Geçen yıl ihracatın yüzde 59,6'sı, ithalatın ise yüzde 39,9'u Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) tarafından gerçekleştirildi.

Yapısal İş İstatistikleri kapsamında üretilen yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri sonuçlarına göre, 2009 yılında 2 milyon 483 bin 300 girişim faaliyet gösterdi. KOBİ, toplam girişim sayısının yüzde 99,9'unu, istihdamın yüzde 77,8'ini, maaş ve ücretlerin yüzde 51,5'ini, cironun yüzde 64,8'ini, faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 55,5'ini, maddi mallara ilişkin brüt yatırımın yüzde 41,1'ini oluşturdu.

Ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasına (NACE Rev.2) göre, KOBİ'lerde girişimlerin, yüzde 42,4'ü toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 16,5'i ulaştırma ve depolama, yüzde 12,9'u imalat sanayinde faaliyet gösterdi.

Girişim sayısında en yüksek paya sahip olan toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı faaliyetindeki KOBİ'lerde; istihdam payı yüzde 34,5, maaş ve ücret payı yüzde 27,9, ciro payı yüzde 56,8, faktör maliyetiyle katma değer payı yüzde 29,9, maddi mallara ilişkin brüt yatırım payı ise yüzde 28,3 olarak gerçekleşti.

İhracatın yüzde 59,6'sını KOBİ'ler gerçekleştirdi

2011 yılında ihracatın yüzde 59,6'sı, ithalatın ise yüzde 39,9'u KOBİ'ler tarafından gerçekleştirildi.

İhracatta, 0-9 kişi çalışan mikro girişimlerin payı yüzde 15,2 olurken, yüzde 25,7'si 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimler, yüzde 18,7'si 50-249 kişi çalışan orta ölçekli girişimler tarafından yapıldı.

İthalatta 0-9 kişi çalışan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 6,5, 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 15,3 ve 50-249 kişi çalışan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,2 oldu.

Girişim ana faaliyetleri esas alındığında, ihracatın yüzde 36,2'si sanayi, yüzde 57,9'u ticaret sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapılırken, ithalatın ise yüzde 33,9'u sanayi, yüzde 56,6'sı ticaret sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından gerçekleştirildi.

Geçen yıl ülke gruplarına göre dış ticaret incelendiğinde, Avrupa ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 53,3'ü, Asya ülkelerine yapılan ihracatın ise yüzde 32,6'sı KOBİ'ler tarafından yapılırken, KOBİ'lerin yine Avrupa (yüzde 51,8) ile Asya (yüzde 36,7) ülkelerinden yapılan ithalatta önemli paya sahip oldukları görüldü.

KOBİ'lerin yapmış olduğu ihracatın 2011 yılında yüzde 91,8'ini imalat sanayi ürünleri oluşturdu. Bu sektör içinde yer alan giyim eşyasının payı yüzde 15, ana metallerin payı yüzde 12,7 ve tekstil ürünlerinin payı ise yüzde 9,8 oldu. KOBİ'lerin yapmış olduğu ithalatta ise kimyasallar ve kimyasal ürünler (yüzde 15,9), başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanlar (yüzde 12,7) ve ana metaller (yüzde 12,1) öne çıkan sektörler oldu.

Ar-Ge harcamaları

Türkiye'de Gayri Safi Yurtiçi Ar-Ge Harcaması 2010 yılında 9 milyar 268 milyon lira olarak hesaplanırken, bu harcamanın yüzde 14,9'unu (1 milyar 376 milyon lirası) KOBİ'ler yaptı.

2010 yılında Tam Zaman Eşdeğeri (TZE) cinsinden toplam 81 bin 792 kişi Ar-Ge personeli olarak çalıştı. TZE cinsinden toplam Ar-Ge personelinin 2010 yılında yüzde 23,5'i KOBİ'lerde istihdam edildi.

KOBİ'lerin yüzde 50,8'i tarafından yenilik faaliyeti yürütüldü. 2008-2010 yıllarını kapsayan üç yıllık dönemde 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 51,4'ü yenilik faaliyetinde bulundu. KOBİ'lerde ise bu oran yüzde 50,8 oldu. Aynı dönemde; KOBİ'lerin yüzde 34,6'sı teknolojik yenilik faaliyetinde bulunurken, yüzde 32,6'sı teknolojik yenilik faaliyeti kapsamında ürün ve/veya süreç yeniliği yaptı.

KOBİ'lerin yüzde 14,1'inin teknolojik yenilik faaliyeti devam ederken, faaliyeti sonuçsuz kalan KOBİ oranı yüzde 4,8 oldu. KOBİ'lerin yüzde 42'si teknolojik olmayan yenilik (organizasyon ve/veya pazarlama yeniliği) faaliyetinde bulundu. Teknolojik olmayan yenilik faaliyeti kapsamında KOBİ'lerin yüzde 24,2'si organizasyon yeniliği, yüzde 35,1'i ise pazarlama yeniliği gerçekleştirdi.

KOBİ'lerin yüzde 92,2'si İnternet erişimine sahiptir

2011 yılı Ocak ayında; 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 92,4'ü internet kullanırken, bu oran KOBİ'lerde yüzde 92,2 olarak tespit edildi. Bilgisayar kullanımı 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerde yüzde 94 olarak belirlenirken, bu oran KOBİ'lerde yüzde 93,8 çıktı. Web sayfası sahiplik oranı ise sırasıyla yüzde 55,4 ve yüzde 54,5 oldu.

10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin internete genişbant bağlantı ile erişim oranı yüzde 91,5 iken, en yaygın kullanılan internet bağlantı türünü yüzde 89 ile DSL bağlantı oluşturdu. KOBİ'lerde ise bu oran sırasıyla yüzde 91,2 ve yüzde 88,9 olarak tespit edildi.

2010 yılında ise 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 76,8'i kamu kurum ve kuruluşlarıyla iletişimde internet kullandı. KOBİ'lerde bu oran yüzde 76,2 oldu. Aynı dönemde 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 12,3'ü, KOBİ'lerin yüzde 12,1'i web sitesi üzerinden veya elektronik veri alışverişi (EDI) yoluyla ürün/hizmet siparişi aldı. Bununla beraber 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 14,2'si, KOBİ'lerin yüzde 14'ü web sitesi üzerinden veya elektronik veri alışverişi (EDI) yoluyla ürün/hizmet siparişi verdi.