Pehlevan, zararlının artık sadece tarımsal bir sorun değil, “ülke ölçeğinde bir afet” haline geldiğini belirterek, sürecin acilen AFAD kapsamına alınması gerektiğini söyledi.
Pehlevan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada hem Ankara’daki AFAD Başkanlığı’na hem de Trabzon’daki ilgili birimlere resmi yazı gönderildiğini, Aralık ayında yapılacak olan İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) toplantısında bu başvurunun gündeme alınacağını ifade etti.
“Bu Artık Epidemi Değil, Pandemi Seviyesinde Bir Yayılım”
Cemil Pehlevan, kahverengi kokarcanın Türkiye’deki yayılım hızının olağan dışı boyutlara ulaştığını vurguladı:
“Bu mesele hafife alınacak bir mesele değil. Kahverengi kokarca artık bölgesel bir sorun olmaktan çıktı. İlk yıllar sadece Karadeniz’deydi; bugün 40’ı aşkın ilde var. Önümüzdeki yıl 70–80 ile yayılması çok yüksek bir ihtimal. Bu sadece Türkiye için değil, çevre ülkeler için de risk teşkil ediyor.”
Pehlevan, zararlının fındık üretiminde sınırlı hissedildiğini ancak asıl yıkıcı etkinin önümüzdeki yıllarda temel gıda ürünlerinde yaşanacağını kaydetti:
“Fındıkta etkisini gördük ama ülkenin ana gıda ürünleri —sebze-meyve üretimi, bağ-bahçe sistemleri— yeni yeni ağır darbe almaya başlayacak. Arz-talep dengesi bozulduğunda, gıda fiyatlarında keskin artış kaçınılmaz. Bu artık sadece bir tarım sorunu değil; gıda güvenliği sorunudur.”
“Tek Bir Bakanlıkla Çözülecek Bir Sorun Değil: Entegre Müdahale Şart”
Pehlevan’a göre böcekle mücadele, sadece Tarım Bakanlığı’nın omzuna bırakılabilecek bir konu değil:
“Bu kadar yüksek yayılım hızına karşı tek bir kurumun mücadelesi yeterli olmaz. Sağlık, çevre, yerel yönetimler, AFAD ve diğer kamu birimleri entegre bir mücadele yürütmek zorunda. Bu iş bütüncül yapılmazsa altından kalkılamaz.”
Bu gerekçeyle zararlının AFAD kapsamına alınması gerektiğini kaydeden Pehlevan, sürecin başlatıldığını ve resmi değerlendirme sürecinin devam ettiğini söyledi.
“İklim Sıcaklıkları Döl Sayısını Artırdı: Risk Katlanarak Büyüyor”
Pehlevan, Trabzon’da evlerin PVC kapı-pencere pervazlarında kahverengi kokarcanın ikinci döline rastlandığını belirterek bunun tehlikenin büyüklüğünü ortaya koyduğunu söyledi:
“Bu bölgede normalde tek döl verirdi. İklim sıcak gidiyor, ikinci döle başladılar. Bir böcek 400 yumurta bırakıyorsa bu sayı iki dölde 800'e çıkıyor. Bu katlanarak büyüyen bir tehlike. Sıcak periyodun 7–9 aya çıktığı Ege ve Akdeniz için durum çok daha ciddi.”
“Gıda Krizi Riski Kapıda”
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı, bugünkü yayılım hızının devam etmesi halinde Türkiye’nin temel gıda ürünlerinde ciddi üretim kayıpları yaşayacağını belirtti:
“Ana tarım bölgelerimiz zarar alırsa arz düşer, fiyatlar yükselir. Bu böcek sadece Türkiye’nin değil, bölgedeki tüm ülkelerin üretim zincirini tehdit ediyor.”
Başvuru AFAD’ın Önüne Gidiyor
Pehlevan, hem Ankara’daki AFAD Başkanlığı’na hem de Trabzon’daki ilgili makamlara resmi başvuru yaptıklarını açıkladı. Karar, Aralık ayındaki İRAP (İl Risk Azaltma Planı) toplantısında değerlendirmeye alınacak.