Akyazı, Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımı, Gümüşhane Üniversitesi dir. Bu üniversitenin ayakta durması gerekir dedi.
Gümüşhane Üniversitesi Rektör Yardımcısı, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Akyazı, Gümüşhane Üniversitesinin, Gümüşhane için Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımı olduğunu söyleyen Akyazı, Bize destek çıkmaları gereklidir dedi. Gümüşhanenin sosya-ekonomik kökenini ortaya koyan, dekanlığın yürüttüğü bir proje veya geniş kapsamlı bir sempozyumun olabileceğini söyleyen Akyazı, KTÜ de iki kez gerçekleştirilen Doğu Karadeniz Kalkındırma Sempozyumunu göz önüne alarak üçüncüsünü de biz yapmalıyız dedi. Önemli uyarılarda bulunan Akyazı sorularımıza şu şekilde cevap verdi.
Durum çok vahim
TAKA: Türkiye ekonomisine göre Gümüşhanenin ekonomisi ne durumda?
Haydar Akyazı: TÜİK in 2001 yılı itibariyle bir çalışması var. 1.025 Dolar ile 81 il arasında 62. sırada. Biraz daha 2003lere gittiğimiz zaman Devlet Planlama Teşkilatının iki yayınını görüyoruz. İllerin ve bölgelerin soysa-ekonomik gelişmişlik sıralamasında il bazında Gümüşhane, 81 il arasında 72. Devlet Planlama Teşkilatı, Nisan 2004te, ilçelerin soysa-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırmasını yapmış. Kelkit, Köse, Kürdün, Şiran ve Torul ilçelerinin toplam 872 ilçe arasında sıralamasını gösteren çalışmalar yapıldı, durum tahmin edilebileceği gibi hiç iyi değil. Şehirleşme oranında ilçelerin oranları şu şekilde: Kelkit 650, Köse 433, Kürtün 773, Şiran 366, Torul 655. sırada. Tarım açısından da ele alırsak durum aynı. Kısacası Gümüşhane, Türkiye ortalamasının çok altında, durum hiç iç açıcı değil.
Şehrin gelişimine Üniversite katkı sağlar
TAKA:Gümüşhane Üniversitesi, Gümüşhaneyi gelişmiş düzeye taşımada ne kadar etkili olur?
Haydar Akyazı:Sayın rektörümüz başta olmak üzere ve ben, tez canlı insanlarız. Yani biz bugün burayı elimizden gelse sihirli bir değneğimiz olsa Gümüşhaneyi başka bir şehir haline getirme, başka bir yapıya dönüştürmek isteriz. Bir ilde üniversite kurulduğu zaman bunun sosyal-kültürel ve ekonomik yansımasını elbette zaman içerisinde olur. Bizde burada çok net görüyoruz. İkili diyaloglarda olsun, resmi toplantılarda olsun üniversitenin çok hızlı geliştiğini, şehrin bu gelişmeye ayak uyduramadığını ve şöyle bir öneriye dahi şahit oldum. Yavaşlamamızı ve şehrin büyümesine ayak uydurmamız gerektiğini. Belki de doğrudur, biz üniversite açısından bakıyoruz.
TAKA: Gümüşhaneye hem devlet tarafından hem de özel kişiler tarafından yatırım yapılsa, içinde bulunduğu mevcut durumdan kurtarılabilir mi?
Haydar Akyazı: 1968den beri bütün programları Gümüşhane Üniversitesi kaldırabilecek durumda. Kaynak kullanımı açısından, enerji kullanımı açısından, ars açısından, parasal ve fiziki anlamda olsun Gümüşhane teşvik programları arasında yer aldı. Ama bugün tablo burada. 85 yıllık Gümüşhanenin gelişmişlik derecesi bu durumda. Teşvik vermek önemli değil. Önemli olan orada, bir gelişme kültürünün, sanayi kültürünün olması lazım.
Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımıdır
TAKA: Sizce Gümüşhaneye yapılan en büyük yatırım nedir?
Haydar Akyazı: Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımı, Gümüşhane Üniversitesi olduğuna eminim. Bu üniversitenin ayakta durması lazım. Herkesin destek vermesi gereklidir. Maalesef girişimciler beni hayal kırıklığına uğrattı. İllaki bu kar zarar analizidir. Ama kısa vadede olduğu zaman kar hemen ortaya çıkmayabilir. Bakınız üniversitede 7600 öğrenci bulunmaktadır. Bu Gümüşhane için büyük bir rakam. Öğrencinin, yemesi, içmesi, barınması, giyinmesi, sosyal aktiviteleri, kitap kırtasiye açısından da baktığımız zaman iyice bir harcama olmaktadır şehre. Dolayısıyla bir alışveriş merkezi, kafeteryalar son derece yetersiz. Üniversitemizin Sosyal Tesisini faaliyete geçireceğiz fakat, ilgi çok az. Market, berber ihalelerine hiç talep olmuyor. Bu vahim bir durum. Halkımızın bunlara tepkisiz kalması bizi çok üzmekte.
Öğrencileri şehirde tutacak alt yapı yok
TAKA: Gümüşhanede tatil günlerinde öğrenciler neden şehirde kalmıyor da şehir dışına gitmeyi tercih ediyor?
