Hemen hemen her ürünün belirli bir piyasası ve fiyat aralığı vardır, bir kilo muz alsanız fiyatı 3 ile 4.5 TL arası değişir.Ya da bir kilo peynir alsanız fiyatı 10TL ile 15TL arası değişir.Ancak iş bala geldiğinde tüm dengeler alt üst oluyor.Kilosunu 20 TL’yede alabilirsizi 800 TL’yede...

Peki nasıl oluyor da bir ürünün fiyatı bu kadar farklılık gösterebiliyor ? Şunu itiraf etmem gerekiyor ki Avrupa’nın en pahalı bal fiyatları bizde.Dünyanın en pahalı balını biz yiyoruz.Bunun iki temel sebebi var.Birincisi Serbest piyasa psikolojisi.Nedense bazı insanlar balın fiyatının ucuz olursa sahte bal olacağını düşünüp yüksek rakamlara alınan balların saf olacağı psikolojisi içindeler.Satıcılar da bunun çok iyi farkında.Bu sebeple bazı yerlerden kilosu 100 TL’den aşağı satılan ballar sahte bal damgası bile yemekte.Peki neden bu kadar farklı fiyatlar oluşabiliyor.Neden bunun sabit bir piyasası yok ?

AMATÖR ARICILIK
Ne yazık ki Türkiye’nin bir gerçeği arıcılık Türkiye’de amatör meslektir, hobidir.Ben profesyonel arıcıyım, mesleğim arıcılık diyen kişi sayısı çok az.Çünkü Türkiyede arıcılık her zmana 2. Meslektir.Öğretmen mesleğidir, Memur mesleğidir.Amatör arıcıların sayısının fazla olması maliyetleri yükselterek piyasayı alt üst ediyor.

Türkiye kovan sayısında dünyada 2. Üretimde ise 7. Sıradadır.Bu çok büyük bir çelişki nasıl olur da bu kadar zengin bir floraya sahip Anadolu da kovan sayısında 2. Sıradayken üretimde 7. Sırada olabiliriz ? Bunun tek cevabı arıcılığın amatör yapılması. 5-10 kovanla bilinçsiz yapılan, yazın dağın başına götürülüp bırakılan, yaz bittiğinde kovandan balları almaya gelen amatör arıcılar sebebiyle bu oranlar bu şekilde.Profesyonel bir çalışma iyi bir mevsim takibi ile kestaneye, çiçeğe ve çama koşan arıcılar rahatlıkla kovan başına 40-50 kg arası bal alabilirken çoğu arıcı işi amatör yaptıklarından dolayı kovan başına 5-10kg bal alabiliyorlar hatta bazıları da hiç alamıyorlar.
İş böyle olunca bu şekilde balı üreten arıcının balı da değerli oluyor.Bu soru bana sorulduğunda ben hep şu benzetmeyi yaparım.Düşünün ki evinizin arka balkonunda 2 saksı içerisinde domates fidanı yetiştiriyorsunuz.Gözünüz gibi bakıp her gün suluyorsunuz ve sonunda 2 fidandan 2 kilo domates elde ediyorsunuz.Bir kilosunu kendiniz yiyeceksiniz.Diğer bir kilosunu da pazara götürüp satacaksınız.Kilosunu 2-3 liraya satabilir misiniz ? Bu iş aynı buna benziyor işte binlerce dönüm arazide, seralar içinde profesyonel sistemlerle yetiştirilen tonlarca domatesin üreticisinin malına biçeceği fiyat ile arka balkonunuzda ürettiğiniz 1 kilo domatese isteyeceğiniz fiyat aynı olmaz.
Bal işi de aynı şekilde bir tarafta 750-1000 kovanla profesyonel bir şekilde senede 40-50 ton üretim yapan bir arıcının satış fiyatıyla 5-10 kovanda ürettiği yarısını kendi tüketimine ayıran arıcının satacağı 40 kilo balın fiyatı da bir olmaz.Olamaz.

Türkiye’de bal piyasasını amatör arıcılar değil üretimin bel kemiğini oluşturan profesyonel arıcılar belirler.Onun için kimse çıkıp da ben bizzat arıcıdan 100 Liraya bal aldım.Gerçek bal budur balın kilosu 20-30 lira olmaz demesin.
Peki bir balın kilosu ne kadar olmalı derseniz.Konvansiyonel bir Çiçek balının (Organik olmayan) kilosu 20 ile 30 TL arası satılabilir.Günümüz şartlarında Türkiye piyasası bu aralıktadır.Organik Çiçek balı ise 40-60 TL arası satılması normaldir.Organik ürünlerle konvansiyonel ürünler arasında yaklaşık olarak %100 fiyat farklılığı vardır.Bu oran Avrupa ülkelerinde %50 civarında seyreder.Türkiyede şu an daha yüksek olmasının sebebi Organik üretimin yeni yeni yaygınlaşmaya başlaması, üretimin zahmetli ve az, analiz ve sertifikalandırma ücretlerinin ise yüksek olmasından kaynaklanmaktadır.İnanıyorum ki organik üretim miktarı arttıkça maliyetler de düşecek ve organik ürünlerle konvansiyonel ürünler arasında fiyat farklılığıda %50 dolaylarına inecektir.

Verdiğim bu rakamlar Çiçek balı için geçerli olan rakamlardır.Zira Çam balı çiçek balından daha ucuzken, Kestane balı ise daha pahalıdır.Bunlar arasında fiyat farklılığı ise tamamen arz talep meselesinden kaynaklanmaktadır.Kestane balının üretimi düşük ve talebi fazladır bu sebeple fiyatları yüksekken, çam balının ise üretimi fazla talebi azdır.

YARIN
ÇİÇEK BALI, ÇAM BALI, KESTANE BALININ FARKLILIKLARI VE ÖZELLİKLERİ
EN İYİ BAL HANGİ YÖREDE YETİŞİR ?