AK Parti’nin koronavirüs salgınıyla mücadele çerçevesinde alınacak yeni ekonomik tedbirlerle ilgili hazırladığı yasa teklifine göre, iş sözleşmesi bulunmakla birlikte işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayanlar ile 15 Mart 2020’den sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, “emekli maaşı almamak” kaydıyla günlük 39.24 TL nakdi destek verilecek.

AK Parti, koronavirüs salgını sürecinde alınacak yeni ekonomik tedbirlerle ilgili hazırladığı 15 maddelik kanun teklifini dün TBMM Başkanlığı’na sundu.

Su faturası kolaylığı

“Yeni koronavirüs salgınının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması hakkında kanun” başlıklı teklife göre, koronavirüs salgını nedeniyle devletin bazı alacaklarının 3 aylık tahsili, başvuru şartı aranmaksızın 3 ay süreyle ertelenecek. Alacaklar, ertelenen süre sonunda ertelenen süre kadar aylık eşit taksitler halinde, herhangi bir gecikme zammı ve faiz uygulanmadan tahsil edilecek. Bu kapsama giren haller şöyle:

- 1 Nisan 2020’den itibaren Hazine taşınmazlarına ilişkin ödenmesi gereken bedeller ile haksız işgal tazminatı bedelleri,

- 19 Mart 2020’den itibaren tüm il belediyeleri ve bağlı kuruluşların taşınmazlarına ilişkin satış, haksız işgal tazminatı ve kiralama bedelleri. (Faaliyetleri durdurulan işletmelerin faaliyette bulunmadığı döneme ilişkin olarak kira bedelleri tahsil edilmeyecek.) Ayrıca yürürlük tarihi itibarıyla gelir vergisi kesintisi beyan ve ödeme süreleri, tüm sosyal sigorta prim ödemeleri,

- Yürürlük tarihi itibarıyla konutların ve faaliyeti duran işyerlerinin su faturaları belediye meclisince ertelenebilecek.

İşten çıkaran işverene ceza

- İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 3 ay süreyle kanunda belirtilen “ahlâk ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” dışında işveren tarafından feshedilemeyecek. Söz konusu 3 aylık süre içinde işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecek.

Ücretsiz izne ayrılmak, işçiye “geçerli sebebe dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı” vermeyecek.

Bu hükümlere aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işverene, sözleşmesi feshedilen her işçi için aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası kesilecek.

- 30 Eylül 2020’ye kadar Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca el konulan ve bulaşıcı salgın hastalıkla mücadele ile doğrudan ilgili tıbbi cihaz ve malzemeler, test materyali, plazma, etil alkol, maske, eldiven, tulum, kolonya, dezenfektan, solunum cihazı, ilaç, aşı ve bunların üretiminde kullanılan malzemeler bekletilmeyerek ilgili kamu kurumuna tahsis edilecek.

- Sermaye şirketlerinde, 30 Eylül 2020’ye kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde 25’inin dağıtımına karar verilebilecek; geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçe dağıtıma konu edilemeyecek. Yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyecek.

3 ay süreyle gelir desteği

- Faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile çevre temizlik vergileri, faaliyetin durduğu dönem için tahsil edilmeyecek.

- Yürürlük tarihi itibarıyla 3 aylık yüksek öğrenim kredi borçları, başvuru şartı aranmaksızın 3 ay ertelenecek. Bu borçlar da gecikme zammı, faiz veya Yİ - ÜFE uygulanmadan tahsil edilecek.

- Tarım satış kooperatiflerinin kredi borçlarının 2020 taksidi faizsiz olarak 2021’e ertelenecek.

- TÜRSAB üyesi seyahat acentalarından yıllık aidat 2020 yılında alınmayacak.

- TEDAŞ’ın elektrik tüketimi kaynaklı alacakları yapılandırılacak. Vadesi 1 Şubat 2020’de geldiği hâlde ödenmemiş ve yapılandırılmamış alacakların asıllarının 2021 Eylül sonuna kadar; TEDAŞ’a iletilmek üzere dağıtım şirketlerine ödenmesi gereken tutarın ilk taksidinin ise 2021 Ekim sonuna kadar ödenmek kaydıyla tahsilinden vazgeçilecek.

- Dernek genel kurul toplantıları; kooperatif genel kurul toplantıları 31 Temmuz 2020’ye kadar ertelenecek.

Toplu sözleşme ve grev yok

- Toplu İş Sözleşmesi’nde sendikaların üye sayısı tespiti için her yıl 15 Mayıs’ta yapılan toplantı, bu yıl 15 Temmuz’da olacak. Yasanın yürürlük tarihinden itibaren 3 ay, toplu iş sözleşmesi, toplu iş uyuşmazlığı çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreçler durdurulacak.

- Hâzinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile devletin tasarrufundaki yerlerin kira ve kullanma izni ihaleleri, 31 Temmuz 2020’ye kadar elektronik ortamda yapılabilecek.

- Engelli bakım merkezlerinde bakım hizmeti sunulabilmesi için belirlenen gelir ölçütü ve ağır engellilik şartları 3 ay süreyle aranmayacak.

GSS kapsamında olacaklar

- Yürürlük tarihinde iş sözleşmesi bulunmakla birlikte işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15 Mart 2020’den sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, “emekli maaşı almamak” kaydıyla nakdi destek var.

İşçilerin ücretsiz izinde oldukları veya işsiz kaldıkları süre kadar verilecek desteğin miktarı günlük 39.24 TL.

- Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene para cezası kesilecek.

- Nakdi ücret desteğinden yararlananlar, genel sağlık sigortalısı sayılacak.

Varlık Fonu yeni ortaklık kurabilir

- Türkiye Varlık Fonu’nun muaf olduğu bazı SPK Kanunu ve Ticaret Kanunu hükümlerinden, Fon’un ortaklık kurduğu şirketler de yararlanacak.

Varlık Fonu’nun önümüzdeki dönemde, koronavirüs sürecinden etkilenen ve nakit akışında sıkıntı yaşayan yerli özel şirketlerle ortaklıklara gidebileceği ifade ediliyor.