Koronavirüs sürecinde en çok tartışılan konulardan biri kiralar oldu. Kimi vatandaş iş yeri kapandığı için kirasını ödeyemedi. Öğrenciler okullar yüzyüze eğitime ara verince memleketlerine döndü, evi boşaltmak istediklerinde karşılarına kontrat çıktı. Restoran, kuaför, alışveriş merkezleri gibi birçok işletme geçici olarak kapatıldı. Geliri olmayan kira veremedi, işleri azalanlar indirim talep etti.
Bursa'dan emsal karar
Kısacası mülk sahipleri ile kiracılar hep karşı karşıyaydı. Geçtiğimiz günlerde Bursa’da bölge mahkemesi emsal bir karara imza attı ve salgın döneminde sadece paket servis hizmeti verebilen restoranın uyarlama talebini haklı buldu, kirayı yarı yarıya indirdi. Benzer durumlar yaşıyorsanız, haklarınız var. Global Business Lawyers Dünya Başkanı Avukat Arabulucu Umut Metin, izlenecek yolları anlattı.
Kirada indirim talep edilebilir mi?
Kira ödemeyi zorunlu kılan ağır bir kira sözleşmesi hükmü varsa, kira her koşulda ihtirazi kayıtla yani ‘bedeli iade talep etme hakkı saklı tutularak’ kiracı tarafından tam ödenmeli. Çözümde ilk akla gelen en pratik yol arabuluculuk olur. Arabulucu müzakerelerinde anlaşma sağlanamazsa mahkemede kiranın ‘uyarlanması davası’ açılarak, koronavirüsün sözleşmeye etkisi nedeniyle kirada indirim veya ödemesiz kira dönemi kararı talep edilebilir. Kirada indirim, kullanılan ancak koronavirüse bağlı sorunlarla tam kullanımı mümkün olmayan taşınmazlarda söz konusu olur.
İş yeri faaliyette ancak kazanç azaldı. Bu durumda kira tam mı ödenmeli?
Burada iş yerinden beklenen fayda ile orantılı olarak kirada indirim ihtiyacı bulunuyor. Örneğin oteller, AVM’lerdeki mağazalar, restoranlar. Bu durumda kiracı kirasını mahkemenin kararına kadar tam ödemeli. Bu tür şirketler mahkemeye koronavirüs etkisiyle sektörlerinin içinde bulunduğu durumun yanında, kiralanan taşınmazın kirasının neden tam olarak ödenmemesi gerektiği konusundaki dayanaklarını ortaya koymalıdır.