Haydar Akyazı: Gümüşhanenin il oluşunun 85. yıl dönümünde yani geçen yıl yapılan bir ankette öğrencinin %67sinin şehir dışına yani Trabzona gittiği tespit edilmiştir. Ortama her öğrencinin 200 TL harcadığı dahi sonuçlar elde edilmiş. Bu sorun öğrenciyi Gümüşhanede tutacak soysa-ekonomik alt yapının kurulmasıyla halledilebilir. Bunlar genç nesil, beklenti ve ihtiyaçları çok fazla. Son derece kısıtlı ortamda olduklarından şikayetçi olduklarını belirtiyorlar. Biz üniversite olarak bir miktarda olsa bu ihtiyaçlarını elimizden geldiğince karşılamaya çalışıyoruz.
Her boş bulunan alana şirket açılmaz
TAKA: Gümüşhanedeki turizm ve madencilik potansiyeli sizce ne durumdadır?
Haydar Akyazı: Turizm envanteri Gümüşhanede çok az. Öncelikle turizm alt yapısının oluşturulması gerekmektedir. Çok iyi pazarlama tekniklerini kullanmamız lazım. Coğrafi Bilgi Sistemleri dediğimiz sistemle üç boyutlu fotoğrafların çekilerek, bunları resmi kurum ve kuruluşların sitelerine koyarak, tanıtım kitapçıkları oluşturarak güzelce pazarlamak gerekmektedir. Üniversitemizde koridorlara, Gümüşhanenin belli başlı turizm ve tarihi yerlerinin fotoğraflarını astık. Madencilik Gümüşhaneyi öne çıkaracak en önemli sektör. Fakat ölçekleri orta ve küçük ölçekli madenler. İstihdam potansiyelleri bu bağlamda çok zayıf. Her boş buldukları alana şirket açmaktansa, bir tane büyük ölçekli maden şirketinin açılması yeterlidir.
Gümüşhane kömeyle sınırlı değil
TAKA: Gümüşhaneyi ön plana çıkaran pestil ve köme hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
Haydar Akyazı: Gümüşhaneyi pestil ve kömeyle bütünleştirmek bir bakıma çok iyi. Fakat kömeyle sınırlı kalmamalıdır. Bununla birlikte temel ürün olması açısından modern pazarlama tekniklerini geliştirmemiz lazım. Bunun standardizasyonu sağlanması lazım. Bilimsel Araştırma Sunumlarının pestil ve kömeyle ilgili çok önemli projeleri var. Bunun incelenmesi pazarlama tekniklerinin gelişmesi yönünde güzel projeler var. Bizde üniversite olarak ancak tek ayağımızla elimizden geldiğince desteklemeye çalışacağız.
Hızlı hamleler yapılmalıdır
TAKA:Karayolu ulaşımının Gümüşhaneye ne gibi getirisi olabilir?
Haydar Akyazı: Gümüşhanenin gelişememesinin altında yatan en önemli neden ulaşımdır. Ulaşım zor. Hammadde ve girdiler başka yerden geliyor ve ürün başına maliyetler çok yüksek. O zaman yapılması gereken ulaşım alanında çok hızlı hamleler yapmak. Gördüğümüz kadarıyla çok önemli projeler var. Trabzon-Gümüşhane arasındaki mesafenin 40-45 dakika arasına ineceği. Demir yolu ile ilgili söylemler var. Bu anlamda bir şehrin geleceği söz konusu. Daha duyarlı ve organize olmak lazım.
Koordineli yapı sürmeli
TAKA: Gümüşhane ve Gümüşhane Üniversitesinin paralel kalkınması için ne gereklidir?
Haydar Akyazı: Asıl söylememiz gereken bir makro planlama yapılması lazım. Sanayi, tarım, eğitim, sağlık, ulaşım, haberleşme hepsinin bir koordinasyon içerisinde olması lazım. Valimiz, belediyemiz, sivil toplumsal kuruluşlarla üniversitemiz ortak hareket etmesi lazım. Üniversite ayrı bir çevrede, belediye ayrı bir çevrede, valilik ayrı bir noktada bu şekilde yürümemesi lazım. Doğu Karadeniz Kalkınma Projesi de bu işin asıl finans kaynağı olarak bu koordineli yapıyı yürütmesi lazım.
Her zaman varız
TAKA: Gümüşhane Üniversitesi olarak Gümüşhane için görüşleriniz nelerdir?Haydar Akyazı: Biz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi olarak önemli atılımlar yapacağız. Kurumsal alt yapıyı bitirdikten sonra, Sanayi ve Ticaret Odasıyla ve Esnaf ve Sanatkarlar ile yakın iş birliği içerisine girip neler yapabileceğimiz konusunda da bir eylem planı çizmeyi düşünüyoruz. Amacımız Gümüşhaneyi iyi yerlere getirebilmek olacaktır. Üniversiteyle birlikte Gümüşhaneyi bütünleştirmek önemli olan. Bu sorunu aşmakta önemli bir süreç olacaktır bizim için. Biz üniversite olarak her zaman varız. Yeter ki bize destek olsunlar.