Tarihi Yarımada olarak da bilinen Fatih, İstanbul şehrinin kurulduğu ve geliştiği alanın tamamını kapsayan İstanbul'un merkez ilçesidir. Valilik, başkent belediye başkanı, emniyet müdürlüğü ve belediye vergi dairesine ev sahipliği yaptığı için İstanbul'un merkezi olarak kabul edilir. Güneybatıda Zeytinburnu, kuzeybatıda Sultan Eyüp, kuzeyde Haliç, doğuda İstanbul Boğazı ve güneyde Marmara Denizi bulunur. Mahallesi, 1928'den 2008'e kadar Eminönü ile birlikte tarihi yarımadadaki iki mahalleden biriydi. Eminönü semti 2008 yılında tekrar kaldırıldığından, tarihi yarımadanın tamamında tek mahalle olmuş ve tıpkı tarihi gibi Fatih'in yanında birleşmiştir. Fatih bölgesi hiçbir kırsal aglomerasyona sahip değildir ve 57 ilçeden oluşan 15.62 kilometrekare (1.562 hektar) bir alanı kaplamaktadır. Yani ilçe olarak ortalam büyüklükte bir ilçedir.
Osmanlı İmparatorluğu 1453'te Konstantinopolis'i elde ettiğinde, Ortodoks Patrikhanesi Ayasofya'nın yanındaydı. Patrikhane, fetihten sonraki günlerde önce Apostolik Kilisesi'ne sonra da Fener'e devredildi. Fetihten on yıl sonra Fatih Sultan Mehmed, yıktığı Apostolik Kilisesi'nin yerine kendi adını taşıyan büyük bir külliye yaptırdı. Sonunda, Fatih kompleksinin etrafında bir Müslüman topluluk ortaya çıktı. Adını külliyeden alan semt, kısa sürede Fatih semti ve semtlerinden adını alan tipik bir Osmanlı Türk şehri haline geldi.
Fatih İlçesinde Gezilecek Yerler Hakkında Bilgi
Marmara'daki kazılar nedeniyle İstanbul'un en eski yerleşim yerlerinden biri olan Fatih semti, 8500 yıllık olduğuna inanılan ve tarihi yapılar açısından zengin. Tarihi Fatih Yarımadası sadece Roma İmparatorluğu'nun en önemli merkezlerinden biri olmakla kalmamış, 1058'de Bizans İmparatorluğu'na, 469'da Osmanlı İmparatorluğu'na da başkentlik yapmıştır. Bu özelliği sayesinde bu üç önemli yere ait eserler oldukça önemlidir. Medeniyetler tarihi yarımadada aynı anda görülebilir. Tarihi yarımada, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait eserlerle bir açık hava müzesi görünümündedir. Fatih’te gezilecek yerlerin tüm listesi görmek için yurdum.org/istanbul/fatih-gezilecek-yerler/.
İstanbul’un Surları
Bunlar, Bizans döneminde inşa edilen İstanbul'u çevreleyen surlardır. İstanbul'u çevreleyen surlar 5. yüzyılda yapılmış ve dört kez yıkılıp yeniden yapılmıştır. Son inşası MS 408'den sonradır. iki, Theodosian zamanında İstanbul'un surları, Haliç boyunca Sarayburnu’ndan bu tarafta Ayvan Sarayı Marmara sahili boyunca Yedikule’ye, Yedikule’den de Topkapı'ya ve Topkapı'dan Ayvan Sarayı'na kadar uzanıyordu. Bugün, Fatih semti sadece tarihi kuzey ve batı surları ile çevrilidir. Bu surlar, Haliç boyunca Ayvan Saray’dan Marmara boyunca Yedikule'ye kadar restore edilerek Fatih semtini Eyüp ve Zeytinburnu semtlerinden ayırmıştır. Haliç ve Marmara kıyılarındaki barajlar, ağır hasar görüp yıkıldıkları için günümüze gelememiştir.
Ayasofya
Bizans İmparatoru I. Justinian, MS 532 ile 537 yılları arasında eski İstanbul şehrinin merkezinde inşa edilmiş, katedral planlı ataerkil bir bazilikaydı. 1453 yılında İstanbul ve orada ki her şeyin Türkler tarafından fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından cami olarak kullanımına başlanmıştır. Yeniden cami oldu. Mimari açıdan Ayasofya, katedral planı ile merkezi planı birleştiren kubbeli bir kilise yapısı olup, özel formlu giriş kubbesi ve destek sisteminin özelliği ile mimarlık tarihinde çok mühim bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. İstanbulda en çok caminin bulunduğu ilçe Fatih ilçesidir. Fatih camiler tarihi ile İstanbulu derin bir şehir olarak yansıtıyor.
Topkapı Sarayı
1478 yılında Fatih Mehmed tarafından yaptırılan Topkapı Sarayı, Abdülmahit'in Dolmabahçe Sarayı'nı inşa etmesinden 380 yıl önce devletin idare merkezi ve Osmanlının tüm padişahlarının resmi ikametgâhıydı. Yapıldığı yıl yaklaşık 700.000 metrekarelik bir alanı kaplayan saray, bugün 80.000 metrekarelik bir alana sahiptir. Topkapı sarayı ziyaretçiler tarafından sene de milyonlarca kez ziyaret edilir. Türk ve Yabancı tüm turistlerin ilgiyle ziyaret ettiği bu saray İstanbul’un odak notası ve gözde sarayıdır. Tarih ve coğrafi olarak oldukça büyük öneme sahiptir.
