İhracat kasım ayında yüzde 6.4 azalışla 12.9 milyar dolar oldu. Böylece Ekim 2013’ten bu yana ilk kez dış satımda düşüş yaşandı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), kasım ayı ihracat verilerini Sinop’ta açıkladı. Buna göre geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 azalışla 12 milyar 875 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti. 11 aylık dönemde ise yüzde 4,4 artışla 144 milyar 267 milyon dolar ihracat yapıldı. Son 12 aylık ihracat da yüzde 4,4 artışla 157 milyar doları aştı.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, euro bölgesinde risklere dikkat çekerek Avrupa’nın mütevazi büyüdüğünü, birçok ülkede de beklenen büyüme hızının yakalanamadığına dikkat çekti. Büyükekşi, petrol fiyatlarının yüzde 30’lara varan gerilemesiyle ilgili de "Son çeyrekte ve 2015 yılında, enflasyon ve cari açıkta önemli bir iyileşme bekliyoruz” dedi.
TİM Başkanı Büyükekşi, Türkiye’nin Kasım ayı ihracatının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 azalışla 12 milyar 875 milyon dolar olarak gerçekleştiğini, ilk 11 aylık toplam ihracatın ise yüzde 4,4 artışla 144 milyar 267 milyon dolara, son 12 aylık ihracatında yüzde 4,4 artışla 157 milyar 441 milyon dolara yükseldiğini açıkladı.
Konuşmasında dünya ekonomilerini değerlendiren TİM Başkanı Büyükekşi, şunları söyledi: "Bu yıl Dünyanın sadece büyük ekonomilerinde büyüme ivmesi istikrar gösteriyor.ABD, İngiltere, Kanada, Güney Kore gibi ülkeler ekonomilerini büyütmeyi başarıyor. Ancak diğer taraftan AB’de durağanlık, Japonya’da resesyon belirtileri ve gelişmekte olan ülkelerde ise yavaşlama öne çıkıyor. ABD’de açıklanan veriler ekonomik büyümenin güçlendiğini gösteriyor. Nitekim ABD Merkez Bankası’nın açıklamaları büyümenin hızlandığına vurgu yapıyor. ABD ve İngiltere sıkı para politikası ile faiz artışı yönünde eğilim gösteriyor. AB ve Japonya ise daha da genişletici para politikalarına yöneliyor. Euro bölgesinde ise riskler devam ediyor.
İtalya ve Almanya başta olmak üzere Euro bölgesinde büyüme ivme kaybediyor. Ancak Euro bölgesi geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,8, AB-28 ülkeleri yüzde 1,3 ile beklentilerin hafif de olsa üzerinde büyüdü. Yani yavaşlamaya rağmen Avrupa resesyona girmedi. Büyüme mütevazi ölçüde devam ediyor.
Diğer taraftan, Çin yönetiminin iç tüketime dayalı ekonomiye geçiş ve spekülatif gayrimenkul sektörünü dizginleme çabaları ekonomiyi yavaşlattı. Çin, yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 7,3 büyüdü. Bu rakam, 2009 yılından bu yana Çin’in en düşük büyüme hızı. Çin ekonomisine yaşanan yavaşlama Çin Merkez Bankası’nı faizleri düşürmeye yöneltti.Ancak bu yavaşlama Avustralya’dan Brezilya’ya kadar birçok ülkede etkisini de hissettirecek.
Kasım ayında yapılan G-20 zirvesinin gündemini büyüme kaynaklı endişeler oluşturdu. Özellikle dünya ekonomisindeki büyümenin ivme kaybetmesi ve bu konudaki endişeler dile getirilerek, yapısal reformlar vurgulandı. Büyümenin hızlandırılması için yatırımlara ağırlık verilmesi kararlaştırıldı".
TİM Başkanı Büyükekşi, konuşmasında Türkiye ekonomisindeki son güncel gelişmeleri değerlendirerek, "Petrol fiyatlarının gerilemesi, cari açığın daralması için son derece olumlu ve önemli bir gelişme. Gerileyen emtia fiyatları belli sektörlerdeki ihracatı negatif etkilese de biz dip toplama odaklanıyoruz. Petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarının gerilemesi ve uygulanan yaptırımlarla ithalatı gerileyen Rusya ihracatçılarımızı da belirgin şekilde etkiliyor. İhracatçılarımızın, bu pazardaki likidite koşullarını ve rubledeki sert dalgalanmaları maliyet yaparak fiyat çıkarırken mutlaka dikkate almalarını öneriyoruz.
