Aliyev ve Paşinyan'la ikili temaslar
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve kapsamındaki temaslarını Tiencin'de sürdürürken, ilk olarak Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Otelde gerçekleşen görüşmeye, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov da katıldı. Görüşmede, Türkiye-Azerbaycan ilişkileri, bölgesel gelişmeler ve küresel meseleler ele alındı.
Erdoğan, enerji ve ulaştırma başta olmak üzere çeşitli alanlardaki işbirliğinin artarak devam etmesi gerektiğine dikkat çekti. Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış sürecine verdiği önemi vurgulayan Erdoğan, Türkiye'nin bu sürece desteğini sürdüreceğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ı kabul etti. Bu görüşmede de iki ülke arasındaki ilişkilerin geleceği ve Güney Kafkasya'da kalıcı barışın tesisi ele alındı. Erdoğan, Türkiye ile Ermenistan arasında işbirliği potansiyelinin değerlendirilmekte olduğunu söyledi.
İran'dan kriz komitesi önerisi
Zirvede söz alan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise ŞľÖ'nün daha etkin ve barışçıl bir yapıya kavşaması için somut adımlar atması gerektiğini ifade etti. Pezeşkiyan, üye ülkelerin dışişleri bakanlarından oluşan bir kriz komitesi kurulmasını teklif etti. Bu komitenin, bir üyenin egemenliği ihlal edildiğinde hızlıca toplanarak destek verebilecek bir yapıda olması önerildi.
Pezeşkiyan ayrıca, Batı'nın tek taraflı yaptırımlarına karşı mali işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Ulusal para birimleriyle ödeme, dijital altyapıların kurulması ve "ŞľÖ Özel Hesaplar" mekanizmasının aktif hale getirilmesi gibi adımların, ekonomik dayanışmayı artıracağını dile getirdi.
Şi'den küresel yönetim mesajı
Zirvenin açılışında konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ŞľÖ'nün çok taraflılığı ve adalet temelli bir küresel yönetim anlayışı sunduğuna işaret etti. Şi, üye ülkelere işbirliği ve dayanışma çağrısı yaparak, kapsayıcı bir ekonomik küreselleşme modelinin benimsenmesi gerektiğini söyledi.
Şi, ŞľÖ üyeleri arasındaki ticaretin 2,3 milyar dolara ulaştığını, yatırım hacminin ise 84 milyar dolara yaklaştığını belirtti. Ayrıca, Çin'in bu yıl ŞľÖ üyesi ülkelere 2 milyar yuan bağış ve 10 milyar yuan kredi desteği sağlayacağını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve kapsamında ayrıca Çin Komünist Partisi Siyasi Büro Sekreteri Say Çi ile de bir görüşme gerçekleştirdi.