İklim değişikliğine karşı dayanıklılık açısından da önem taşıyan kuraklığa dayanıklı çeşitlerin ekimi yaygınlaştırılıyor.

Kuraklığa dayanıklı çeşitlerin ekimi yaygınlaştı

AA

Tarım ve Orman Bakanlığı, kuraklığa dayanıklı çeşitlerin ekimini yaygınlaştıran bir politika yürütüyor.

Kuraklığa dayanıklı çeşitlerin tüm Türkiye'de yaygınlaştırılması hedefleniyor.

Tarımsal Araştırmalar

ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) enstitülerince, iklim değişikliğine

dayanıklı ve yüksek verimli tohum çeşitlerinin ıslah çalışmaları sürdürülüyor.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, bir yandan "Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı"na ilişkin hazırlıklar devam ederken bir yandan da TAGEM bünyesinde faaliyet gösteren enstitülerce, tohumlar için ıslah çalışmaları sürdürülüyor.

Buğday ve arpa çeşitleri üretildi

Bu kapsamda Araştırma Enstitüsü Müdürlüklerince, kuraklığa tolerantlı (uyumlu) 30 ekmeklik buğday, 12 makarnalık buğday ve 19 arpa çeşidi geliştirilerek üreticinin istifadesine sunuldu.

Konya Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma

Enstitüsüne bağlı olarak 2010'da kurulan ve dünyada üçüncü sırada bulunan

Kuraklık Test Merkezi'nde on binlerce materyal morfolojik, fenolojik ve

fizyolojik testten geçiriliyor. Merkezde bugüne kadar 19 çeşit, testlerden

başarıyla geçerek tescil edildi.

TİGEM'e devredilerek tohum çoğaltma çalışmaları

Tescil edilen çeşitler son yıllarda özel sektöre ve Tarım

İşletmeleri Genel Müdürlüğüne (TİGEM) devredilerek tohum çoğaltma çalışmaları

yapılıyor.

Bu çeşitlerden TANER ve BOZKIR'da, kuraklık dayanımı ve

yüksek su kullanım etkinliği özellikleri sayesinde kuruda ekilen mevcut

çeşitlere göre verimde yüzde 15-20 artış sağlandı. Kalite açısından TANER'de

elde edilen artış yüzde 250, BOZKIR'da yüzde 200 oldu.

TİGEM'e devredilen SELÇUKLU ise daha yüksek verim ve kalite özellikleriyle piyasaya sunulacak.

FAO destekli projeler

Kuraklıkla mücadelede çeşit geliştirme yanında koruyucu

toprak işleme ve doğrudan ekim uygulamalarının yaygınlaştırılması için de ülke

genelinde TAGEM ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) destekli

projeler yürütülüyor.

Kuraklığa dayanıklı nohut

Geçen yıl teklif edilen ve TAGEM-Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı

Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünün 2023-2027 döneminde yürüteceği

"Kuraklık Stresine Dayanıklı Nohut Genotiplerinin Geliştirilmesi Projesi" ile kuraklığa dayanıklı, üreticilerin ve pazarın isteklerine uygun yeni nohut çeşitlerinin geliştirilmesine çalışılıyor.

Bu amaçla kuraklığa dayanıklı ebeveyn hatlar belirlenecek ve

ıslah programı oluşturulacak. Geliştirilecek yeni çeşitlerle üreticilerin

kuraklık nedeniyle yaşadığı kayıplar azaltılarak hem üreticiler hem de ülke

ekonomisine daha fazla katkıda bulunulacak.

TAGEM tarafından finanse edilen ve 2017-2021 döneminde yürütülen "Mısırda Kuraklık Stresine Toleranslı Çeşit Islahı Projesi"

ile kuraklığa toleranslılık ıslahı için oluşturulan popülasyonlardan ileri

kademede nitelikli hatlar elde edildi ve önceki dönemlerde başarılı olan saf

hatlar birbirleriyle melezlenerek aday çeşitler geliştirildi.

