Gebelikte Beslenme Neden Önem Taşıyor?
Anne ve bebek için her şeyin sağlıklı ve yolunda olması için dikkat edilmesi gereken temel noktalar vardır. Sonuç olarak gebelikte beslenme fetüsün sağlıklı büyümesini sağlamak amacıyla büyük önem taşır.
Gebelikte beslenme ve gebeliğin olmadığı durumda beslenmenin farklı olması oldukça doğaldır. Gebenin artan enerji ve spesifik mikro besin gereksinimleri doğru bir şekilde karşılanmalıdır. Gebe kadınların beslenme programları özel sağlık durumlarına, diyetlerine, genetik yapılarına, sosyal, kültürel ve ekonomik durumlarına uygun hazırlanmalıdı. Böylece uygun beslenme önerileri ile sürecin en sağlıklı şekilde geçirilmesi sağlanmalıdır.
Gebelikte Beslenme Programı Nasıl Hazırlanır?
Op. Dr. Cüneyt Genç: Gebelik sürecinde doğru bir beslenme programı hazırlamak ve gebeliği sağlıklı bir şekilde takip etmek için ilk olarak vücut kitle indeksi(VKİ) hesaplanır. Vücut kitle indeksinin verdiği sonuçlara göre kişinin nasıl beslenmesi gerektiğinden hangi tipte doğum yapmasının daha uygun olacağına kadar pek çok bilgiyi öğrenmek mümkündür. Gebeliğin her aşamasında çok farklı gelişmeler alabileceğinden dolayı VKİ ilk aşamada olasılıkları gözler önüne sererek farklı planlamalar yapılmasını mümkün kılar. Gebelerin VKİ hesaplamaları yapıldıktan sonra kişilerin obezite ya da aşırı zayıflık gibi durumlarda en sağlıklı gebelik sürecini geçirmeleri için özel beslenme programları hazırlanması gerekmektedir.
Gebelikte Beslenmenin Özel Olarak Önemli Olduğu Durumlar Nelerdir?
Op. Dr. Cüneyt Genç: Bebek bekleyen kadınların hepsinin gebelikte sağlıklı bir şekilde ve kararında beslenmesi önemlidir. Ancak bazı özel durumlarda kişilerin beslenme programlarına daha özenli bir şekilde dikkat etmek gerekir. Gebelikte beslenme planlanmasında özel ilgilenilmesi gereken kişiler;
- Kronik hastalığı olanlar,
- 15 yaş altında ya da 35 üzerinde olan gebeler,
- Önceki gebeliğinde 2.5 kg altında bebek sahibi olanlar,
- Özel diyet uygulaması gerekenler,
- Çoğul gebeliği olanlar,
- Yeme bozukluğu olan kişiler (Anoreksiya, nevroza ve benzeri)
- Düşük yapma riski yüksek kişiler,
- Gıda alerjisine sahip olanlar,
- İlaç ya da alkol gibi bir bağımlılığı bulunanlar,
- Psikolojik sorunlar yaşayanlar,
- Fazla zayıf ya da kilolu olanlar gebelikte özel olarak beslenmesine dikkat etmesi gereken kişilerdir.
Gebelikte Folik Asit Kullanımının Yararları Nelerdir?
Op. Dr. Cüneyt Genç: Gebelik öncesinde Vitamin B9 olarak da adlandırılan folik asit kullanımına başlamak ve gebelikte ilk iki ayda da kullanıma devam etmek nöral tüp anomalileri adı verilen kafatası ve omurga anomalilerinin oluşma ihtimallerini azaltır. Gebe kalmayı planlayan tüm kadınların 3 ay önce kullanımına başlanmak üzere 400mg folik asit vitamini önerilmektedir.
Gebelikte Tüketilmesi Riskli Besinler Nelerdir?
Op. Dr. Cüneyt Genç: Gebelikte beslenme her zaman nelerin yapılması veya tüketilmesi ile ilgili değildir. Hamilelik ile birlikte kadınların özel olarak hassasiyet yaşadığı bazı durumlar vardır. Bu durumlar gebelikte beslenme açısından önemlidir ve gereken dikkatin verilmesi sağlıklı bir gebelik için önem taşır. Kadınlar hamilelik süreçlerinden çeşitli hastalıklara neden olabilecek bakteri ve parazitlerin bulaşma ihtimalini arttıran besinlerden kaçınmalıdır.
Risk yaratabilecek patojenleri ortadan kaldırmak için çiğ tüketilecek meyve ve sebzelerin dikkatli bir şekilde yıkanması gerekir. Et ürünlerinde iyi pişmiş süt ürünlerinde ise pastörize edilmiş gıdalar tercih edilmelidir. Pastörize edilmeyen sütler ve iyi pişmeyen etler yeni doğan menenjitine, ölü doğuma ve düşüğe neden olabilecek listeriya taşıyabileceklerinden dolayı tercih edilmemelidir. Sağlıklı bir bebek gelişimi için hassasiyet göstermek ve doğru besinleri tüketmek önemlidir. Kadınlar gebelik sürecinden salmonella enfeksiyonuna daha yatkın olduklarından dolayı yedikleri yumurtaların ve kümes etlerinin iyice pişirilmesi gerekir. Ayrıca deniz ürünleri tüketiminde dikkatli olmak sağlıklı bir bebek sahibi olmak için önemlidir. Özellikle cıva açısından zengin olduğu bilinen deniz ürünleri belirli bir seviyenin üzerinde tüketilmemelidir. Araştırmalar aşırı kafein tüketiminin düşük riskini arttırdığını göstermiştir. Bu nedenle kafein içeren içeceklerin çok fazla tüketilmesinden kaçınılmalıdır.
Temel olarak gebelikte beslenme kurallarına bakıldığında yeterli, dengeli ve hijyenik beslenmek hem sağlıklı bir bebek için ve hem de anne için önemlidir.
