Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2023 fındık fiyatlarını açıklamasının ardından, fındık üreticileri basın açıklaması yaparak endişelerini ve eleştirilerini dile getirdi. Yapılan basın açıklamasında, fındık üreticilerinin tarımsal girdilerinin artan maliyetleri ve enflasyonla birlikte zorluklarla karşılaştığı vurgulandı.

Üreticiler, tarımın her aşamasında kullanılan zirai ilaçlar, gübre, işçilik, nakliye, alet ekipman, akaryakıt gibi girdilerin maliyetlerinin yüzde 300 oranında arttığını ifade etti. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın henüz tatmin edici bir rekolte açıklaması yapmadığı bir dönemde fındık fiyatının açıklanmasının eleştirildiği açıklamada, tüccarlar ve bazı Fındık Baronlarının gerçek rekoltenin üzerinde hayali rakamlarla açıklama yaptığı belirtildi.

Yapılan basın açıklamasında şu ifadelere yer verildi;

"Yazılı ve görsel basının değerli temsilcileri, bizim feryadımızı ve sesimizi duyuran sizlere, ayrıca bu basın açıklamamıza destek veren Trabzon Muhtarlar Federasyonu, Trabzon Ortahisar Muhtarlar Derneği, Trabzon Ziraat Teknikleri Derneği, Trabzon Ziraat Mühendisleri Odası, Sivil Toplum Örgütleri ve yönetici üyelere şahsım adına teşekkür ederim.

Her şeyin ateş pahası olduğu, ortalığın yangın yerine döndüğü enflasyon canavarının başını alıp gittiği ortamda, biz çiftçilerin kullandığı tarımsal girdilerin ortalama maliyeti - zirai ilaç, gübre, işçilik, nakliye, alet ekipman, akaryakıt vb. - yüzde 300 oranında artmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığımız, hala bizleri ve toplumu tatmin edecek, inandıracak bir rekolte açıklaması yapmadan Fındık fiyatını açıklamıştır.

Tüccarlar, kırıcılar ve malum Fındık Baronları 800-850 bin ton rekolteden bahsediyorlar, ancak bu miktarda bir ürün asla ve asla yoktur. Aslında, biz çiftçilerin dediği gibi gerçek rekolte harmanda belli olur. Bakanlığın elemanlarından, biz çiftçilerden, Ziraat Mühendislerinden, Ziraat Odalarından ve sektör temsilcilerinden oluşan bağımsız rekolte tespit komisyonunun raporlarına evet deriz. Ancak Fındık Baronlarının, Fındık fiyatını düşük tutmak için yaptığı hayali rekolte açıklamalarına hayır, yalandır deriz.

Yıllardır her fırsatta açıkladık. Rekolte tespiti harmanda yapılsın, yalan, talan ortadan kalksın. Sesimizi kimseye duyuramadık! Bu konuda da Cumhurbaşkanımızı yanıltmaktadırlar. Dünya genelinde Fındık alanlarının ve üretiminin %70-75'ine sahip ülkemiz, dünya Fındık piyasasını ve fiyatlarını kontrol edemiyor. Dünyadaki 80-100 milyar dolarlık fındık ve onun ürünleri ticareti pazarında ülkemizin yıllara göre payı 2-2,5 milyar dolar civarındadır. Bu komik gelir, ülkemizdeki birkaç yerli işbirlikçisi sayesinde gerçekleşmektedir. Ülkemiz Fındık piyasasını çekip çeviren ithalat ve ihracatını yapan Ferrero, Singapurlu firma tarafından satın alınan Pro Gıda ve yine yurtdışı ortaklı Stelliferianın sahip olduğu Balsu Gıda gibi uluslararası tekel şirketleri, 80-100 milyar dolarlık Fındık piyasasından ülkemize sadece 2-2,5 milyar dolar ihracat geliri bırakmaktadır.

Sakarya’dan Artvin’e kadar 500 bin Fındık Üretici Ailesi ile birlikte 2 milyon çiftçi, yıllardır yoksullukla boğuşup geçim sıkıntısı içinde iken, Fındık piyasasında bir avuç yerli işbirlikçi kırıcı, tüccar, fabrikatör ile uluslararası tekel firmalar karlarına kar katmaktadır. Dekar başına doğrudan gelir desteği 170.00 TL, mazot desteği 83.00 TL gibi destekler artık pul olmuş durumdadır.

Tarım Bakanımıza sesleniyoruz, alana değil, verim ve kaliteye destek verin, destek miktarını enflasyon döneminde toplamda en az 600 TL’ye çıkarın ki çiftçi Fındığına gübre atsın, ilaç atsın, bakım yapsın. Verimli ve kaliteli ürün elde etsin. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), fazla sayıda alım noktasında erkenden piyasaya girsin, günlük alım kotası arttırılsın. Çiftçileri, tüccarlar ile baş başa bırakmasın. Gönül ister ki aslında tüm beklentimiz ve gereken, çiftçinin örgütü FİSKOBİRLİK güçlendirilsin, sermaye ve teknik destek ile piyasada oyuncu ve Fındık alıcısı, işleyicisi ve ihracatçısı olarak çıksın. Yeni Tarım Bakanımızdan bunu bekliyoruz. Avrupa'da destekler ile birlikte Fındık Üreticileri, bizden çok daha düşük randımana sahip ve kalitesi düşük Fındığından kilo başına 10 euro gibi gelir elde ediyorlar. Oysa Sayın Cumhurbaşkanımız Giresun kalite 50 randıman fındığı için 84 TL, Lavant kalite Fındığı için 82,5 TL olarak açıklamıştır. Ülkemizde birçok ürünün fiyatı artarken, bu fiyatlar çiftçileri üzmektedir.

