Bir süredir kamuoyunda yer alan haberlerden takip ettiğimiz kadarıyla T.C. Sağlık Bakanlığı, 14 ilde kamu ve özel sektör işbirliğiyle yapılacak olan 15 şehir hastanesi projesini hayata geçirmek için çalışmalar yapıyor. Bu 14 şehir arasında Ankara, Elazığ, Gaziantep, İstanbul, Kayseri, Mersin, Yozgat, İzmir, Konya, Manisa, Bursa, Kocaeli,

Isparta yer almaktadır. Görüldüğü üzere Trabzon bu iller arasında yok.

Söz konusu hastanelerin toplam yatak kapasitesinin 24 bin 405 olacağı kaydedildi. Şehir hastaneleri kampüslerinde, genel hastanelerin yanı sıra kadın doğum ve çocuk hastalıkları, kalp damar hastalıkları, fizik tedavi ve rehabilitasyon, onkoloji, ruh sağlığı, yüksek güvenlikli adli psikiyatri gibi dal hastaneleri bulunacak. Sadece hastane değil kompleksler içinde otel ve diğer sosyal aktivite alanları da yer alacak. Hedefte sağlık turizmi de var.

Bu konu bizim ülkemiz için çok yeni olmasına karşın Avrupa ülkelerinin bazılarında denenmiş ve bu modeli ilk uygulayan ülkelerden biri olan İngiltere, “yalnızca finans şirketlerinin ve ihaleyi alan firmaların yararına olduğu, kamu zararına ve çalışanların işsiz kalmasına neden olduğu” gerekçeleriyle vazgeçmek zorunda kalmış ve bu projeyi tasfiye yoluna gitme kararı almıştır.

Sağlığı ticarileştiren bu sistem ile herkese ayrımsız ve eşit sağlık hizmeti sunmak mümkün değildir.  Çünkü işin içinde özel sektör vardır. Hizmet alanlardan alınan katkı ve katılım paylarının yanında, hizmetin birçok kademesinde “ilave ücretler” ödeme zorunluluğu da kaçınılmazdır. Ödenecek tutarlar bu gün özel hastanelerden hizmet alırken ödenen miktarların çok daha üstünde olacaktır.

Ayrıca bu projelerin devlete maliyeti normal ihalelere göre daha yüksektir ve 25 yılda bu hastanelere ödenecek kira bedelleri ile de aşağıdaki tablo incelendiğinde görülecek ki aynı çapta 4-5 hastane yapılabilir. Burada itirazımız hastane yapımına değil, özel sektörüm işin içine girdiğinde oluşacak olumsuzluklardır. Bu ülkede yakın tarihte biz hastane bahçelerinin özel sektöre kiralandığında otopark ücretlerinin alındığını, bazı hastanelerde tuvaletlerin bile ücretli olduğunu, kantinlerdeki fiyatların ne olduğunu biliyoruz ve bir kısmını hala yaşıyoruz.

Aşağıdaki tabloda maliyetlerin nasıl yükseldiğini görmek mümkün.

Tablo: Sağlık Bakanlığı’nın Klasik İhale Yöntemi ve kamu Özel Ortaklığı Modeliyle Yaptırdığı Bazı Sağlık Tesislerinin Maliyet Karşılaştırması (ALINTIDIR)

KLASİK İHALE (Hak ediş olarak 1 kere ödenen)

KAMU - ÖZEL ORTAKLIĞI (25 yıl ödenecek)

333 yataklı Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesini donanımı ile birlikte toplam: 37 Milyon 797 Bin 556 TL

Ankara-Etlik (3566 yataklı)

276.000.000 (Bina kirası)

256.288.181,53 (Hizmet bedeli)        

532.288.181,53 (Toplam 1 yıllık kira)

400 yataklı Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi donanımı ile birlikte toplam: 80 Milyon 115 Bin 600 TL

Ankara-Bilkent(3660 yataklı)

240.000.000 (Bina kirası)       

233.881.598,64(Hizmet bedeli)       

473.881.598,64(Toplam1yıllık kira

1200 yataklı Erzurum Devlet Hastanesi 193 Milyon TL

Elazığ (1040 yataklı)

 94.837.104 (Bina kirası)        

58.451.037(Hizmet bedeli)     

153.288.141,00 (Toplam 1 yıllık kira)

İl sağlık müdürlüğü, diyaliz merkezi, ağız ve diş sağlığı merkezi, 112 komuta kontrol merkezi ve istasyon ile toplum sağlığı merkezi içeren Yalova Sağlık Kompleksi: 10 Milyon 30 Bin TL

Manisa (558 Yataklı)

64.250.000(Bina kirası)

(Hizmet bedeli henüz öğrenilemedi)

 

Bu 4 ihalede kira ve hizmet bedellerinin yanı sıra kapatılarak bu hastaneye taşınacak mevcut hastane binalarının da şirketlere verilmesi öngörülüyor

Özetle, adının  “Şehir Hastaneleri” oluşu olayı sevimli ve sempatik hale getirmesine rağmen bu projelerin rant haline getirilmesi, sağlık harcamalarının çok fazla artacak olması, çalışanları zor günlerin bekliyor olması ve parası olmayanların ve dar gelirlilerin bu tesislerden sağlık hizmeti almasının çok mümkün olmayacağı gibi çekincelerimiz var.

Sağlıkta sosyal devlet olma anlamına gelen sağlık çalışanlarının iş kaygısının olmaması ve sağlık hakkının evrensel bir hak olması nedeniyle tüm halkımızın eşit, ücretsiz, her türlü kolay ulaşılabilir, nitelikli sağlık hizmeti alması bu uygulamada maalesef mümkün olmayacaktır.

Dilerim bu çekincelerimiz nedeniyle “Şehir Hastaneleri” şehir efsanesine dönüşmez. Dilerim yanılıyorum.

Sağlıklı ve mutlu kalın.