdürü Emre Akçalı: Projenin yapıldığı alanı bu kadar şikayet olmasına rağmen bir defa olsun gidip yerinde gördü mü? Firmaya bugüne kadar ne kadar ceza kesildi. Derenin debisini ölçen cihazlar göletlerin içine mi kuruldu. Firma yasal olmamasına rağmen suyu tutma havuzları kurmuş mu? Can suyu yeteri kadar veriliyor mu?
  • Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu: Bir önceki belediye meclisi yönetimi buraya HES yapılmasını uygun görmezken döneminizde buraya HES yapılmasının uygun olduğu yönünde meclis kararı alındı mı? Bir önceki kararın değişmesine hangi gerekçe neden oldu.
  • Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Uğur Korkmaz: HES firmasının depolama alanlarına boşaltması gerektiği hafriyatları dere yataklarına döktüğünün tespiti yapıldı mı? Bölgede HES nedeniyle meydana gelen heyelanlar tarafınızdan tespit edildi mi? Yasa dışı bir şekilde dere yataklarına boşaltılan hafriyatların kaldırılması için yasal bir süreç başlatıldı mı?