Türkiye’den tarihi başvuru sayısı
AB verilerine göre, 2024 yılında Türkiye’den yapılan Schengen başvurularının sayısı tarihi bir seviyeye ulaştı. Türkiye, Çin’den sonra en çok başvuru yapan ülke olurken, Hindistan 1 milyon 108 bin 239 başvuru ile üçüncü sırada yer aldı. Ret oranı ise bir önceki yıl olan yüzde 16,1’den yüzde 14,5’e gerileyerek olumlu bir tablo çizdi.
Başvuruların büyük kısmı çok girişli vizelerle sonuçlandı
2024 yılında Türkiye’den yapılan başvuruların 993 bin 875’i olumlu sonuçlandı. Bunların yaklaşık 645 bini çok girişli vize kategorisinde yer aldı. Bu durum, Türk vatandaşlarının önemli bir kısmının uzun süreli Schengen seyahat hakkı kazandığını gösteriyor.
Geçmiş yıllarla kıyaslandığında ise artış göze çarpıyor:
-
2023’te başvuru sayısı 1 milyon 55 bin 885 iken ret oranı yüzde 16,1’di.
-
2022’de 778 bin 409 başvuru yapılmış ve ret oranı yüzde 15,7 olarak kaydedilmişti.
Schengen genelinde ret oranı yüzde 14,8
Avrupa genelinde 2024 yılı boyunca Schengen ülkelerine toplam 11 milyon 716 bin 723 başvuru yapıldı. Bunlardan 9 milyon 793 bin 634’ü onaylandı. Genel ret oranı yüzde 14,8 olarak kayıtlara geçti. En yüksek ret oranına sahip ülke yüzde 62,8 ile Komorlar Birliği olurken, onu Bangladeş (%54,9) ve Pakistan (%47,5) izledi.
Türk vatandaşları en çok Yunanistan’dan vize talep etti
İstatistiklere göre Türk vatandaşları 2024 yılında en fazla vize başvurusunu Yunanistan’a yaptı. 296 bin 377 başvuruyla ilk sırada yer alan Yunanistan’ı, Almanya (215 bin 506 başvuru) ve Fransa (151 bin 640 başvuru) takip etti. Listenin en alt sırasında ise yalnızca 1303 başvuru ile Letonya bulunuyor.
Yapısal sorunlar gündemde kalıyor
AB’nin Türkiye Delegasyonu’nun 2 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, konsoloslukların pandemi öncesi seviyelerin üzerinde başvuru işlediği belirtilmişti. Ancak Türk kamuoyunda, özellikle bazı ülkelerin "keyfi ret kararları" verdiği yönündeki şikayetler sürüyor. AB yetkilileri bu iddiaları reddetse de vize süreçlerindeki memnuniyetsizlik güncelliğini koruyor.
Vize muafiyeti süreci hâlâ tıkanmış durumda
Uzun süredir gündemde olan Schengen vize muafiyeti süreci ise ilerleme kaydedemedi. Türkiye’nin 72 kriteri karşılaması beklenirken, hâlen 6 kriterin eksik olduğu belirtiliyor. Bu kriterler arasında:
-
Terörle mücadele yasasında reform
-
Europol ile işbirliği
-
Kişisel verilerin korunmasında AB standartlarına uyum
-
GRECO’nun yolsuzlukla mücadele önerilerinin hayata geçirilmesi
-
AB ülkeleriyle adli işbirliği
-
Geri Kabul Anlaşması’nın eksiksiz uygulanması
yer alıyor.
AB yetkilileri, vize muafiyeti konusunda diyaloğa açık olduklarını ancak kriterler tamamlanmadan adım atılamayacağını vurgularken, Türkiye kısa vadede vize kolaylığı sağlanması için temaslarını sürdürüyor.
Diplomatik sinyaller ve beklentiler
Avrupa Parlamentosu’nun kısa süre önce kabul ettiği Türkiye raporunda, üye ülkelere vize işlemleri konusunda kapasite artırma çağrısında bulunulması, Ankara açısından diplomatik bir sinyal olarak değerlendiriliyor. Ancak Türkiye’nin AB ile ilişkilerindeki en hassas başlıklardan biri olan vize serbestisi, hâlâ çözüme ulaşamayan temel sorunlardan biri olmayı sürdürüyor.
