Trabzon'un kalbinin attığı yer, Mumhaneönü’nü güneyde Maraş Caddesi ile Bit Pazarı, batıda surlar ve Moloz, doğuda Kemeraltı, İskender paşa hamamı, Çarşı cami, kuzey'de ise deniz ve sahil yolu çevrelemiştir.
Trabzon’da değişen, başkalaşan pek çok yere karşı Mumhaneönü'nü tanımlayan özelliklerin önemli bölümünü günümüze kadar taşımıştır.
Kadınlar Pazarının ortamındaki renkler, uğultular, çağırışlar, çocukluğumuzdaki gibi duruyor.
Fırınların önünden geçerken önümüzü kesen taze ekmek kokusu, fırıncı rüştü ağabeyinin yeleği ve yeleğinin cebinden sık sık çıkararak baktığı kostakli cep saati, kasapların önündeki camekanların içindeki fırından yeni çıkmış, nar gibi kızarmış kuzu kelleler.
Seyyar satıcının yiri hamsi var abi çığlığı, limon satan çocuğun limon verelim abi diye yalvarışı ve Hamaloğlu’ndan yayılan kavrulmuş kahve kokusu, ciğerlerimize kadar işler, Mumhaneönü ile içiçe olduğumuzu anımsatır.
Mumhaneönü şehrin hafızası.
Trabzon tarihinin arka sayfasındaki en önemli mıntıkası, altı bin yıllık tarihi Hadrian limanının üstüne kurulmuş alışveriş merkezi.
Söze başlarken, çocukluk yıllarımızdan kalan değişmez güzergahımız.
Pazara Gidiyoruz.
Pazarın tam karşısında tabakhane kırk merdivenler yolu üzerinde sol tarafımızda kalan yılların bakkalı Emrullah abi.
Bakkal deyip de geçmeyin o yıllar bakkallarda ne ararsanız bulabilme imkanımız vardı.
Emrullah abide tereyağının, yerli imansız kolot peynirinin ve köy yumurtasının en iyisini ve kalitelisini bulabilirdiniz.
Trabzon'un köylü üreticisi haftada bir kez pazartesi günü çarşıya iner pazarkapıdakı kadınlar pazarına sabah saat dört'te ürünlerini satmaya getirirdi.
Zamanı olan bekler ürününü kendi satmaya çalışır.
Zamanı olmayanda dere içindeki bakkal Emrullah abiye verir köyüne giderdi.
Kadınlar Pazarından Mumhaneönü’ne, Dam Altı ya da Kadınlar Pazarından, kışa hazırlık için
Zeytin, Peynir, T.yağ, Pirinç vb. her türlü ihtiyacınızı alabilirsiniz.
Sandıkçılar Arastası, Kadınlar Pazarı Yanındaki Dereboyu Sokak, Bit Pazarından Sonra Bir Yere Sapmadan, Sipahi pazarı, (sipahi pazarını şimdiki nesil ve günümüzde şehri idare eden yöneticiler bilmez)
Mumhaneönü Dediğimiz Yer, Burası Nasıl Pazar Yeri Oldu.???
Mumhaneönü’nün İşlevi, Mumhane ve Mum Üretimi, Mum Üretiminin ve Mumhane’nin Sonu.
Çocukluğumuzun, Mumhane Meydanı, Balıkhaneler, Fırınlar, Lokantalar, Kasaplar, Et Arabası,Yağcılar, Sakız Meydanı, Tuzcular, Tenekeciler, At Hanları-At Arabaları-Atlar-At Arabacılar, Hamallar-Semerliler ve Aga Kâzım, Seyyar Satıcılar, Destancılar, Merhemciler-Tıraş Bıçakçıları, Bileyciler, Semerciler, sepetçiler, Tavuklar, Horozlar, Bıldırcınlar ve daha neler neler.
Trabzon'un hiç bir Mahallesi'nde bu kadar özellikli bir bölge bulamazsınız.
İstanbul'un, Eminönü'sü neyse, Trabzon'un Mumhaneönü'sü ve pazarkapı'sıda öyleydi.
Trabzon'da ne ararsanız bulabileceğiniz tek yer dünde bugünde mumhaneönü, pazarkapı ve kadınlar pazarı bölgesidir.
Hiç bir şeyede ihtiyaçınız olmasada gezmeye gelseniz, saatlerce gezseniz, canınız sıkılmaz, bir şey almaya niyetiniz olmasada, almadan eve dönme şansınız yoktu.
Mumhaneönü ve Sipahi pazarı çok eskilerde kalıp unutulup gitsede, pazarkapı ve kadınlar pazarı hala daha yaşamaya ve yaşatmaya devam ediyor.
Kalın sağlıcakla...
