En iyi zeytinyağının hangisi olduğu, nasıl üretildiği veya kaliteli zeytinyağının nasıl anlaşılacağına dair çarpıcı bilgiler yazı dizimizde!

  1. En iyi zeytinyağı nasıl olmalıdır?

Bilinçli her tüketici için her zeytinyağının aynı kalitede olmadığı bir gerçektir. Bu nedenle zeytinyağından elde edilebilecek faydaları görebilmek için organik veya doğal yöntemlerle preslenen zeytinlerden elde edilen yağ tercih edilir. Konvansiyonel tarım yöntemleri kullanılarak elde edilen her zeytinyağı, içerisinde bir takım enzim veya katkı maddelerini içereceğinden kalitesi düşük olur. Doğal veya natürel zeytinyağında ise; katkı maddesi ve herhangi bir enzimin yer alması söz konusu değildir.  Isıl bir işlem de uygulanmaz. 

  1. İyi bir zeytinyağını nasıl anlayabiliriz?

İyi bir zeytinyağını anlayabilmek için laboratuara göndermeniz gerekmez; veya bir gıda mühendisi olmanıza gerek yoktur. Dikkatli bir tüketici için de kaliteli zeytinyağı tercihini hemen yapabilecek kıstaslar bulunur. Burun ve ağzınızla yapacağınız kısa kontroller sayesinde kaliteli bir zeytinyağını anlayabilirsiniz. Bunun için dikkat edilecek 3 özellik var; yakıcı olması, burukluğu ve aroması.

Zeytinyağını kokladığınızda aroması hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Eğer zeytin kokusu gelmiyor ve çimenimsi bir koku alamıyorsanız, kalitesiz bir zeytinyağıyla karşı karşıya olduğunuzu düşünebilirsiniz. Aynı şekilde, biraz yuttuğunuzda boğazınızı yakması gerekir. Bu durum zeytinyağı içerisindeki faydalı antioksidanların canlılığına işarettir. 

  1. Zeytinyağı bozulur mu? Zeytinyağı nasıl muhafaza edilmelidir?

Zeytinyağının var olan kalitesini koruyabilmek için uygun şartlar altında muhafaza edilmesi çok önemlidir. İçeriğindeki beta-karotenlerin azalmaması için güneş ışığına maruz bırakılmaması gerekir. Önemli bir antioksidanı ifade eden betalar zeytinyağına rengini de verir. Bunların azalması, zeytinyağının rengini kaybetmesine de neden olabilir. 

Bununla beraber zeytinyağı etrafındaki kokuları çekebilir. Dolayısıyla saklanma şartlarına göre tadında ve kokusunda bir bozulma meydana gelmesi söz konusudur. Tat ve kokusunu koruyabilmek için serin ve güneşten uzak bir yerde ağzı sıkıca kapalı şekilde saklanmalıdır. 

  1. Zeytinyağı yemek pişirirken kullanmak doğru mu?

En çok merak edilen sorulardan birisi de budur: Yemek alışkanlıkları içerisinde zeytinyağı kültürü tam oturmamıştır. Ancak faydasına yönelik bilincin giderek artması nedeniyle zeytinyağının yemek yaparken de değerlendirilebileceği fikri ortaya çıkmıştır. Uzmanlar, yemeklere çiğ olarak katılacak zeytinyağının daha faydalı olduğu görüşündeler. Ya da, yemeğin pişmesi esnasında bir veya iki kaşık kadar yemeğe eklenebilir. Zeytinyağı tüketim alışkanlıkları içerisinde meze veya salatalarda kullanılması daha ön plana çıkmıştır. 

  1. Erken hasat zeytinyağının ne demek?

Zeytinyağının elde edilmesine yönelik birkaç farklı yöntem var. Bunlardan birisi de, erken hasat yapılarak elde edilen zeytinyağıdır. Zeytinlerin siyahlaşmadan, yeşil haldeyken toplanması ve soğuk sıkım yapılarak yağının çıkarılmasına erken hasat zeytinyağı üretiminde kullanır. Rengi daha koyu, aroması daha kesif olan erken hasat zeytinyağı, daha çok salata ve mezelerde tercih edilir. Fiyatı siyah zeytinden elde edilen zeytinyağına göre daha pahalıdır. Bunun sebebi, yağ elde edebilmek için kullanılan yeşil zeytin miktarının siyah zeytine göre daha fazla olmasıdır. 

  1. Natürel zeytinyağı ne anlama geliyor?

Natürel, yani doğal zeytinyağı demek; içeriğinde hiçbir katkı maddesi bulundurmayan zeytinyağı anlamına gelir. Soğuk pres yoluyla elde edilen zeytinyağlarını karşılar. Bu yağların ortalama raf ömrü 18 ay kadardır. Daha sonra nefasetini kaybetmeye başlar. Dolayısıyla zeytinyağı alırken üretim ve son kullanma tarihine bakılması gerekir. Yeni hasat zeytinyağlarını tercih etmek daha doğrudur. 

  1. Kaliteli zeytinyağı nasıl üretilir?

Kaliteli bir zeytinyağı elde edebilmek için üretim sürecinin titizlikle yürütülmesi gerekir. Bu konuda Zeytinyağı markası Olivesa yetkilileri tarafından yapılan açıklamayı sizlere sunuyoruz:  “Farklı bahçelerin zeytinlerinin birbirlerine karışmamasına dikkat edilmelidir. Hasat işlemlerinin de geleneksel yöntemlerle yapılması lazımdır. Makineyle yapılan hasat esnasında zeytin ağaçlarına zarar verilmesi muhtemeldir. Dolayısıyla bir sonraki hasat için zeytin kalitesinde düşme söz konusu olabilir. 

Toplama esnasında zeytinlerin yere düşüp, toprakla temas etmemesi için tedbir alınmalıdır. Toprakla temas eden zeytinden elde edilen yağ kalitesiz olur. Çünkü hasat sırasında toprağa düşen zeytin tepkimeye girerek, asitleşebilir. Bu tür zeytinlerin yağ yapımında kullanılması doğru değildir. Bunlar zeytinyağlı sabun gibi farklı ürünlerde değerlendirilmelidir. İyi bir zeytinyağı için de en doğru hasat zamanı, zeytin meyvesinin yeşilden pembeye döndüğü vakittir.

Hasadı yapılan zeytinlerin çok fazla bekletilmeden zeytinyağı üretimi için yola çıkması lazımdır. Burada dikkat edilecek hususlar var. Zeytinlerin ezilmemesi lazım. Bunun için de kasalardaki zeytin miktarını iyi ayarlamak gerekir. Ayrıca, zeytinlerin hava alması da sağlanmalıdır. Daha sonra fabrika aşaması vardır. 

Modern bir fabrikada zeytinler için öncelikli yapılması gereken yıkama ve temizleme işlemidir. Bu işlem esnasında zeytin; toprak, toz ve yapraklarından temizlenir.  Daha sonra ise, zeytinlerin kırma diye tabir edilen hamurumsu hale getirilmesi işlemine geçilir. Kırmadan sonra önemli bir aşama da, karıştırmadır. Bu sürecin hava almadan yapılması ve sıcaklık değerlerinin 30 dereceden az olmasına dikkat edilmelidir. Son olarak, zeytinyağı ve zeytin acı suyu ayrılır. Filtreleme gerçekleştirilir. Zeytinyağları hava almayan kaplarda saklanır.”