SAMSUN (AA) - MEHMET KUMCAĞIZ - Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesinde görevli bazı öğretim üyeleri, ekonomik kayba yol açan buzağı ölümlerinin önüne geçmek amacıyla "ağız sütü tozu" geliştirdi.
Proje yürütücüsü ve OMÜ Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Duygu Dalgın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de yılda yaklaşık 6 milyon buzağı doğduğunu, bunların yaklaşık yüzde 15'inin çeşitli hastalıklar nedeniyle öldüğünü söyledi.
Besi hayvanı yetiştiriciliğinde ekonomik kayıpların en önemli nedeninin buzağı ölümleri olduğuna işaret eden Dalgın, süt sığırı işletmelerinde gelirin yüzde 40'ının buzağıdan, yüzde 60'ının da sütten sağlandığının kabul edildiğini belirtti.
Dalgın, kendilerinin de annelerinden yeterli süt alamayan buzağıların ölmelerini engellemek için ilk doğum sütü olan "ağız sütü"nü toz haline getirmek amacıyla yola çıktıklarını anlattı.
Yavruların annelerinden sıfır bağışıklıkla doğduğunu, hastalıklara tamamen açık olduğunu vurgulayan Dalgın, hayvanın hastalıklardan korunması için doğumdan sonraki ilk birkaç saat içinde yeterli ve kaliteli ağız sütü alması gerektiğini ifade etti.
İlk sağılan ağız sütünün buzağının yaşamı açısından altın değerinde olduğuna dikkati çeken Dalgın, "Ancak bunun da yeterli bağışıklık proteini içermesi şarttır. Oysa ağız sütünün üretilmemesi veya düşük kaliteli üretilmesi, anne ölümü, annenin hasta olması, güç doğum, ikiz doğum, memeden ağız sütü sızıntısı olması, annenin bölgeye yeni gelmiş olması, gebelikte doğru beslenme yapılamaması, yüksek süt verimli ırklarda bağışıklık proteinlerinin seyrelmiş olması gibi sık görülen pek çok nedenle anneden alınan ağız sütü her zaman kaliteli olamamaktadır." dedi.
-Yurt dışındaki anne sütü tozları Türkiye için uygun değil
Dalgın, gelişmiş ülkelerde ağız sütüne alternatif yöntem olarak "ağız sütü ikame tozu" kullanıldığını, buzağı kayıplarının bu yöntemle önemli ölçüde düşürüldüğüne işaret ederek, şunları söyledi:
"Ülkemizde ağız sütü tozu üretilmediği gibi ağız sütündeki bağışıklık proteinlerinin bölge hastalıklarına göre değişiklik göstermesi nedeniyle ithal edilerek kullanımının yarar sağlaması da mümkün değildir. Bu nedenle ülkemizdeki yeni doğum yapan hayvanların ilk ağız sütünü süt tozu haline getirerek buzağıların beslenmesinde kullanacağız. Buzağıların sağlam ve yeterli beslenmesi bağışıklık sistemlerini güçlendirecek, bu da ölümlerin önüne geçilmesini sağlayacak. Böylece yıllık 450 milyon avroyu bulan ekonomik kaybımızda önemli azalma sağlamayı hedefliyoruz."
Avrupa, Amerika ve Kanada'da yaygın olarak kullanılan ve buzağı ölümlerinin asgariye inmesini sağlayan bu ürünü Türkiye'de ilk kez kendilerinin pilot bir çalışmayla ürettiklerini dile getiren Dalgın, şunları kaydetti:
"Bir yıl önce başlattığımız çalışmada önemli başarı sağladık. En az üçüncü doğumunu yapmış sağlıklı ineklerden toplanan ağız sütlerini pastörize ettikten sonra toz haline getirerek raf ömrünü uzattık. Kalitesi ve bağışıklık protein içeriği önceden belirlenmiş, önemli hastalıklara karşı bağışıklığı test edilmiş ağız sütü ikame tozunu anneden gelen ağız sütünün yeterli ve kaliteli olmadığı durumlarda buzağıların beslenmesinde kullandık. Böylelikle buzağıların yaşama şansını artırdık. Bu ürün yetiştiricilerimize önemli bir ekonomik katkı sağlayacaktır."
Dalgın, ağız sütünden elde edilen süt tozunun tescili için Türk Patent Enstitüsüne başvurduklarını da sözlerine ekledi.
