Kuyumcular, bakırcılar, kalaycılar eskiden aynı arastaydılar.
Kuyumculuk sanatkarlığı Trabzon'da eskiden Rus, Ermeni, Rum ve dağıstanlıydılar.
O yıllar tek müslüman kuyumcu olan kişi Dr. muzaffer mucinin amcası kaptan mucidir.
Mübadeleden hemen sonra 1916 yılında dünyaya gelen Ferit demeli (Tirzik) Aktoprak köyündendir.
Semercilerin bakırcılar tarafına inen yolun sonunda dayısı nizam Özcan'ın yanında Besim kahraman ile mesleğe başlayan Ferit demeli daha sonra tayfun sezeroğlunun babası Trabzon'un en eski kuyumcularından ilk müslüman çırak olan Abdurrahman sezeroğlu ile kalfalık dönemi yaşamıştır.
Mesleği iyice öğrendikten sonra Trabzon'da kendi adını verdiği ilk kuyumcular çarşısı olan Ferit Pasajını 1963 yılında hizmete açmıştır.
Özellikle kendi köyü olan Tirzikde ,kuyumculuğu onun girişimleriyle öğrenmeyen nerdeyse hiç kimse kalmamıştır.
Kuyumculuk işinin resmen bayraktarlığını yapmıştır.
Şimdilerde her şeyin makina aksamında yürüdüğüne bakmayın 60'lı yıllarda bu işler tamamıyle el işi, göz nuru ile günlerce süren uğraşılar sonunda yapılırdı.
Ferit ağbi yetmişli yılların sonu seksenli yılların başlarında kendi adını verdiği pasajda kiralık dükkanları altın karşılığı kiraya verirdi.
Örneğin bir kiralık dükkan tutacak olan kuyumcu esnafına senin kiran yıllık bir kilo altın derdi,
Kiracılarıyla öyle anlaşırdı.
(FOTO - Rahmetli Ferit Demelinin oğlu, bir döneme damga vuran rahmetli Faruk Demeli)
Trabzon'a mahsus dünyaca ünlü Hasır bileziğimizin öyküsü, Kafkaslardaki harp'den kaçarak Trabzon'a gelen yabancı uyruklu kuyumcu ustalarının, bizim kuyumculara mesleği öğretmesi ile başlar.
Önceleri erkekler tarafından dokunan hasır bilezik işi çok sonradan bayanlara iştirak etmiştir.
Seksenli yıllarda abartmadan söylüyorum,
Trabzon'un en asosyal adamı Ferit Demelinin oğlu Faruk demelidir.
Faruk ağbi, giyimi, kuşamı, yakışıklılığıyla, sosyal yaşamıyla,
özellikle İstanbul gazinolarında ve gece hayatınını tanınan yüzü olmasıyla hemen farkedilen kaliteli bir adamdı.
Seksenli yıllarda Sahne ve sinema sanatçısı Ahu Tuğbaya Maksim gozinosunda altın hasır bilezik takım seti taktığında olay olmuş günlerce konuşulmuştu.
Faruk ağbi aynı zamanda efsane futbolcumuz Ali Kemal Denizci'ninde bacanağı, avcılar deneği başkanlığını uzun süre yapan, Osman pekerinde damadıdır.
Faruk ağbi bir kilo külçe altını ceketinin iç cebine koyar sosyal hayatın içine karışmak için İstanbul'a giderdi.
(FOTO - İlk kuyumcular çarşısı Semerciler 50'li yıllar...)
Faruk ağbiyi yakından tanıma şansım olmuştu...
Allah gani gani rahmet eylesin genç yaşta rahmetli olduğu zaman idolümüzü kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşamıştık.
Ferit ağbinin kendi adına yaptırdığı kuyumcular çarşısı Ferit pasajı hala daha aynı yerde,
Kuyumculuk ve kuyumculuk sanatkarlığına vermiş olduğu katkılardan dolayı teşekkürleri fazla fazla haketmiştir.
Yazıda ismi geçen kuyumculara yaşayanlara sağlıklı sıhhatli uzun ömürler,
Vefat edenlere de Allah'tan rahmetle diliyorum.
Kalın sağlıcakla...
(Tayfun Sezeroğlu'nun babası Abdurrahman Sezeroğlu ve Ferit Demeli'nin kalfa olarak çalıştığı kuyumcu dükkanı)
