TMMOB Mimarlar Odası Trabzon Şubesi, ünvanında ‘Mimarlık’ kelimesi kullanan ancak ortakları arasında mimar bulunmayan 164 şirket hakkında yasal süreç başlattı. 164 firmanın sahibi iş insanının tek tek ifadeye çağrıldığı öğrenildi.
İLK ETAPTA 164 FİRMA TESPİT EDİLDİ
Trabzon Mimarlar Odası, dikkat çeken bir yasal süreci imza attı. Edinilen bilgiye göre; Mimarlar Odası Trabzon Şubesi 2025 Nisan ayından itibaren ünvanlarında ‘Mimarlık’ kelimesi geçen ancak ortakları arasında ‘mimar’ bulunmayan 164 firma tespit edildi.
Bu durumun yasaya aykırı olduğunu belirten Mimarlar Odası, şirketlere yazı yazarak ‘Mimar’ kelimesinin ünvandan çıkarılması ya da ortaklar arasına ‘Mimar’ alınmasını istedi.
1 AYLIK SÜRE VERİLDİ
Ancak bu talep yerine getirilmezse 1 ay içerisinde hukuki işlem başlatılacağı belirtildi.
Mimarlar Odasının talebini yerine girmeyen şirketler hakkında ise verilen zamanın dolmasının ardından hukuki işlem başlatıldı. Bu noktada Trabzon’daki bir çok firmanın sahibi iş insanının da ifadeye çağrıldığı kaydedildi.
İfadeye çağrılan iş insanlarından biri, bu durumun Türkiye’de ilk defa yaşandığını ileri sürerkenken, “Türkiye’de şirketler, Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen Ticaret ve Sanayi Odaları aracılığıyla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na uygun şekilde kuruluyor. Bir şirket, ileride yapmayı düşündüğü faaliyet alanlarını inşaat, turizm, acente, hastane, mimarlık, mühendislik v.b veya başka bir hizmet alanında faaliyet gösterebileceğini düşünerek ünvanına “inşaat, turizm, acente, hastane, mimarlık, mühendislik” gibi ibareler ekleyebiliyor.
Ancak özel kanunlar gereği, fiili olarak inşaat yapmaya, başladığında proje çizimi veya şantiye şefliği için mutlaka yetkin bir mimar ya da mühendis görevlendirmesi gerekiyor” dedi.
TTSO TİCARET BAKANLIĞINDAN GÖRÜŞ İSTEDİ
Trazon Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Ali Rıza Kul ise, konuyla ilgili Ticaret Bakanlığından görüş istediklerini söyledi. Kul, “Bununla ilgili biz Ticaret Bakanlığından görüş talep ettik. Ticaret Bakanlığının konuyla ilgili kanunu var. Görüşte özetle, "Sen mimarlık faaliyeti yapıyorsan mimarlar odasından büro tescil belgesi alacaksın. Ama mimarlık hizmeti vermiyorsan büro tescil belgesi almasına gerek yok” dedi.
TOB'A DA BİLDİRİLDİ...
Bugünden itibaren bir çok kişinin odayı aradığını ve o kişilerin ifadeye çağrıldıklarını da belirttiğini kaydeden Kul, “Bizde bakanlığın görüşünü sunun diyoruz. Biz TOB’a da bildirdik. Onlarda çalışma yapıyor” diye konuştu.
Mimarlar Odası Trabzon Şube Başkanı Prof. Dr. Serbülent Vural ise yaptıkları uygulamanın Türkiye’de ilk olmadığını belirtti. Daha önce emsal kararları ve kanuni, hukuki alt yapısını araştırdıklarını belirten Vural, "Biz Trabzon’da bununla ilgili tarama yaptık. 164 firma tespit edildi. Yasalarda, mimarlık hizmeti verebilmesi için “eşit hissedar hatta, bir fazla hissedar” olması gerekiyor kuralı var.
DOKTOR OMAYAN BİR KİŞİ SAĞLIK HİZMETİ VEREMEZ...
Mimar olmayan insanlar, bunu şirket ismine yazıyorlar... Dolayısıyla da bu şekilde; mimarlık ismini kullanan 164 şirket var. Bunlarla ilgili kendilerine bunun doğru olmadığını hukuki olarak suç olduğunu bildirdik. Nasıl ki doktor olmayan bir kişi sağlık hizmeti verdiğini söyleyemez muayene edemez bu da onun gibi bir şey.
AVUKATA VERDİK, DOSYALARI TAKİP EDİYOR...
Bununla ilgili yazı yazdık. Şirket adreslerine postaladık. “1 ay içinde bunları düzeltin, hukuki işlem yapacağız” dedik. Dönüş yapanlar oldu “düzeleteceğiz” diyenler oldu, cddiye almayanlar oldu… Bizde avukata verdik dosyaları takip ediyor. Süreç böyle işliyor.
Burada her hangi bir kişi ya da kurumu hedef almak gibi bir durum yok. Hukuki olarak mimarlık ismini, hissedarlarında mimar yoksa ünvanına yazamaz. Haksız yere hukuka aykırı olarak ‘Mimarlık’ ismini kullama durumu var. Bu durum bilinçli de olabilir bilinçsiz de olabilir.
TİCARET SİCİL MÜDÜRLÜĞÜNE YAZI YAZDIK...
Şirketlerin isimlerini de Ticaret Sicil Müdürlüğü tescil ediyor. Onlara yazı yazdık. “Bunun doğru olmadığını isim hakkı verirken, isim alanlarını tanımlarken bu kişilerin mimarsa, mimar ya da mühendisse mühendis gerçekten bu işi yapmaya yetkili mi? diye odalardan yazı isteyin” dedik.
TİCARET ODASI İLE GÖRÜŞECEĞİZ...
Onlar böyle yazı isteyemeyeceklerini söylediler. Ticaret Odası ile görüşeceğiz. Bunun aslında orada çözülmesi gerekiyor. Çünkü bizim de yıllar içnide sürekli firmaları tarayıp hukuki mücadeleye gitmemiz, mantıklı ve pratik bir durum değil” dedi.
TÜRKİYE'DE EMSAL KARARLAR VAR
Türkiye’de bu durumun benzerleri olduğunu da belirten Vural, “ Türkiye’de başka şubeler benzer şekilde yaptılar. Hepsi kazandılar. Emsal var.. Biz onlara gönderdiğimiz yazılarda hukuki arka planını da yazdık gönderdik. Hangi yasaya dayanarak bu mücadeleyi yaptığımızı da yazdık. Dolaysıyla da sıkıntı olduğunu düşünmüyoruz.
FİRMALAR VEYA KİŞİLER ASLA HEDEF DEĞİLDİR
Burada kişi ya da firma asla hedef değildir. Burada önemli olan gerçekten mimarlık ismini kullanabilmesi için kişilerin mimar çalıştırması da yetmez. Mimarın hissedar olması lazım ki tescil belgesi alabilsin proje yapıp altına imza atsın. Şirket ortaklarında böyle kimse yoksa mimarlık hizmeti verdiğini iddia edemez” diye konuştu.
