KTÜ Of Teknoloji Fakültesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü akademisyenleri ve öğrencileri tarafından 22 Mayıs 2025 tarihinde ‘Amatör Telsizcilik’ faaliyetleri kapsamında WSPR (Weak Signal Propagation Reporter) Sistemi üzerinden telsiz çağrı kodu gönderilerek Of Teknoloji Fakültesi Prof. Dr. İlhan VARANK Yerleşkesi’nden gönderilen çağrı işareti (TA7EHM) Batı Avrupa ve Amerika kıtasındaki pek çok amatör telsiz istasyonlarına ulaşarak istasyonlar tarafından WSPR veri tabanında raporlandı.
Faaliyet, 2025 yılı Mayıs ayında başlayan ve kısa adı İstasyOF olan “Uydu Haberleşmesi ve Amatör Telsizcilik İçin Araştırma Geliştirme ve Eğitim İstasyonu Projesi” kapsamında gerçekleştirilmiştir. Doç. Dr. Ömer Kasar’ın yürütücülüğünde devam eden proje ile Türkiye’de, Amatör Telsizcilik alanına ilginin arttırılması ve Uydu Haberleşmesi ve Kablosuz Haberleşme gibi güncel haberleşme sistemlerinin, Amatör Telsizcilik Sistemi’ne uyarlanarak Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği eğitiminin kalitesinin arttırılması hedeflenmektedir.
WSPR Nedir?
WSPR, zayıf sinyaller ile radyo yayılımını test etmek için tasarlanmış bir amatör telsiz protokolüdür. Temel mantığı, çok düşük güçteki sinyallerin ne kadar uzağa ulaşabildiğini ölçmektir. Örneğin; sadece 10 miliwatt gibi oldukça düşük bir güçle bile binlerce kilometre uzaklıktaki istasyonlara ulaşılabilir.
WSPR'nin en büyük faydası, anten sistemlerinin performansını ve radyo yayılım koşullarını test etmektir. Bir amatör telsizci, yeni kurduğu bir antenin ne kadar verimli çalıştığını anlamak için WSPR kullanabilir. Çok düşük güç ile sinyal gönderip bu sinyalin, dünyanın hangi köşesinden duyulduğunu WSPRnet adlı internet veritabanı üzerinden takip edebilir. Eğer sinyal; Avrupa, Asya, Amerika’dan veya diğer kıtalardan alınmışsa bu, antenin iyi çalıştığının bir göstergesidir.
WSPR'nin amatör telsizciler için önemi, bir sistem ile hem kendi ekipmanlarını test edebilmeleri hem de dünya çapında, sinyal yayılım verilerine katkı sağlayabilmeleridir. Normalde yüksek güç ve karmaşık anten sistemleri gerektiren iletişimler, WSPR sayesinde çok düşük güç ve basit geliştirme kartları ve devrelerle mümkün olabilmektedir. (Şekil-2) Bu da özellikle başlangıç seviyesindeki telsizciler veya kısıtlı imkânlara sahip olanlar için büyük bir avantajdır.
Sonuç olarak WSPR, Telsiz İstasyonları ve Amatör Telsiz Kulüpleri için hem pratik bir test aracı hem de radyo yayılımının mantığını öğretecek eğlenceli bir yöntemdir. Düşük güç ile çalıştığı için elektrik tüketimi azdır, sürekli çalıştırılabilir ve gerçek zamanlı veri sağlayan bir sistemdir. Bu nedenle günümüzde pek çok amatör telsizci tarafından aktif olarak kullanılır.
İstasyOF Projesi başlangıç seviyesinde, Amatör Telsizcilik faaliyetleri için WSPR sistemini kurdu ve KTÜ Of Teknoloji Fakültesi akademisyenleri ve öğrencileri tarafından hazırlanan WSPR verici devresi ile 14 MHz frekans (20 metre bandında) çağrı işareti (TA7EHM) gönderildi. -10 dBm (0.1 mW) sinyal çıkış gücü ile Batı Avrupa ve Amerika kıtasındaki pek çok amatör telsiz istasyonu gönderilen çağrı kodunu raporladı.
Okyanusu aşarak Amerika kıtasına kadar sinyal gönderebilmek, İstasyOf Projesi’nin ilk başarılı faaliyeti olduğundan öğrenciler ve akademisyenler tarafından sevinçle karşılandı. Projenin bir sonraki hedefi, ulaşılabilen istasyon sayısının ve mesafesinin genişletilmesi olarak belirlendi.