İhracatçılarımız bu yılın ana sorunları, bilhassa yakın pazarlardaki gelişmelerin ve jeopolitik gerginliklerin karşı önlemlerini de pazar çeşitlendirmesiyle alıyorlar.Nitekim Dünya’daki ilk 70 ekonominin ihracatı ilk 9 ayda sadece yüzde 2,6 artarken, Türkiye’nin ihracatı bu dönemde yüzde 5,5 arttı. Yılın ilk 9 ayında AB-28 bölgesinin ithalatı artmazken aynı dönemde AB’ye ihracatta yüzde 13 artış yakaladık.
Geleceğe dair öngörülerimiz de son derece iyimser. Petrol fiyatlarındaki yüzde 30’lara varan gerileme ile son çeyrekte ve 2015 yılında, enflasyon ve cari açıkta önemli bir iyileşme bekliyoruz. Bunun da orta vadede faiz düşüşleri ve yatırım artışlarına yönelik pozitif etkisi olacağına inanıyoruz. Bu beklentiler de Türkiye’yi diğer gelişen ülkeler içinde pozitif ayrıştırıyor. Bu ayrışma ile birlikte sermaye girişinin de arttığını gözlemliyoruz. Dolayısıyla bizim bu fırsatı iyi değerlendirmemiz gerektiğine inanıyoruz. Ancak burada altını çizmek istediğimiz bir husus var. Kısa vadeli yabancı fonlar, diğer tabiriyle sıcak para Türk Lirasında zamansız değer artışına sebep olmamalı.
Bizler faizlerin kısa vadede de mutlaka düşmesi gerektiğine inanıyoruz. Diğer taraftan ay içerisinde hükümetin açıkladığı yapısal reform programlarını büyük bir sevinçle karşıladık. Bu programda yüksek katma değerli, ileri teknoloji yoğunluklu üretimin öne çıktığını gördük. Biz bunun üzerinde büyük bir kararlılıkla duruyoruz. Dolayısıyla, hükümetin açıkladığı reformların büyük takipçisi ve destekçisi olacağız" dedi.
Konuşmasında 4-5-6 Aralık tarihleri arasında yapılacak olan Türkiye İnovasyon Haftası’na da vurgu yapan TİM Başkanı Büyükekşi, "Hepinizin yakından takip ettiği gibi TİM olarak inovasyona özel önem veriyoruz. İnovasyon konusundaki en önemli çalışmamız, 3 yıldır geleneksel hale getirdiğimiz "Türkiye İnovasyon Haftası” etkinlikleri. Bu yıl etkinlikleri Anadolu’daki illerimize yaydık. İzmir, Ankara ve Gaziantep’te düzenlediğimiz Anadolu buluşmalarına yaklaşık 18 bin kişi katıldı. 3 gün sonra 4-5-6 Aralık’ta ise çok daha kapsamlı ve yeniliklerle dolu bir haftanın startını veriyoruz. Bu yıl da 3 gün boyunca teknoloji, iş dünyası, eğitim ve dijital medya alanlarında inovasyon duayenleri ile başarılı Türk Mucitleriyle bir araya geleceğiz. MIT Medya Laboratuvarı kurucusu,teknoloji kahini Nicholas Negroponte, Britanyalıparçacık fizikçisi, en karmaşık kuramları kitlelere özetleyebilen Brian Cox,Finlandiya Eski Başbakanı Esko Ahobaşta olmak üzere çok önemli konuşmacıları dinleyeceğiz. 502 ödüllü tasarım ve Ar-Ge projesini sergileyeceğiz. 39 üniversite, 35 Ar-Ge Merkezi, 21 teknopark ve 9 bilim ve teknoloji merkezi stant açacak. İnovasyona dayalı ürün ve eserlerini sergileyecek. Her üniversiteden 5 İnova TİM temsilcisi, 500 genç inovasyon elçisi kariyer etkinliklerinde staj, burs ve mentorluk imkanlarını elde edecek. Bu yıl ilk olarak Türkiye İnovasyon Haftası’nda Hollanda partner ülkemiz oldu. Partner ülke uygulaması kapsamında, akıllı şehirler, su, sağlık, gıda ve ihracat için tasarım konu başlıklarıyla oldukça yenilikçi çalıştaylar gerçekleştireceğiz. Yine bir ilke imza atarak bu yıl startını verdiğimiz İnovaLİG projemiz kapsamında, 5 farklı kategoride finalistlerimizi belirledik. Her kategoride ilk 3’er firmayı, yani Türkiye’nin İnovasyon Şampiyonlarını ödüllendireceğiz.Bu organizasyonumuzun Türkiye’nin inovasyon geleceği için büyük önem taşıdığına inanıyor, şimdiden hepinizi bu önemli organizasyona bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Konuşmasının son bölümünde Kasım ayı ihracat verilerini açıklayan TİM Başkanı Büyükekşi şöyle dedi: "Kasım ayında ihracatımız, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,4azalışla 12 milyar 875 milyon dolar oldu.İlk 11 ayda ihracatımız yüzde 4,4 artışla144 milyar 267 milyon dolar oldu. Son 12 aylık ihracatımız ise yüzde 4,4 artışla157 milyar 441 milyon dolara yükseldi.