Fındık toplama işçiliğinin 500-700 TL, budama işçiliğinin 1000 TL, ot biçme işinin 1200 TL olduğu, bir ton %26 azotlu gübrenin 10 bin TL, mazotun 37 TL, bir litre zirai ilacın 350 TL olduğu ortamda, bu maliyetler ile birlikte enflasyon ve çiftçinin refah payı göz önünde bulundurularak Fındık fiyatı 2023 yılı için 50 randıman için 120 TL’ye yükseltilmelidir.

Değerli basın temsilcileri, etin kilosu 350-450 TL, zeytin yağının 150-200 TL, tereyağının 250 TL, peynirin 200-250 TL, bir küçük ekmeğin 15 TL, bir litre benzinin 37 TL, bir tabak yemeğin 120 TL, bir küçük çikolatanın 50 TL, bir bardak çayın 10 TL olduğu bir ortamda, binbir emekle bir yılda üretilip hasat edilen Fındığın taban fiyatı, beklentilerimizi karşılamamıştır.

Mevduat sahiplerine değil, üretime, çiftçiye, Fındık Üreticisine hak ettiği emeğinin karşılığı verilmelidir. Üretmeyen toplumların ayakta durma şansı yoktur. Atalarımızın 100 yıl önce Çanakkale’de, Sakarya’da, Anafartalar’da, Conk Bayırı'nda aç ve susuz bu eşsiz vatanı bize kazanıp bıraktığını düşünerek, bizler de tüm zorlukları aşarak onlara layık olmalıyız.

TMO'nun Fındık alımını kavun veya karpuz keser gibi yaparak, Üretici'nin randımanını düşürmek için yeni yollar bulduğunu, ayrıca Randıman İzleme Odası adı altında Üretici'yi adeta kafese koyduğunu ve randımana müdahale şansını elimizden aldığını biliyoruz. Üreticiye yapılan bu uygulama ilkel bir yaklaşımdır.

Yapılan işlemler kimden gizleniyor? Neden gizleniyor? Eğer yapılan işlemler doğru ise, neden bu kadar çok yasak getiriliyor? Bu uygulamadan vazgeçilmelidir. Bu uygulama tefecilerin lehine işlemektedir.

Fındıkta sömürü ne zaman sona erecek?

Talep ettiğimiz, istediğimiz şey 50 randıman Fındık'ın 120 TL olmalı, fiyat acilen düzeltilmelidir. Üreticinin yaşamından alın teri verilmelidir.

Avrupalı'nın yenmeyen Fındığı 9.99 Avro'ya satılırken, bizim fiyatımız ne yazık ki gülünç bir seviyededir. Bir kilo kabuklu Fındık, 9,99 Avro yani yaklaşık 300.00 TL. Avrupa Birliği ülkeleri çiftçilerine %40-50 arasında üretimde destek verirken, biz hala üretime destek sağlamaktan uzak bir durumdayız. Bu anlamsız desteğe bir son verilmeli ve üretime kg/randımana göre destek verilmelidir. Gerçek anlamda üretim teşvik edilmelidir.

Arkadaşlar, Fındığın kabuğunu elimizden bedelsiz alıyorlar, yakacak olarak kullanıp ateş pahasına satıyorlar. Geçen yıl bu acı gerçeği yine burada açıklamıştım. Sayın Cumhurbaşkanımıza, yaşanan gerçeklerin tam olarak söylenmediğine inanıyoruz. Üreticiyi üzen bu fiyat bir an önce revize edilmeli ve düzeltilmelidir. Avrupalıların yenmeyen, damak tadı ve lezzeti olmayan Fındığına en azından yaklaşmalıyız.

Taleplerimiz net: 50 randıman Fındık için taban fiyat 120.00 TL'ye revize edilmeli, üreticinin emeği karşılığını bulmalıdır. Bu fiyat çok da yüksek değil, hakkımızı istiyoruz...

Bir kez daha siz basın mensuplarına, bizlere destek veren Trabzon Muhtarlar Federasyonuna, Trabzon Muhtarlar Derneğine, Trabzon Ziraat Mühendisleri Odasına, Trabzon Ziraat Teknikerlerine, Trabzon Ziraat Odasına, Sivil Toplum Örgütlerine, yöneticilere ve üyelere, Demokratik Kitle Örgütlerine teşekkür ederim."

TRABZON ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI BAŞKANLIĞI

TRABZON ZİRAAT TEKNİKERLERİ DERNEĞİ BAŞKANLIĞI

TRABZON SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ

TRABZON İLİ FINDIK ÜRETİCİLERİ

YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ BAŞKANLIĞI