Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, sigara şirketlerine yönelik bu tür cezai yaptırımları Türkiye'de de savunduklarını söyledi.
Dağlı'nın verdiği bilgiye göre, ABD'de Adalet Bakanlığı 13 yıl önce sigara şirketlerine karşı ''Ürettikleri tehlikeli ve bağımlılık yapıcı ürünlerin riskleri konusunda halkı aldatmak suretiyle kamuoyunu bilerek dolandırdıkları'' iddiasıyla açtığı davada, 280 milyar dolar tazminat talebinde bulunmuştu.
Uzun yıllar temyiz sürecinde kalan, kısa bir süre önce sonuçlanan davada, bölge mahkemesi, Amerikan halkına sigaranın zararları konusunda yalan söylediklerini yıllardır reddeden büyük sigara şirketlerinin, düzenleyecekleri büyük çaplı medya kampanyalarıyla bu konuda itirafa zorlanmasına karar verdi.
Bu kararla sigara şirketleri, iki yıl boyunca çeşitli mecralarda beş farklı bildirimle halkı yanılttıklarını itiraf edecek.
Bildirimlerde, ''Düşük katranlı ve light sigaraların, normal sigaralara göre daha az zararlı olduğu yönünde yalan söyleyerek satış ve reklam yaptıkları için sigara şirketlerinin Amerikan halkını bilerek aldattığına mahkemece karar verilmiştir'' ve ''Sigara içmek öldürür. Ortalama olarak her gün bin 200 Amerikalı bu nedenle ölmektedir'' gibi itiraflar yer alacak.
''Bizim için umut oldu''
Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, ABD'de de övgü toplayan bölge mahkemesinin kararının, sigara şirketlerinin Türkiye'de de uzun yıllar yaptıkları reklam çalışmalarının durdurulmasına yönelik mücadele verenler için umut olduğunu belirtti.
Sigara şirketlerine karşı kamu davaları açılmasının son derece etkili bir halk sağlığı stratejisi olduğunu ifade eden Dağlı, ''Sigara şirketlerine yönelik bu tür cezai yaptırımları Türkiye'de de savunuyoruz'' görüşünü dile getirdi.
Dağlı, bu tür başarılı kamu davaları sayesinde, milyarlarca dolarlık tanıtımlarla halk sağlığını tehdit eden bir ürün pazarlayan sigara şirketlerinin, yine milyarlarca dolarlık tazminatlar ödemeye mahkum olduğunu kaydeden Dağlı, ''Önümüzdeki dönemde bu yaptırımların ülkemizde de hayata geçmesini bekliyoruz'' dedi.
Sağlık Enstitüsü Derneği Sekreteri Sunay Akyıldız ise sigara şirketleri ve tütün endüstrisinin yanıltıcı ve aldatıcı reklam ve tanıtımlarının cezasız kalmaması gerektiğini vurgulayarak, şunları belirtti:
''Sigara şirketlerine verilecek cezaların, mutlak surette işledikleri suçun ağırlığı ile doğru orantılı olması zorunludur. Zira yaptıkları yanıltıcı tanıtım ve reklamla insanlara ölüm satmaktır. Ülkemizde de ABD örneğinde olduğu gibi sigara şirketlerini idari, ekonomik denetim ve yaptırımlara tabi tutmak, tütün ve tütün ürünlerinin zararları hakkında halkı bilinçlendirme amaçlı tütün karşıtı ilanlar ve caydırıcı nitelikte cezalar getirmek çözüm olacaktır.''
Akyıldız, buna benzer yaptırımların Türkiye'de de uygulanması için yasal düzenlemelerin yürürlüğe girmesi gerektiğini söyledi.
Dağlı'nın verdiği bilgiye göre, ABD'de Adalet Bakanlığı 13 yıl önce sigara şirketlerine karşı ''Ürettikleri tehlikeli ve bağımlılık yapıcı ürünlerin riskleri konusunda halkı aldatmak suretiyle kamuoyunu bilerek dolandırdıkları'' iddiasıyla açtığı davada, 280 milyar dolar tazminat talebinde bulunmuştu.
Uzun yıllar temyiz sürecinde kalan, kısa bir süre önce sonuçlanan davada, bölge mahkemesi, Amerikan halkına sigaranın zararları konusunda yalan söylediklerini yıllardır reddeden büyük sigara şirketlerinin, düzenleyecekleri büyük çaplı medya kampanyalarıyla bu konuda itirafa zorlanmasına karar verdi.
Bu kararla sigara şirketleri, iki yıl boyunca çeşitli mecralarda beş farklı bildirimle halkı yanılttıklarını itiraf edecek.
Bildirimlerde, ''Düşük katranlı ve light sigaraların, normal sigaralara göre daha az zararlı olduğu yönünde yalan söyleyerek satış ve reklam yaptıkları için sigara şirketlerinin Amerikan halkını bilerek aldattığına mahkemece karar verilmiştir'' ve ''Sigara içmek öldürür. Ortalama olarak her gün bin 200 Amerikalı bu nedenle ölmektedir'' gibi itiraflar yer alacak.
''Bizim için umut oldu''
Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, ABD'de de övgü toplayan bölge mahkemesinin kararının, sigara şirketlerinin Türkiye'de de uzun yıllar yaptıkları reklam çalışmalarının durdurulmasına yönelik mücadele verenler için umut olduğunu belirtti.
Sigara şirketlerine karşı kamu davaları açılmasının son derece etkili bir halk sağlığı stratejisi olduğunu ifade eden Dağlı, ''Sigara şirketlerine yönelik bu tür cezai yaptırımları Türkiye'de de savunuyoruz'' görüşünü dile getirdi.
Dağlı, bu tür başarılı kamu davaları sayesinde, milyarlarca dolarlık tanıtımlarla halk sağlığını tehdit eden bir ürün pazarlayan sigara şirketlerinin, yine milyarlarca dolarlık tazminatlar ödemeye mahkum olduğunu kaydeden Dağlı, ''Önümüzdeki dönemde bu yaptırımların ülkemizde de hayata geçmesini bekliyoruz'' dedi.
Sağlık Enstitüsü Derneği Sekreteri Sunay Akyıldız ise sigara şirketleri ve tütün endüstrisinin yanıltıcı ve aldatıcı reklam ve tanıtımlarının cezasız kalmaması gerektiğini vurgulayarak, şunları belirtti:
''Sigara şirketlerine verilecek cezaların, mutlak surette işledikleri suçun ağırlığı ile doğru orantılı olması zorunludur. Zira yaptıkları yanıltıcı tanıtım ve reklamla insanlara ölüm satmaktır. Ülkemizde de ABD örneğinde olduğu gibi sigara şirketlerini idari, ekonomik denetim ve yaptırımlara tabi tutmak, tütün ve tütün ürünlerinin zararları hakkında halkı bilinçlendirme amaçlı tütün karşıtı ilanlar ve caydırıcı nitelikte cezalar getirmek çözüm olacaktır.''
Akyıldız, buna benzer yaptırımların Türkiye'de de uygulanması için yasal düzenlemelerin yürürlüğe girmesi gerektiğini söyledi.
