ANKARA (AA) - GÖKSEL YILDIRIM - Savunma sanayisinde geliştirilen yerli ve milli ürünlerde ihtiyaç duyulan askeri standartlardaki fanlar, Türk mühendisleri tarafından yerlileştirildi.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, yerli ve milli teknoloji çözümleri için çalışmalar yürüten ASELSAN, tedarikçilerine verdiği destek ve yürüttüğü iş birliğiyle ihtiyaç duyduğu ürünlerin yerlileştirilmesini sağlıyor.

Yurt dışından temin edilen ve yerlileştirilmek istenen ürün ve malzemeleri sanayi ekosistemiyle paylaşan ASELSAN, yerlileştirme çalışmalarında pay sahibi olmak isteyen firmaların başvurularını ASELSAN Milli ve Yerli Ürün Geliştirme Kurulu bünyesinde değerlendirerek uygun bulduğu ürünler için teknik çalışma başlatıyor.

Şirket 2018'de hayata geçirilen bu yolla bugüne kadar yurt dışından temin edilen çeşitli ürünlerin yerlileştirilmesini sağladı.

Bu iş birliğinin son meyvesi ise "28V DC Eksenel Fan" oldu. Askeri sistemlerde kullanılan ve yurt dışından ithal edilen fan, ileri mühendislik çözümleriyle savunma sanayisinde faaliyet gösteren Anova Ar-Ge AŞ tarafından yerlileştirildi.

Fanlar motor gücüyle dönüp dışarıdan gelen hava ile ısı transferi sağlayarak soğutma görevini yerine getiriyor. Fanlar sayesinde takılı olduğu askeri platformlardaki kabin, komponent ve benzeri birimlerin yeterli düzeyde soğutulması ve daha verimli çalışması sağlanıyor.

Dünyada askeri standartlarda fan geliştiren ve satışını yapan sayılı firma bulunuyor. Yerli üretimi olmayan bu fanlar mevcut durumda yurt dışından temin ediliyor veya hazır ürün olarak temin edilemeyen soğutma fanları her askeri proje için ayrıca geliştiriliyor.

- Yerlileştirmenin kazanımları

Anova Ar-Ge AŞ tarafından askeri standartlara uygun olarak tasarlanan fanlarla savunma ve havacılık sanayi firmalarının yurt dışına ödedikleri bedeller ülkede kalacak ve yerli firmaların ihtiyacı olan ürüne daha hızlı ulaşmalarına katkı sağlayacak bir ürün ailesi oluşturulacak.

Havacılık ve savunma sanayisi alanında yapılan ikili ve çok uluslu iş birlikleri ülkeler arası ilişkilerde önem taşıyor. Politik durumlara göre değişiklik gösteren stratejiler sebebiyle havacılık ve savunma sanayisinde kullanılan ve kritik derecede öneme sahip birçok sistem ve alt sistem için "ihracat kısıtları" söz konusu olabiliyor. Ayrıca bu sistem ya da bileşenler için üçüncü ülkelerde kullanımı, üçüncü ülkelere satışı, hibe, devir ve benzeri işlemler kapsamında Son Kullanıcı İzin Belgeleri zorunlu tutuluyor.

Bazı stratejik durumlarda sağlayıcı ülkelerin, Türkiye'ye bu sistemleri sunmaması ya da geciktirmesi gibi istenmeyen durumlarla yerlileştirme projelerinin engellenmesi durumlarıyla da karşılaşılabiliyor.

Bu sebeple Türk Silahlı Kuvvetleri tedarik makamları yerli teknolojilerin geliştirilmesine ve yerli envanter oluşturulmasına önem veriyor. Kritik teknolojilerden biri olan iklimlendirme fanlarının yerli olarak üretilmesi ve buna bağlı olarak ihracat ve son kullanıcı kısıtlarının önüne geçilmesi, askeri projelerin dışa bağımlılığını azaltarak stratejik tedariklerin yurt içi imkanlarla elde edilebilmesini ve her yıl yurt dışına aktarılan kaynakların ülke içinde kalmasını sağlayacak.

- ASELPOD'un yerlilik oranı artırılmıştı

Anova Ar-Ge AŞ daha önce Hava Kuvvetleri Komutanlığının gece, gündüz ve her türlü hava şartında hassas taarruz imkan ve kabiliyetlerini artırmak amacıyla başlatılan Hedefleme Podu Projesi kapsamında geliştirilen ASELPOD'un yerlilik oranının artırılmasına katkıda bulunmuştu.

Şirket, podun görevini en iyi şekilde yapabilmesi için içindeki aviyonikler ve optiklerin farklı uçuş koşullarında dış ortam sıcaklığına göre ısıtılması ya da soğutulmasını sağlayan çevresel iklimlendirme birimini yerlileştirmişti.