Kültür ve Turizm Bakanlığı, Amerika'da bir müzeye satılan M.S. 194 Roma dönemine ait mozaik panoyu Türkiye'ye getirdi. Eser, Dallas Müzesi ile yapılan görüşmeler sonucunda ait olduğu yere döndü.

Urfa'da yapımı devam eden Urfa Müzesi tamamlanıncaya kadar Orpheus Mozaiği İstanbul'daki Arkeoloji Müzesi'nde sergilenecek. Bugün düzenlenen toplantıda Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, mozaiğin Türkiye'ye getiriliş serüvenini anlattı. Toplantıya Bakan Günay'ın yanı sıra turizmciler ve eserin Türkiye'ye getirilmesinde katkısı olan Urfa Cumhuriyet Savcılığı yetkilileri de katıldı. Toplantıda Orpheus Mozaiği basın mensuplarına gösterildi.

1998 YILINDA KAÇIRILDI

Son dönemde yapılan çalışmalar sonucu yurt dışına çıkarılan bazı eserlerin geri getirildiğini belirten Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, bu konuda duyarlılığın oluşmasında basının da etkili olduğunu anlattı. Bu duyarlılık artışının eserlerin Türkiye'ye kazandırılmasında etkili olduğunun söyleyen Bakan Ertuğrul Günay, 1998 yılında kaçak yollarla Türkiye dışına çıkarılan mozaik pano hakkında eserin başına gelerek bilgi verdi. Amerika'daki Dallas Müzesi yetkilileriyle yapılan görüşmelerde mozaik panonun Türkiye'ye ait olduğunun ispatlandığını belirten Ertuğrul Günay, "Envanterlerinde böyle bir eserin olduğunu tespit etmişler ve kaynağını araştırmışlar. Bizim Urfa Cumhuriyet Savcılığı ve Bakanlığımızın girişimleriyle biz eserin Türkiye'ye ait olduğunu kanıtlayarak eseri almaya hak kazandık" dedi. Bakan Günay, Antik Yunan Mitolojisi'nde müzik ve şiirle özdeşleştirilen ozan Orpheus'un vahşi hayvanları ehlileştirme sahnesinin yer aldığı panonun ev süsü olarak hazırlandığını belirtti. Mozaiğin üzerinde "Eseri evi için sonsuza kadar yaşaması için" yaptığına dair bir ifade yazdığını söyleyen Günay, "Yaklaşık bin 800 yıllık bir eser. İnsanlar ne kadar güzel süslüyorlarmış o devirlerde" diye konuştu.

Bakan Günay,. Eserde kullanılan renkli taşların aradan geçen yıllara rağmen hala canlı olduğunu ve bunun da eseri daha kalıcı hale getirdiğini belirtti.

İZİNE MÜZAYEDEDE RASTLANDI

Mozaik pano ilk olarak 1999 yılının Aralık ayında Christie's Müzayede Evi'nde yapılacak bir açık arttırmada ortaya çıktı. Mozaik panonun satışa çıkarıldığının tespit edilmesi üzerine Bakanlık harekete geçti. Ancak müzayede evi, Şanlıurfa'dan (Edessa) kaçırıldığı düşünülen 1 m 64,46 cm x 1 m 52,4 cm ebatlarındaki mozaiğin kime satıldığı somut bir cevap vermedi, Eserin yeri tespit edilemedi. 2012 Mart ayında Dallas Müzesi'nde Müdür Maxwell Anderson'ın inisiyatifiyle kökeni şaibeli eserler hakkında müzede bir araştırma başlatıldı. İlgili olabilecek ülkelere görüşleri soruldu. Orpheus Mozaiği hakkında Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da görüşü soruldu. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Şubesi uzmanları eserin kökeninin Türkiye'de olduğunun ispatlanması için arşiv ve doktora tezleri üzerinde araştırmalar yaptı. Eserin Şanlıurfa'ya (Edessa) ait olduğu ispatlandı.

BAKAN'DAN "ROMA" UYARISI

Tarihi Yoros Kalesi'nden 2010 yılında çalınan Roma Dönemi'ne ait mermer kitabe de Arkeoloji Müzesi'ne getirildi. Bakan Günay, görevlilerden bilgi alarak kitabeyi basın mensuplarına gösterdi. Kitabe ile ilgili bilgi verildiği sırada Bakan Günay müdahale etti. Görevlinin "Bizans" demesini eleştiren Günay, dönemin Roma olarak adlandırılması gerektiğini belirtti. Günay, ancak akademik çevrelerin alışkanlık olarak ısrarla "Bizans" dediklerini anlattı.