GİRESUN (AA) - Giresun Üniversitesi (GRÜ) Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü Başkanı Dr. Ali Turan, fındığın hasat sonrasında kaybının önlenebilmesi, muhafaza süresinin uzatılması, yurt dışına ihraç edilen ürünlerde aflatoksin gibi problem yaşanmaması için kurutma makinesi kullanımının mutlaka yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi.

Turan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fındık kurutma makinelerinin dünyada bu tarımın yapıldığı birçok ülkede yaygın, Türkiye'de ise bazı bölgelerde kullanıldığını belirtti.

İyi kurutulmayan fındıklarda başta aflatoksin olmak üzere birçok sorunun ortaya çıktığına işaret eden Turan, fındıkta çürüme olayının hızlandığını, serbest yağ asitliği denilen bozulma göstergesinin yükseldiğini aktardı.

Turan, bölgede kurutma probleminin önüne geçme adına mutlaka suni makine sistemlerinin kurulması gerektiğini kaydederek, makineyle ürünün, 20 ile 30 saat arasında, istenilen düzeyde kurutulmasının mümkün olduğunu ifade etti.

Güneşte kurutulan fındıkların serbest yağ asidi salgıladığını, bunun da fındığın bozulmasına neden olduğunu belirten Turan, fındığın hasat sonrasında kaybının önlenebilmesi, muhafaza süresinin uzatılması, yurt dışına ihraç edilen ürünlerde aflatoksin gibi problem yaşanmaması için kurutma makinesi kullanımının mutlaka yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi.

Turan, fındıkta kurutma makinelerine ilişkin şu bilgileri verdi:

"Makine dışarıdan soğuk havayı alıyor, ısıtıyor. Sürekli dönerek içerisinde nemin yükselmesini engelleyen bir sistem var. Üzeri açık, dolayısıyla ısınan hava, nem üzerinden çıkış sağlıyor. Kapalı bir sistem olmadığı için de eğer aflatoksin yoksa gelişme imkanı da olmuyor. Kurutma makinesindeki sistem sürekli nemi kontrol ediyor ama güneşte kuruttuğumuzda bir sürü risk ortaya çıkıyor. Kurutma makinesinde üç saatte bir kurutmaya ara veriyorsunuz. Üç saatte bir nem kontrolü yapıyorsunuz. Türkiye'nin fındıkta sürdürülebilir kalite sağlaması için mutlaka kısa, orta ve uzun vadede planlar yaparak kurutma makinesinin yaygınlaştırılması lazım."

Fındığa uzun süre güneş vurmasının oksidasyon sorununa sebebiyet verdiğini belirten Turan, "Serbest yağ asitliği değeri yüzde 0,5'in üzerine çıkıyor oleik asit cinsinden. Dolayısıyla bu değeri düşürmemiz lazım. Kurutma makinelerinde kuruyan fındıklara bakıyoruz, bu oran 0,2, kabul edilebilir değerde ama oran 0,5 ve 0,6'ya yaklaştığında risk oluşuyor. Serbest yağ asitliği yüzde 0,7 oleik asit değerinin üzerine çıktığında fındıkta satın alınamayacak derecede bozulmaya neden oluyor." diye konuştu.