Hayvancılıkta kaba yem çalışmaları

Kaba yem ihtiyacının giderilmesine yönelik olarak da

kuraklığa tolerantlı yem bitkisi (Macar fiğ, otlak ayrığı, kılçıksız brom,

korunga gibi) çeşit geliştirme çalışmaları sürdürülüyor.

Orta Anadolu ve geçit bölgelerine uygun kurak koşullara

dayanıklı iki çeşit Aksoyak ve Özcan Macar fiğ çeşitleri 2020'de geliştirildi.

Kuru şartlarda yürütülen yonca çalışmaları, yonca ıslah projesi çerçevesinde

yapılıyor.

Mısıra alternatif silajlık yulaf ve tritikale geliştirme çalışmaları yürütüldü

Çok su tüketen ve 8-10 ton silaj elde edilen silajlık mısıra

alternatif olabilecek silajlık yulaf ve tritikale geliştirme çalışmaları sonucunda,

dekara 7 ton silaj elde edilebilen yulaf ve tritikale çeşitleri geliştirildi.

Enstitülerde ayrıca "Soyada Verim ve Kalite Özellikleri

Bakımından Üstün, Kuraklığa Toleranslı Genotiplerin Geliştirilmesi (2021-2023

)" başlıklı TÜBİTAK projesi yürütülüyor. Proje sonunda kurağa tolerant soya çeşitlerinin geliştirilmesi bekleniyor.

TAGEM-üniversite işbirliğiyle "Kurağa Dayanıklı Hibrit Şeker Pancarı Çeşit Geliştirme Projesi" de devam ediyor. Proje sonunda kurağa tolerant şeker pancarı çeşitlerinin geliştirilmesi öngörülüyor.

Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı

Bakanlığın "Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı" kapsamında çalışmaları da devam ediyor.

Planda yer alan bazı hedefler şöyle:

İklim değişikliği ve kuraklıkla mücadele adına kuraklığa dayanıklı hububat çeşitleri geliştirilerek kullanımının yaygınlaştırılması,

Daha az su tüketen, su kullanım etkinliği yüksek endüstri bitkileri geliştirilmesi,

Kuraklığa dayanıklı-tolerant çayır-mera yem bitkilerinin geliştirilmesi,

Orta Anadolu'da küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması.

"Kuraklığa dayanıklı türlerin geliştirilmesine önem veriyoruz"

Açıklamada görüşlerine yer verilen Tarım ve Orman Bakanı

Vahit Kirişci, 2023-2027 dönemine ait planlarına dikkati çekerek, hem sulu hem

de kuru tarım için çalışmalar yaptıklarını ifade ederek, şunları kaydetti:

Tüm kurum ve kuruluşlarımızla kuraklık tehlikesine karşı teyakkuzdayız. İklim değişikliğine karşı gıda güvenliğini sağlayacak tedbirler almak stratejik önceliklerimiz arasında. Konuyu sürdürülebilirlik perspektifinden bütün boyutlarıyla ele alıyor ve çalışmalarımızı güncel veriler ışığında şekillendiriyoruz. Toprak, su ve genetik kaynaklarımızın korunması, verimliliğin artırılması ve üretim alanlarında su potansiyeline uygun ürün desenlerinin oluşturulması bu konudaki çalışmalarımızın ana çerçevesini oluşturmaktadır. Kuraklığa dayanıklı türlerin geliştirilmesi bu çerçevede yürüttüğümüz en kritik konulardan biri. Bununla ilgili AR-GE çalışmalarımıza büyük önem veriyoruz. Ülke olarak sahip olduğumuz iklim, toprak, su ve biyoçeşitlilik kaynaklarımız, iklim değişikliğinin olumsuzluklarını asgari düzeye indirecek çözümleri içinde barındırmaktadır.

Editör: Tayfun Çöpcü