Kasım ayında en fazla ihracatı,1 milyar 845 milyon dolarla otomotiv sektörü yaptı. Bu sektörü kimyevi maddeler ile hazırgiyim ve konfeksiyon sektörleri takip etti.
Kasım ayında en fazla ihracat artışını yüzde 117 ile mücevher,yüzde 46 ile tütün ve yüzde 45 ile fındık sektörleri yakaladı.
Kasım ayında en fazla ihracat yapılan 5 ülke Almanya, Irak, İngiltere, İtalya ve İran oldu.
Almanya’ya ihracat yüzde 7, Irak’a yüzde 23, İngiltere’ye yüzde 4 geriledi. İtalya’ya ihracat yüzde 2, İran’a ihracat yüzde 137 yükseldi.
En fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında, en yüksek ihracat artışı yüzde 137 ile İran’a yakalandı. Kanada’ya ihracat yüzde 90, ABD’ye ihracat yüzde 30, Cezayir’e ihracat yüzde 21 arttı.
İlk 11 ayda ABD’ye önemli bir ihracat artışı yakalandı, ABD’ye ihracat yüzde 12 artış gösterdi.
Aynı şekilde İran’a ihracatta da ilk 11 ayda tam yüzde 53 artış yakalandı. İran’la 20 Eylül’de imzalanarak devreye giren Tercihli Ticaret Anlaşması ile 150 ihraç kaleminde gümrük engelleri kalkıyor, bunun da iki ülke arasında hedeflenen 35 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmaya katkı sağlayacağına inanıyoruz. Irak’la ilişkilerin de bilhassa Sayın Başbakan’ın son Bağdat ve Erbil ziyaretleri sonrasında gelişmesini ve Irak’a ihracatımızın hızla normalleşmesini bekliyoruz.
Kasım ayında ihracat artışında öne çıkan ülkeler şöyle oldu; Kasım ayında Malta’ya ihracat yüzde 197, Singapur’a yüzde 163, Katar’a yüzde 98, Ürdün’e yüzde 95, Japonya’ya yüzde 51 arttı.
Kasım ayında AB’ye ve Afrika’ya ihracat yüzde 8, Ortadoğu’ya yüzde 0,4 gerilerken, Kuzey Amerika’ya yüzde 37 artış gösterdi.
En fazla ihracat yapan ilk 10 il arasında ihracatını en fazla artıran il yüzde 1 artış ile Kocaeli oldu. Manisa’nın ihracatı yüzde 0,1 gerilerken, Mersin’in yüzde 1, Gaziantep’in yüzde 2, Hatay’ın yüzde 3, İstanbul’un yüzde 4, Ankara’nın yüzde 5, Bursa’nın yüzde 9, İzmir’in yüzde 19 ve Denizli’nin ihracatı yüzde 20 geriledi.
Sinop’un Kasım ayı ihracatı yüzde 10 gerileyerek 3,6 milyon dolara inerken, ilk 11 aylık ihracatı ise yüzde 20 artarak 33,6 milyon dolara yükseldi.”
(İHA)