Günümüzde hayatımızın her alanına nüfuz eden Yapay Zeka teknolojisi her geçen gün daha da yaşam alanımıza giriyor. Her ortamın kendi jargonu olduğu gibi Yapay Zeka alanında da sıkça kullanılan terimler var. ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan terimleri derledik.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan terimler!

Yapay Zeka, makinelerin insan benzeri görevleri gerçekleştirmesini,

deneyiminden öğrenmesini ve yeni girdilere uyum sağlamasını mümkün kılan

sistemdir.

Yani yapay zeka ile insan yetkinliklerinin geliştirilmesi ve bunlara katkı sağlaması hedeflenir. Günümüzde çeşitli alanlarda kullanılıyor.

Yapay zekayı günümüz teknolojisinden ayıran en büyük özellik

insan zekasını taklit edebilmesidir. Yapay zekayı anlamanın en iyi yollarından

biri de onu kullanmaktır.

The New York Times'ta yer alan Adam Pasick, Yapay zekayı, özellikle de ChatGPT’yi anlamak için yararlı ifadelerin ve kavramları listeledi.

Antropomorfizm

İnsanların insan benzeri nitelikleri veya özellikleri bir

yapay zeka sohbet botuna atfetme eğilimi. Örneğin, duygu sahibi olamamasına

rağmen verdiği cevaplara göre nazik ya da acımasız olduğunu varsayabilir ya da

yapay zekanın insan dilini çok iyi taklit ettiği için duyarlı olduğuna

inanabilirsiniz.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Önyargı

Çıktısı, modelin eğitim verileri tarafından çarpıtılırsa,

büyük bir dil modelinde meydana gelebilecek bir hata türü. Örneğin, bir model,

belirli özellikleri veya meslekleri belirli bir ırk veya cinsiyetle

ilişkilendirerek yanlış tahminlere ve saldırgan tepkilere yol açabilir.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Generative AI

Büyük miktarda eğitim verisindeki kalıpları tanımlayarak ve

ardından benzer özelliklere sahip orijinal materyal oluşturarak metin, resim,

video ve bilgisayar kodu dahil olmak üzere içerik oluşturan teknoloji. Örnekler

arasında metin için ChatGPT ve resimler için DALL-E ve Midjourney yer alır.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Halüsinasyon

Sistemin, eğitim verileri ve mimarisindeki sınırlamalar

nedeniyle gerçeklere dayalı olarak yanlış, alakasız veya anlamsız bir yanıt

verdiği, büyük dil modellerinde iyi bilinen bir olgu.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Sinir ağı

Verilerdeki istatistiksel kalıpları bularak becerileri

öğrenen, insan beynini model alan matematiksel bir sistem. Yapay nöron

katmanlarından oluşur: İlk katman girdi verilerini alır ve son katman sonuçları

verir. Sinir ağları oluşturan uzmanlar bile arada ne olduğunu her zaman

anlamıyor.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Parametreler

Büyük bir dil modelinin yapısını ve davranışını tanımlayan

sayısal değerler, tıpkı hangi sözcüklerin geleceğini tahmin etmesine yardımcı

olan ipuçları gibi. GPT-4 gibi sistemlerin yüz milyarlarca parametreye sahip

olduğu düşünülüyor.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Takviyeli öğrenme

Bir AI modeline deneme yanılma yoluyla en iyi sonucu bulmayı

öğreten, sonuçlarına göre bir algoritmadan ödüller veya cezalar alan bir

teknik. Bu sistem, derecelendirmeler, düzeltmeler ve öneriler şeklinde

performansı hakkında geri bildirim veren insanlar tarafından geliştirilebilir.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Dönüştürücü modeli

Kelimeleri teker teker analiz etmek zorunda olmayan, ancak

bir kerede tüm cümleye bakabilen, dili anlamak için kullanışlı bir sinir ağı

mimarisi. Bu bir yapay zeka atılımıydı, çünkü modellerin dildeki bağlamı ve

uzun vadeli bağımlılıkları anlamasını sağladı. Transformers, modelin bir

cümlenin anlamını anlamada önemli olan belirli kelimelere odaklanmasını

sağlayan, kendine dikkat adı verilen bir teknik kullanır.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Doğal dil işleme

Metin sınıflandırması ve duygu analizi dahil olmak üzere

insan dilini anlamak ve oluşturmak için büyük dil modelleri tarafından

kullanılan teknikler. Bu yöntemler genellikle makine öğrenimi algoritmaları,

istatistiksel modeller ve dil kurallarının bir kombinasyonunu kullanır.

Yapay Zeka (AI) Sözlüğü | ChatGPT’yi anlamak için ihtiyacınız olan kavramlar!

Büyük dil modeli

İnternetten çok miktarda metni analiz ederek düzyazı oluşturma,

konuşma yürütme ve bilgisayar kodu yazma dahil olmak üzere becerileri öğrenen

bir tür sinir ağı. Temel işlev, bir dizideki bir sonraki kelimeyi tahmin

etmektir, ancak bu modeller yeni yetenekler öğrenerek uzmanları şaşırttı.

Yapay Zeka ile ilgili daha fazla terim öğrenmek için tıklayınız