Başkan adayı Romney, Bush'un klonu mu?

Çeviri ve haber: Mehmet SÜMER / Murat ERDURAN

Amerika’da başkanlık yarışı sürerken saygın politika dergilerinden Foreign Policy Obama’nın rakibi Mitt Romney’i adeta Bush’un devamı olmakla eleştiren ve deyim yerindeyse yerden yere vuran bir makale yayınladı.

Makalede Romney’in George W. Bush’un eski başkan yardımcısı Dick Cheney hakkında övgü dolu sözlerinden bahsedilirken Romney’in başkan olması durumunda Cheney’in yeniden başkan yardımcısı olabileceğine dikkat çekiliyor. Foreign Policy bu ikilinin Amerika’yı yeni bir savaşa sürükleyeceğinden emin görünüyor.

Foreign Policy’deki makalede şunlar yazıyor:

Amerikalıların büyük çoğunluğu Başkan Barack Obama’nın ulusal güvenlik politikasını ve dünya liderliği performansını beğeniyor. Vali Mitt Romney ise tam tersine, doktrinleri artık kabul görmeyen George W. Bush hükümetinin ihtiyatsız siyasetine dönüş sinyalleri veriyor.

Geçmişte bu politikaları tecrübe edenler şimdilerde aynı hataların tekrarlanmasından korkuyor. 12 Temmuz günü Vali Mitt Romney’in eski başkan yardımcısı Dick Cheney’nin Wyoming’deki evinde düzenlediği bağış toplama daveti ve söyledikleri dikkat çekiciydi. Romney’in, Cheney’i "mantıklı ve kararlı” bir kişiliğe sahip diye nitelemesi karşı görüşte olanları endişeye sürüklüyor.

Aslında Romney başkan yardımcısı adayı olarak Dick Cheney’i çok uygun bulduğunu da açıkladı. Kaldı ki Irak ve Afganistan’daki Amerikan askerlerini geri çekmemek gibi Romney’nin önerdiği siyasi tavırlar adeta Bush-Cheney doktrininin devamı gibi.

Cheney, Bush devrindeki başarısız dış siyasetin baş aktörü idi: Irak savaşını başlattı ama bitirmek konusunda hiçbir planı yoktu, tüm dünyada ABD müttefiklerini ezmesine rağmen, İran ve Kuzey Kore’den gelen nükleer tehdide karşı eli kolu bağlı bir şekilde kuru sıkı tehditlerle yetindi.

Romney'in mevcut 24 dış politika danışmanının 17’si Bush-Cheney devrinden kalma. Romney başkanlık yarışını kazanırsa, büyük bir ihtimalle bir önceki dönem ABD dış politikasını felakete sürükleyen kadro tekrar başa geçecek.

Romney’in kampanyasında başyardımcılarından biri de John Bolton, yani eski Başkan George W. Bush'un Birleşmiş Miletlere atadığı Büyükelçi. Bolton gerçek dışı nedenlerle Irak’a saldırılmasının sorumlusu olan neo-muhafazakar saldırganlığın baş temsilcilerindendi. Bugün ise açıkça İran ile diplomasinin başarısız olmasını ümit ederek, ABD askerlerinin İran ile savaşa girmesinin taraftarlığını yapmakta olan biri. Geçen sene de Bolton Suriye’deki rejimi devirmenin ABD’nin menfaatine olacağını açıklamıştı. Hal böyle olunca da Bolton ve diğer Bush-Cheney görevlilerinin Romney başkanlığı altında tekrar aktif pozisyonlar alması ihtimali bazı çevreleri son derece tedirgin ediyor.

Eski Bush kadrosunun tüm istedikleri elbette olmayabilir ama Dick Cheney türü bir saldırganlık politikasının açıkça Romney kampanyasında anlatılan dış siyasete çok uygun olduğu ortada ve seçmenler de bunu görüyor.

Romney her zaman Irak’ın istila edilmesini destekledi ve geçen sene savaşın sonlandırılmasına da karşı çıktı. Aralık ayında Obama dokuz yıllık Irak savaşını bitirince, Romney bu durumun trajik olduğunu açıkladı ve Irak’ın ABD olmadan savunmasız kalacağını iddia etti.

Afganistan ile ilgili olarak da Romney ve Cheney, Obama’nın aksine Amerikan askerlerinin daha uzun yıllar Afganistan’da kalmasından yana olduklarını söylüyorlar. Obama ise Afganistan’dan 2014 sonuna kadar çekilme taraftarı.

Öte yandan bazı çevreler Romney’in, Cheney gibi Soğuk Savaş saplantısından dolayı, daha şimdiden ciddi potlar kırdığını düşünüyor. Öyle ki Romney Rusya’yı ABD’nin bir numaralı jeopolitik düşmanı ilan ederek herkesi şoke etti. Eski Dışişleri Bakanı Colin Powell bile Mitt Romney’i bu açıklaması sebebiyle açıkça eleştirdi.

Şu ana kadar görünen o ki; Romney’in olası başkanlığı durumunda ABD’nin sonuçlarını hesaba katmadan yeni bir savaşa girmesi sürpriz olmayacaktır.

Foreign Policy’deki bu makalenin dışında Pazar günü Amerikan ABC News kanalında yayınlanan bir haber Romney’in çalışma sisteminin de George Bush’tan çok farklı olmadığını ortaya koyuyor gibiydi. Bush sık sık tatil yapması ile eleştirilen bir başkandı ve sürekli tatil yaparken görüntüleri basına yansıyordu. ABC News kanalı da Pazar günü Obama seçim kampanyası ile ilgili çalışmalara katılırken Romney’in bir göl kenarında elinde tablet bilgisayarı ile yanındakilerle sohbet ederken görüntülerini yayınladı. TV kanalı haberi Obama çalışırken Romney göl kenarının keyfini sürdü diyerek verdi.