TRABZON (AA) - TUĞBA YARDIMCI - Trabzon'un Akçaabat ilçesinde yaklaşık 140 yıllık konakların bulunduğu Orta Mahalle'deki evlerin bir kısmı kamulaştırılıp restore edilerek turizmin hizmetine sunuldu.

Arnavut kaldırımlı taş sokaklardaki konakları, çeşmeleri, cami ve kilisesi ile tarihin yanı sıra çok dinli kültürün izlerini taşıyan Orta Mahalle'nin dokusunu korumak ve gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla çeşitli çalışmalar yürütülüyor.

Taş ve ahşap kullanılarak yöre mimarisine uygun inşa edilen konakların önemli kısmı, bir bölümü 1988 yılında sit alanı ilan edilen 5 bini aşkın nüfusun yaşadığı Orta Mahalle'de yer alıyor. Bazıları yıkılmaya yüz tutan 129 tescilli binanın yer aldığı mahalle, her yıl binlerce yerli ve yabancı turisti konuk ediyor.

Akçaabat Orta Mahalle Evleri Koruma Derneği Başkanı Ömer Orhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, derneğin, tarihi yapıları korumak amacıyla 10 yıl önce kurulduğunu söyledi.

Orhan, 140 yıllık konaklara sahip mahallede 220 yıllık cami, 670 yıl önce inşa edildiği bilinen Ortodoks kilisesi bulunduğunu belirterek, mahallenin barındırdığı yapılarla yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çektiğini ifade etti.

Orta Mahalle'nin tarihi evlerinin yanı sıra dar ara sokak ve çeşmeleriyle de öne çıktığını anlatan Orhan, kendilerinden bir şeyler bulacağına inandığı ziyaretçileri mahalleye davet etti.

Orhan, mahalledeki tarihi caminin, restorasyonunun ardından 6 ay önce yeniden ibadete açıldığını vurgulayarak, caminin avlusunda sonradan inşa edilen yapının da yıkıldığını aktardı.

- Kilise yaklaşık 1 milyon liraya restore edilecek

Müslüman Türkler ve Ortodoksların 1930'lu yıllara kadar bir arada yaşadığı mahallede, St. Michael Kilisesi'nin de yer aldığına işaret eden Orhan, "İbadete kapalı olan Ortodoks kilisesi, zaman içinde zarar görmüş. Vefat eden bir vatandaş tarafından uzun süre ev olarak kullanılan kilisenin bahçesinde, yine ev olarak kullanılan yapılar vardı. Dernek olarak yürüttüğümüz çalışmalar sonucu bu yapılar yıkıldı." dedi.

Orhan, çift başlı yılan simgesinin de yer aldığı kilisenin turizme kazandırılması amacıyla Akçaabat Belediyesi ile restorasyon projesi hazırladıklarını ifade ederek, "Akçaabat Belediyesi'nin gerçekleştireceği restorasyon projesinin maliyeti yaklaşık 1 milyon lira. Kilisenin taş işçiliğini yapacak ustayı bulduk ve aslına uygun olarak restore edilmesi için gereken çalışmayı yaptık. Restorasyon en kısa sürede başlayacak. Projeleri hayata geçirmedeki amacımız, tarihi Orta Mahalle'ye daha daha fazla turist çekebilmek." diye konuştu.

Mahallede atıl vaziyetteki konaklardan 5'inin Akçaabat Belediyesi tarafından kamulaştırıldığını belirten Orhan, Trabzon Büyükşehir Belediyesi'nin ise bir konağı misafirlerin konaklayabileceği şekilde restore etmek için kamulaştırdığını söyledi.

- Turistlerin tüm ihtiyaçları karşılanıyor

Orhan, kısa bir zaman öncesine kadar ziyaretçilerin zorunlu ihtiyaçlarını dahi karşılayacakları mekan bulunmayan Orta Mahalle'de, yapılan çalışmalar sonucu yeme içme, dinlenme, eğlence, konaklama ve alışveriş mekanları oluşturulduğunu ifade etti.

Kamulaştırılan ve restorasyonu yapılan Timurcular Konağı, Mehmet Efendi Konağı ve Kanoğlu Konağı'nın Akçaabat Belediye Başkanı Şefik Türkmen'in desteği ve gayretleri sayesinde turizme kazandırıldığına dikkati çeken Orhan, tarihi mahalleye verdiği önem ve destek dolayısıyla Türkmen'e teşekkür etti.

Orhan, yöresel yemekleriyle ünlü ve geleneklerin yaşatılmaya çalışıldığı Orta Mahalle'yi herkesin en azından bir kere görmesi önerisinde bulunarak, tarihi cami, çeşmeler ve konakların her mevsimde olduğu gibi sonbaharda da ayrı bir güzelliği yansıttığını söyledi.

"Orta Mahalle'deki her evde bir hafız, her evde mutlaka ud çalan birileri vardır." ifadesini kullanan Ömer Orhan, turizmin hizmetine açılan konaklarda haftanın belli günleri fasıl programları düzenlendiğini ve geleneklerin yaşatılmaya çalışıldığını söyledi.

Orhan, mahallede çeşitli dizi ve sinema filmleri çekildiğini anımsatarak, bu tür faaliyetlerin mahallenin tanıtımına katkı sağladığını vurguladı.

Yaşamın devam ettiği tescilli binaların dış cephelerinde iyileştirme yapmak için de çalışma yürüttüklerini anlatan Orhan, şunları kaydetti:

"Hazırlanan tarihi yapıların dış cephesini yenileme projesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığından bina başına yaklaşık 50-60 bin lira hibe aldık. Bu tür projelerle en azından tarihi binaların dışını muhafaza ediyoruz, zarar görmesini önlemeye alışıyoruz. Yıllar önce gidenlerin, mahallede turizm faaliyetinin artması ile geriye döndüklerini görüyoruz. İnanıyorum ki belli bir süre sonra tarihi Orta Mahalle bölgenin önemli turizm mekanları arasından da daha üst sıralara çıkacak ve adından daha sık söz ettirecek. Dernek olarak çalışmalarımızı ilgili kurumlarla titizlikle kimsenin tarihi yapılar için belirlenen kuralların dışında işlem yapmasına izin vermeden sürdürüyoruz."