Havaların gittikçe soğuması ile birlikte grip
ve soğukalgınlığı mevsimi de başlar. Sıcak tutan giysileri tercih etmek,
şapka ve şal kullanmak bizi soğuk havaya karşı koruyabilir. Ancak
bunlar bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için tek başına yeterli değildir.
Vücuttaki her sistem, organ ve hücre topluluğu görev dağılımına göre
bir bütünlük içindedir. Bu sistemde en ufak bir eksiklik olduğunda düzen
bozulur. Bağışıklık sistemi de bu düzende olmazsa olmazlardan biridir. Özellikle sonbahar
mevsimi ile havaların soğuması ve grip, soğuk algınlığı ve diğer
hastalıklara karşı savaşabilmek için güçlü bir bağışıklık sistemi gerekir ki o da beslenmeyle yakından ilişkilidir.
SAVUNMA SAĞLAYAN BESİNLER NELERDİR?
Sebze ve meyvelerde bulunan antioksidanlar (A, C, E Vitaminleri ve
selenyum gibi mineraller, oligosakkaritler, alkol ve fenol gibi bazı
maddeler) hastalıklara karşı savunma mekanizmasını güçlendirir. Bu
aylarda maydanoz, kuşburnu, yeşil biber, limon, portakal, greyfurt, kivi
ve brokoli C Vitamininden; ayçiçek yağı, zeytinyağı, fındık, badem,
soya, ceviz ve fıstık türleri E Vitamininden; havuç, ıspanak, brokoli,
domates, pırasa, marul gibi turuncu, kırmızı, yeşil sebze ve meyveler
beta karotenden zengin besinlerdir. Bağışıklık güçlendirici olarak bu sebze ve meyveler bol miktarda tüketilmelidir.
Yoğurt bağışıklık sistemini güçlendirerek birçok hastalığı önleyen bir diğer önemli
besindir. Yoğurdun ve yoğurt üretiminde kullanılan laktik asit
bakterilerinin enfeksiyonları, gastrointestinal sistem hastalıklarını ve
kanseri önleyici etkileri bulunur. Probiyotik yoğurtlar ise yeterli
seviyede alındığı zaman bağırsak mikroflorasının dengesini geliştirerek bağışıklık sisteminin güçlendirilmesini sağlayan önemli fonksiyonel besinler
arasındadır. Probiyotik yoğurdun sindirimi kolaylaştırıcı, ishali ve
kabızlığı önleyici, kolon kanseri riskini de düşürücü etkisi vardır.
BİTKİSEL YAĞLARI TERCİH EDİN
Güçlü bir bağışıklık sistemi için besinlerle daha çok demir, magnezyum, selenyum ve çinko
almaya özen gösterilmelidir. Demir koyu yeşil yapraklı sebzeler, kırmızı
et, tavuk, kuru kayısı ve kuru üzüm; magnezyum tahıl, sebze, süt ve
deniz ürünleri; selenyum balık ve diğer deniz ürünleri; çinko ise
yumurta, süt, et, tahıl ve deniz ürünlerini tüketilerek alınabilir.
Daha fazla protein ve daha az yağ kullanımı bağışıklık sisteminin dostudur. Aşırı yağ bağışıklık sistemini baskılar. Bu nedenle beslenme düzeninde hayvansal yağlar
yerine özellikle bitkisel yağlar tercih edilmelidir. Ayrıca balıkta
yüksek miktarda bulunan omega-3 yağ asitleri de bağışıklık siteminin güçlenmesine destektir.
Havaların soğuduğu şu günleri sağlıklı geçirmek için yapılması gerekenler:
1- Baklagilleri ihmal etme: Kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya gibi
türleriyle iyi birer protein kaynağı olan baklagiller, et veya kıyma
eklenmeden de tüketilebilecek besin grubudur. Haşlama olarak sebze
yemeklerinize ve salatalarınıza da ilâve edebilirsin. Haftada iki, üç
kez tüketmeye özen göster.
2- Gribe karşı C
Vitamini: Kuşburnu, maydanoz, kırmızı ve yeşil sivri biber, roka, kivi
ve limon gibi C Vitamini yönünden zengin meyve ve sebzeleri daha fazla
tüket.
3- Bağışıklık için sebze tüket: Özellikle koyu yeşil, sarı, turuncu, kırmızı ve mor
sebze ve meyvelere beslenme düzeninizde sıklıkla yer ver. Her gün en az
beş, altı porsiyon sebze ve meyve ye.
4- Kahve
yerine kuşburnu: Çay ve kahve gibi içecekler yanında kuşburnu, ıhlamur,
yeşil çay, rezene, melisa, papatya, adaçayı ve ısırgan otu çayı gibi
rahatlatıcı ve bağışıklık sistemini güçlendirici bitki çaylarınıda tercih edin. Su tüketimine de
yaz dönemindeki kadar önem verin. Su ve diğer içeceklerle günlük iki, üç
litre sıvı almaya çalış.
5- Sıvı yağ kullan: Soğuk
hava nedeniyle hareketlerin azalması, buna ilaveten artan yağ tüketimi
kilo artışlarına neden olur. Bu nedenle tereyağı ve margarin tüketimini
sınırlandırıp, miktar kontrolü yaparak sıvı yağları kullan.
6- Güneş ve süt ürünleri şart: Güneşten alınan UV ışınları ile deride sentezlenen D Vitamininden sonbahar ve kış mevsiminde yoksun kalınır. Özellikle kemik ve diş gelişimi için önemli
olan kalsiyumun vücutta kullanılmasını, depolanmasını sağlayan D
Vitamini gereksinimini karşılamak için güneş ışınlarından
yararlanılabildiği ölçüde yararlanın, süt ve ürünlerini, balık tüket.