Fındıkta külleme hastalığına neden olan etmen, kış aylarını hastalıklı yaprak ve bitki artıklarında geçiriyor. İlkbaharda ise yeni gelişen yapraklar, sürgünler ve çotanaklara hızla yayılıyor. Enfekte olan yapraklar zamanla kahverengileşiyor, matlaşıyor, kıvrılıyor ve erken dökülüyor. Genç sürgünler ile çotanaklarda da benzer belirtiler görülüyor; un serpilmiş gibi bir görüntü, matlaşma ve kurumalar yaygınlaşıyor. Bu durum, fındıkta hem kalite hem de verim kayıplarını beraberinde getiriyor.
Kültürel ve Kimyasal Mücadele Önerileri
Uzmanlar, hastalıkla mücadelede öncelikle kültürel yöntemlerin uygulanmasını öneriyor. Hastalığın yayılmasını engellemek için yere dökülen yapraklar ve hastalıklı bitki artıklarının toplanması, bulaşık dip sürgünlerinin kesilip yok edilmesi ve iyi bir hava akımı sağlamak amacıyla budama yapılması büyük önem taşıyor.
Ancak kültürel önlemlerin yeterli olmadığı durumlarda, kimyasal mücadeleye de başvurulması gerekiyor. Kimyasal ilaçlamaya başlamadan önce çevredeki arıcılara bilgi verilmesi gerektiği hatırlatılıyor. Özellikle hastalığın daha önce görüldüğü bahçelerde, çotanak bağlama döneminde (Nisan ayının ikinci haftasından itibaren) koruyucu ilaçlamaların yapılması tavsiye ediliyor. Hastalık devam ettiği sürece tedavi edici bitki koruma ürünleriyle ek ilaçlamalar yapılabiliyor. Bu işlemlerin hasattan en az bir ay önce tamamlanması gerektiği vurgulanıyor.
İlaçlama sırasında, ilacın dozu ve karışımı kadar kullanılan ekipmanın kalibrasyonu ve uygulama tekniği de büyük önem taşıyor. İlaçlama, fındık ocaklarının diplerinden başlanarak ağaçlar yıkanır gibi uygulanmalı.
Kaplan’dan Üreticilere Çağrı
Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürü İsa Kaplan, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, külleme hastalığının bölgede ciddi zararlara yol açtığını belirterek üreticilerin hem kültürel hem de kimyasal mücadele yöntemlerini titizlikle uygulamaları gerektiğine dikkat çekti. Kaplan, ayrıntılı bilgi almak isteyen çiftçilerin il veya ilçe tarım müdürlüklerine başvurabileceğini de sözlerine ekledi.