Doğu Karadeniz Bölgesi’nin yüksek rakımlı alanlarında yer alan buzul göller, her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Ancak kontrolsüz turizm ve insan faaliyetleri, bölgede ciddi kirlilik sorunları doğurdu. Yoğun çöp birikiminin ardından, son dönemde kurşun kirliliği de alarm veriyor. Göl çevresinde eğlence amaçlı yapılan silah atışları, hem gürültü kirliliği yaratıyor hem de atılan mermilerden yayılan kurşun toprağa ve suya karışarak ekosistemi zehirliyor. Yağışlarla toprağın alt katmanlarına sızan ağır metal, zamanla göl sularına karışıyor ve buradan derelere, hatta içme suyu kaynaklarına ulaşıyor.
“Koruma alanlarında denetim yok”
Trabzon Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Prof. Dr. Coşkun Erüz, buzul göllerin stratejik tatlı su kaynakları ve hassas ekosistemler olduğunu vurgulayarak, insan girişinin minimumda tutulması gerektiğini söyledi. Bölgede yaklaşık 43 buzul gölünün Gümüşhane’de, 10’unun ise Trabzon’da bulunduğunu belirten Erüz, “Bu alanlar korunması gerekirken piknik ve günübirlik turizm alanlarına dönüştürüldü. Denetim olmadığı için göl çevresinde silah atışları bile engellenemiyor” dedi.
“Atıklar doğada bırakılıyor”
Erüz, ziyaretçilerin doğaya karşı duyarsız davrandığını, yedikleri yiyeceklerin ambalajlarını göl çevresinde bıraktığını belirterek, “Şuurlu ve doğa etiğine saygılı birey olunsa, atıklar tekrar çantaya konulup şehre götürülür. Ama maalesef keyif yaptıktan sonra kirli poşetler, yiyecek artıkları doğada bırakılıyor” diye konuştu.
Yaban hayatı da tehdit altında
Göl kenarlarında yoğun şekilde yapılan silah atışlarının, yaban hayatını da olumsuz etkilediğini söyleyen Erüz, “O gürültü hayvanları tedirgin ediyor, hamile hayvanların düşük yapmasına, kuşların yuvalarını terk etmesine yol açabiliyor. Atılan kurşunlar ise göl içi ve çevresinde yıllarca birikerek çok tehlikeli bir kirlilik oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
“İçme suyu risk altında”
Çakırgöl’ün kurşun kirliliğine en çok maruz kalan göllerden biri olduğunu vurgulayan Erüz, bu gölden elde edilen suyun Trabzon’un bazı bölgelerinde içme suyu olarak kullanıldığını hatırlattı. Erüz, “Uzun yıllar boyunca biriken kurşun, insan sağlığı açısından çok ciddi riskler taşır. Buna rağmen gerekli önlemler alınmıyor. Suyu içiyoruz ama nasıl kirlendiğini hesaba katmıyoruz. Sorun üretirken çözüm üretmiyoruz” dedi.
